کتاب گفتارهایی پیرامون اقتصاد سیاسی قواعد اساسی

‌گفتارهایی پیرامون اقتصاد سیاسی قواعد اساسی نوشته سیدجعفر حسینی و دیگران است که در انتشارات دانشگاه امام صادق به چاپ رسیده است.

 درباره کتاب گفتارهایی پیرامون اقتصاد سیاسی قواعد اساسی

مسئله اقتصاد سیاسی قواعد اساسی تبیین نقش ساخت‌های متفاوت حقوقی و نهادی اساسی است که انتخاب‌های کنشگران را در سطح یک جامعه می‌تواند در جهت مدیریت انواع فضاهای رانت‌جویی، سوءاستفاده از قدرت و ... محدود کند. ‌بر همین اساس، سطح تحلیل از اصول انگیزشی مرتبط با بازیگران سیاسی به ساختارهای انگیزشی خود سیاست جابه‌جا می‌شود و بررسی و تحلیل موضوعاتی نظیر، تفکیک قوا و نقش پارلمان، دو مجلسی بودن یا تک مجلسی بودن، ریاستی یا پارلمانی بودن ساختار حکومت، شغل سیاسی و رگولاتوری آن (اقتصاد دولت‌مردان)، نقش نیروهای مسلح در ساختار سیاسی، سهم و نقش نهادهای انتصابی (به‌طور خاص قوه قضائیه) و نسبت آن با نهادهای انتخابی، مدل انتخابات و رأی‌گیری، الگوی عزل و نصب کارگزاران سیاسی، الگوی مالیه عمومی، فدرالیسم یا تمرکزگرایی و موارد مشابه دیگر که تا پیش از این عمدتاً در زمره موضوعات مطرح در دانشکده‌های علوم سیاسی قرار داشت، به موضوعات محوری تحلیل‌های اقتصاد توسعه و اقتصاد سیاسی تبدیل شدند.

‌بنابراین، در‌حالی‌که در دانش انتخاب عمومی کلاسیک تحلیل تابع مطلوبیت و سود سیاست‌گذاران و رأی‌دهندگان در بازی سیاسی مورد توجه اقتصاددان است، اما در اینجا تحلیل و طراحی چگونگی انتخاب محدودیت‌ها و قیودی که فضای این بازی سیاسی را شکل می‌دهد، هدف تحلیل را تشکیل می‌دهد. به همین جهت، این رویکرد توصیه‌ای به کارگزارانی که ذیل قواعد موجود فعالیت می‌کنند نخواهد داشت. بلکه مسئله‌اش ارائه راهنمایی برای تغییرات اساسی و تغییر جرح و تعدیل محدودیت‌ها و قواعد کنونی جهت بهتر شدن زمین بازی اقتصاد است. برای اقتصاددانان قواعد اساسی سؤال پایه‌ای آن است که قوانین اساسی باید چگونه طراحی شوند تا سیاست‌مدارانی که به‌دنبال منافع عمومی هستند در عرصه سیاست باقی بمانند؟ مثلاً اقتصاد سیاسی قواعد اساسی، در‌خصوص تغییر بند 44 قانون اساسی و نقش آن در تغییر محدودیت‌های پیشِ‌روی کنشگران سخن می‌گوید اما در‌خصوص تحلیل رفتار احتمالی نمایندگان دولت با نمایندگان اتاق بازرگانی پس از تصویب این قانون بحثی ندارد و آن را به دانش انتخاب عمومی واگذار می‌کند.

از آنجا که هر نوع تحول احتمالی در آینده قواعد اساسی در ایران که به‌طور خاص ممکن است در سند قانون اساسی صورت پذیرد به‌نوعی نیازمند توجه به این ادبیات اقتصادی است و ادبیات مورد اشاره در حوزه اقتصاد سیاسی قواعد اساسی در ایران چندان شناخته شده نیست (البته، در حد مباحث مرتبط با انتخاب عمومی به‌صورت گذرا به آن اشاره شده است) ‌، در این متن تلاش شده است تا در جهت زمینه‌سازی برای تسهیل علاقه‌مندان به این عرصه و افزایش توجه جامعه دانشگاهی کشور، به‌صورت کاملاً هدفمند و گزینش شده مروری بر ادبیات این حوزه اقتصادی داشته باشیم.

شیوه کار نیز به این صورت بوده است که با بررسی‌های انجام شده ابتدا تلاش شده است مجموعه‌ای از مقالات منتخب در این حوزه که در ذیل این دانش از اهمیت زیادی برخوردار است انتخاب گردد و سپس ترجمه مقاله‌ها به‌صورت متن حاضر ارائه گردد. مقالات منتخب نیز به دو بخش کلی تقسیم می‌شود. در بخش نخست، ابتدا سه مقاله در‌خصوص ضرورت و چیستی دانش اقتصاد سیاسی قواعد اساسی ارائه شده است. سپس در بخش دوم مبتنی بر آنچه در‌خصوص نظام مسائل اقتصاد سیاسی قواعد اساسی فهم می‌شود، سعی شده است‌ مقالاتی در حوزه برخی از مهم‌ترین این موضوعات، حسب معتبرترین نوشته‌های بین‌المللی ارائه گردد. 

 خواندن کتاب گفتارهایی پیرامون اقتصاد سیاسی قواعد اساسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 همه علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه سیاست و اقتصاد مخاطبان این کتاب‌ هستند.