جان مکسول کوتسی
درباره جان مکسول کوتسی
جان مکسول کوتسی در ۹ فوریه ۱۹۴۰ به دنیا آمد. وی نویسندهٔ هلندی‌تبار اهل آفریقای جنوبی و برندهٔ جایزۀ نوبل ادبیات سال ۲۰۰۳ میلادی، برندۀ جایزۀ بین‌المللی رمان ایریش و برندۀ دو جایزۀ ادبی «من بوکر» و... شده است.
پدر جی ام کوتسی، حقوق‌دان و مادرش آموزگار بود. او در سال ۱۹۵۷ به دانشگاه کیپ‌تاون وارد شد و به تحصیل در رشته‌های زبان انگلیسی و ریاضیات پرداخت؛ سپس، در سال ۱۹۶۰ مدرک کارشناسی ادبیات و در ۱۹۶۱ مدرک کارشناسی ریاضیات خود را دریافت کرد. او همچنین، در سال ۱۹۶۵ دورهٔ آموزش دکترای خود را در رشتهٔ زبان‌شناسی در دانشگاه تگزاس در آستین آغاز کرد و در ۱۹۶۸ مدرک دکترایش را در رشته‌های زبان انگلیسی، زبان‌شناسی و زبان‌های آلمانی دریافت کرد. موضوع پایان‌نامهٔ دورهٔ دکترای جان مکسول کوتسی، کارهای اولیهٔ ساموئل بکت، اندیشمند و نویسندهٔ مشهور ایرلندی بود که تحت‌تأثیر سبک نگارشی‌اش قرار گرفته بود.
منتقدان، کوتسی را یک شکّاک دقیق می‌نامند؛ کسی که بی‌رحمانه از منطق سفاک، اصول اخلاقی سطحی و بزک‌کردهٔ تمدن انتقاد می‌کند. سبک پاکیزه و جمع و جور این نویسنده را می‌توان نمایان‌گر نحوۀ زندگی پارسایانۀ او دانست. منتقدان همچنین وی را وارث برحق کافکا می‌خوانند و آثارش را شبیه به آثار این نویسندهٔ اگزیستانسیالیست قرن بیستم می‌دانند.
کوتسی، گیاه‌خوار و عاشق دوچرخه‌سواری است و از مشروبات الکلی استفاده نمی‌کند. او را مردی گوشه‌گیر و آرام می‌دانند که به‌ندرت با رسانه‌های گروهی ارتباط می‌گیرد.
«سرزمین‌های گرگ و میش» نخستین اثر داستانی کوتسی بود که در سال ۱۹۷۴ منتشر شد: بر دو داستان جداگانه («پروژهٔ ویتنام» و «حکایتِ یاکوبوس کوتزی»). این‌گونه بود که او را به‌عنوان نویسنده‌ای قدرتمند در سبک ادبیات پسااستعماری شناختند.
او، پس از آن، در سال ۱۹۷۷، رمان «در مرکز (قلب) کشور» را منتشر کرد و جایزهٔ اول ادبی آفریقای جنوبی را بُرد.
«در انتظار بربرها» در سال ۱۹۸۰ منتشر شد و در مجموعهٔ «آثار بزرگ قرن بیستم» انتشارات پنگوئن جای گرفت.
رمان بعدی کوتسی، «زندگی و زمانهٔ مایکل ک» نام دارد که در ۱۹۸۳ به چاپ رسید و در همان سال جایزهٔ ادبی بوکر را از آن خود کرد.
«فو» که در ۱۹۸۶ منتشر شد، حول محور طرح داستانی رابینسون کروزوئه ساخته و پرداخته شده و «عصر آهن» (۱۹۹۰) که جزو عامه‌پسندترین کتاب‌های اوست، در ساندی اکسپرس به‌عنوان کتاب سال معرفی شد؛ او در این اثر، تصویری تراژیک از اوضاع سیاسی و اجتماعیِ کشوری ویران‌شده به‌وسیلۀ نژادپرستی و خشونت ارائه می‌دهد.
«ارباب پترزبورگ» (۱۹۹۴) اگرچه داستانی خیالی است اما شخصیت اول آن فئودور داستایوفسکی، نویسندهٔ نامدار روس است. این اثر قدرتمند و ژرف در سال ۱۹۹۵ جایزهٔ داستان‌سرایی بین‌المللی آیریش‌تایمز را دریافت کرد.
جی ام کوتسی در سال ۲۰۰۲ به استرالیا مهاجرت کرد و استاد پژوهشگر افتخاری در دانشگاه آدلاید شد.
او در جایی نوشته است: «راه سومی میان حرف زدن و سکوت کردن وجود دارد و آن ادبیات است. زبانی که من با آن سخن می‌گویم مناسب نوشتن است، نه گفت‌وشنود».
از این نویسنده، آثار بسیاری در قالب‌های گوناگون منتشر و بعضی از آنها به فارسی نیز برگردانده شده‌اند.
