کتاب روانشناسی تحولی دوقلوها و چندقلوها

کتاب روانشناسی تحولی دوقلوها و چندقلوها نوشتهٔ دکتر مسعود نویدی مقدم و دیگران در انتشارات راز نهان به چاپ رسیده است. 

درباره کتاب روانشناسی تحولی دوقلوها و چندقلوها

دوقلوزایی یا چندقلوزایی چگونه اتفاق می‌افتد؟ معمولا در هر عادت ماهانه یک تخمک آزاد می‌شود. اگر در همین زمان تماس جنسی اتفاق بیفتد، تخمک زن با سلول جنسی مرد لقاح یافته و سپس لانه‌گزینی اتفاق می‌افتد که پس از گذشت حدود نه ماه، تولد رخ می‌دهد. دو شکل دوقلو زایی وجود دارد. در یکی از این شکل‌ها بیش از یک تخمک با همان تعداد اسپرم لقاح پیدا کرده و دوقلویی یا چند قلویی غیرهمسان رخ می‌دهد. در یک حالت دیگر سلول تخم پس از لقاح تقسیم شده و دو یا چند جنین را به وجود می‌آورند که هرکدام سیر تکاملی خود را ادامه می‌دهد. این دوقلویی یا چند قلویی همسان است.

در واقع دوقلوزایی نوعی زایمان است که طی آن مادر، دو فرزند را در یک آبستنی به دنیا می‌آورد‌. این دو ممکن است هم‌جنس و یا ناهم‌جنس باشند‌. اصطلاح رایج برای زایمان بیش از دو فرزند در یک آبستنی و تولد، چندقلوزایی است‌.

دوقلوهای انسانی به دو فردی می‌گویند که در رحم مشترک در طول یک آبستنی رشد و نمو کرده‌اند و معمولاً، ولی نه ضرورتاً، در فاصله زمانی اندکی از همدیگر به دنیا می‌آیند‌. معمولاً به علت محدود بودن فضای داخل رحم، آبستنی‌های دوقلویی زودتر از زمان طبیعی خود به دنیا می‌آیند‌. آبستنی‌های دوقلویی ۳۷ هفته طول می‌کشند که سه هفته کمتر از آبستنی‌ طبیعی است و در این حالت نوزادان به علت نارس بودن نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند‌. امروزه، تقریباً ۱۲۵ میلیون دوقلو و سه‌قلوی انسانی در جهان وجود دارند (۹/۱% از کل جمعیت جهان) که ۱۰ میلیون از آن‌ها دوقلوی یکسان هستند (۲/‌. % از کل جمعیت جهان و ۸% از کل جمعیت دوقلو‌ها)‌.

کتاب روانشناسی تحولی دوقلوها و چندقلوها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به اساتید و دانشجویان رشته های روانشناسی بالینی، تربیتی و سایر دانشجویان علاقه‌مند در دیگر رشته‌ها، بالأخص افرادی که با پدیده‌ٔ دوقلویی و چند قلویی در ارتباط هستند، توصیه می‌کنیم. 

بخشی از کتاب روانشناسی تحولی دوقلوها و چندقلوها

انواع دوقلوها

به طور کلی ۵ نوع مختلف دوقلوزایی طبیعی وجود دارد:

1) دوقلو‌های مؤنث ـ مذکر که معمول‌تر هستند و حدود ۴۰% از کل دوقلو‌های متولد شده را تشکیل می‌دهند،

2) دوقلو‌های ناهمسان مؤنث که گاه آن‌ها را ‌دوقلو‌های خواهری نیز می‌گویند،

3) دوقلو‌های غیریکسان مذکر،

4) دوقلو‌های یکسان مونث،

5) دوقلو‌های یکسان مذکر که کمترین در‌صد را دارند،

فراوانی دوقلوهای مذکر کم (حدود ۵%) است؛ هرچند که احتمال مرگ جنین‌های مذکر نسبت به جنین‌های مؤنث در داخل رحم بیشتر است‌. این باعث می‌شود که ‌دوقلوهای مؤنث رایج‌تر از دوقلوی مذکر باشند‌. نوع دیگری از دوقلوها، دوقلوهای جسم قطبی (لقاح یک تخم توسط دو اسپرم) هستند‌. ‌وجود دوقلوهای جسم قطبی هنوز به‌صورت فرضیه است‌؛ اما معلوم شده است که این نوع دوقلو وجود دارد‌. دوقلوی جسم قطبی باعث ایجاد دوقلوهای نیمه همسان می‌شود (بیگاک ، 2007).

دوقلوهای ناهمسان

‌دوقلوهای ‌ناهمسان غیرمشابه هستند و معمولاً موقعی به‌وجود می‌آیند که دو تخمک لقاح یافته در دیواره رحم به‌طور همزمان لانه‌گزینی می‌کنند‌. در این حالت دو تخمک تشکیل دو تخم مجزا را می‌دهند. این ‌دوقلوها بیشتر به‌عنوان ‌دوقلوهای دوتخمی شناخته شده‌اند‌. این ‌دوقلوهای دو‌تخمی همانند ‌دوقلوهای دو‌تخمکی (دو تخمک به‌طور مستقل توسط دو سلول اسپرم بارور می‌شوند) باعث ایجاد ‌دوقلوهای ‌ناهمسان می‌شوند‌. احتمال اندکی وجود دارد که ‌دوقلوهای دو‌تخمی همانند دیگر خواهر - برادرها دارای کروموزم‌های دقیقاً ‌همسانی باشند‌. این دوقلوها ممکن است همانند دیگر خواهر- برادرها بسیار به هم شبیه باشند؛ هر چند ‌دوقلوهای ‌ناهمسان ممکن است خیلی با هم دیگر متفاوت و ممکن است حتی دارای جنس متفاوت و یا یکسان باشند‌. ‌همسان بودن آن‌ها در مورد برادرها و خواهرهای با والدین ‌همسان صدق می‌کند‌. به این معنی که ‌دوقلوهای ‌ناهمسان برادرها و یا خواهرهایی هستند که سن یکسانی دارند‌.

فراوانی ‌دوقلوهای ‌ناهمسان از ۶ هزار تولد در ژاپن (مشابه فراوانی دوقلوهای ‌همسان) تا ۱۴ یا بیشتر در هر ۱۰۰۰ تولد در بسیاری از ایالت‌های آفریقاست‌.