آنیک کوژان
درباره زندگی و کتابهای آنیک کوژان
آنیک کوژان متولد ۲ آگوست سال ۱۹۵۷ در برست فرانسه است. خبرنگار جنگ و روزنامهنگار ویژه لوموند. او مدرک دیپلم خود را در مؤسسه مطالعات سیاسی پاریس گرفت. همزمان با تحصیل در رشته حقوق، دورههایی را در هنرستان هنرهای نمایشی گذراند. کوژان مدرک حقوق خود را از دانشگاه «رن» گرفت.
آنیک کوژان در سال ۱۹۸۱ توسط روزنامه لوموند استخدام شد و این همکاری سالهاست که ادامه دارد. این خبرنگار معروف، پیش از آنکه به عنوان گزارشگر در لوموند شروع به کار کند، مدتی، از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۱، معاون رئیس بخش رسانه-ارتباطات بود. او به موازات کار در روزنامه، برنامههای رادیویی متعددی را نیز ایجاد کرد. فعالیتهای کوژان به همینجا ختم نشد. او در بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳ مجموعهای از فیلمهای مستند را که درمورد چهرههای معاصر فرانسوی در هنر، علوم، ادبیات، فلسفه و سیاست بود، کارگردانی و در France5 ارائه کرد.
آثار آنیک کوژان
کوژان نویسنده چهار مستند است که «دوره رزمندگان» و «جنگ خاموش» (برنده چندین جایزه) از آن جملهاند. اما شهرت او بهخاطر تألیف مستندی جنجالی جهانی شد. شاید بسیاری از ما نام آنیک کوژان را تا پیش از خواندن و شنیدن کتاب حرمسرای قذافی نشنیده بودیم. این روزنامهنگار مجله لوموند، همان کسی است که سختیهای زنان اسیرشده در بند قذافی را در کتابی جمعآوری کرد. همان شخصی که پای حرفهای ثریا نشست و نوشت.
آنیک کوژان روزنامهنگاری است که تحسینهای زیادی را از آن خود کرده است. شاید زمانی که تصمیم گرفت پای حرف یکی از زنان اسیر در برج و باروی قذافی بنشیند تصور نمیکرد روزی کتابش اینطور در دنیا دیده شود. کتابی سراسر درد و رنج. کتابی که قصهای پرغصه را از روزگار سلطه قذافی بر لیبی روایت میکند. تاریخ، مدیون خبرنگارهایی است که برای رسیدن به واقعیت، خطر کردند. گاهی حتی از خطر گذشتند و چهره واقعی قدرتها را نشان دادند. چهره واقعی حکومتها و دیکتاتورها. همچنین مدیون زنان و مردان شجاعی که تصمیم گرفتند رازهای مگو را بازگو کنند. در جامعهای که شاید گفتن برخی حرفها تابو و ناخوشایند بود، زبان گشودند.
این نویسنده درباره جرقه شروع نگارش کتاب حرمسرای قذافی میگوید: «در اکتبر سال ۲۰۱۱ در یکی از رزوهای شاد و آشفته پس از دستگیری و مرگ معمر قذافی، دیکتاتور لیبی، با ثریا دیدار کردم. از طرف روزنامه لوموند، به طرابلس، پایتخت لیبی رفته بودم تا درباره نقش زنان در انقلاب تحقیق کنم. سوژه برایم مفتونکننده بود...» کوژان پی نقش زنان در انقلاب لیبی بود که به سوژهای عجیب با داستانی وحشتناک رسید. او پای حرف دختری که از پانزده سالگی به اسارت قذافی درآمده بود نشست. درد و رنجها را نوشت، غصهها را کتاب کرد و باعث شد دنیا صدایش را بشنود. این خبرنگار مشهور فرانسوی بعد از شنیدن حرفهای تکاندهنده و باورنکردنی ثریا، با تعداد بیشتری از دختران اسیر و آسیبدیده گفتگو کرد. حتی به زندان رفت و با نیروهای نظامی که در زمان قذافی مأمور به انجام دستورهای او بودند، مصاحبه کرد.
آنیک کوژان در انتهای کتاب حرمسرای قذافی مینویسد: «درست در همین لحظهای که دارم این سطرها را مینویسم، در ۱۴ فوریه ۲۰۱۳، مصادف با روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان، ایمیلی با دو عکس از تظاهرات زنان لیبیایی در میدانی در مرکز طرابلس دریافت کردم. این عکسها زنانی را نشان میدهد که پلاکاردهای بزرگی را در مقابل دوربینهای تلویزیون بالای سر بردهاند که روی جلد کتاب حرمسرای قذافی، نسخه فرانسویزبان و عربیزبان، بر آنها نقش بسته است و همراه این پلاکاردها بنرهایی به چشم میخورد که روی آن نوشته شده: «دوباره هرگز.» نمیدانید از دیدن این عکسها بر روی صفحه آیپدم دستخوش چه احساساتی شدم. بله؛ قطره، قطره صداها به هیاهویی تبدیل شده است.»
این نویسنده چه جوایزی کسب کرده است؟
آنیک کوژان برگزیده جایزه بزرگ باشگاه بینالمللی مطبوعات برای کتاب حرمسرای قذافی و جایزه آلبر لوندره برای کتاب عرصهها شده است.