کتاب نسل دوم احزاب

کتاب نسل دوم احزاب (بیست روایت از معماران سیاست) نوشته‌ی محمدمهدی اسلامی و سیدحامد حسینی، اثری پژوهشی و گفت‌وگومحور درباره‌ی تحزّب و نقش احزاب در ساختار سیاسی ایران معاصر است. این کتاب توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده و تلاش کرده با گردآوری و بازخوانی مصاحبه‌ها و دیدگاه‌های چهره‌های شاخص سیاسی و مذهبی، به بررسی ابعاد مختلف فعالیت حزبی در ایران پس از انقلاب اسلامی بپردازد. نویسندگان با رویکردی تحلیلی و مستند، به سراغ تجربه‌های احزاب مختلف رفته‌اند و از خلال روایت‌های دست‌اول، به واکاوی نقاط قوت و ضعف، چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی تحزّب در ایران پرداخته‌اند. این اثر، علاوه‌بر تحلیل نظری، نمونه‌هایی از تجربه‌های عملی و تاریخی احزاب را نیز در قالب گفت‌وگو با معماران سیاست ایران ارائه می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نسل دوم احزاب

کتاب نسل دوم احزاب با تمرکز بر تحزّب اسلامی و نقش احزاب در ساختار سیاسی ایران، مجموعه‌ای از گفت‌وگوها و تحلیل‌ها را گردآوری کرده که طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳ با چهره‌های برجسته سیاسی، مذهبی و فعالان حزبی انجام شده است. محمدمهدی اسلامی و سیدحامد حسینی، نویسندگان این کتاب، تلاش کرده‌اند با بازخوانی تجربه‌های احزاب پس از انقلاب، به‌ویژه پس از تعطیلی حزب جمهوری اسلامی و آغاز دوره‌ی جدیدی از فعالیت‌های حزبی، تصویری روشن از فرازونشیب‌های تحزّب در ایران ارائه دهند. ساختار کتاب مبتنی‌بر روایت‌های دست‌اول و تحلیل‌های انتقادی است و هر فصل به بررسی دیدگاه‌ها و تجربه‌های افراد مختلف درباره‌ی ماهیت، کارکرد و آسیب‌های احزاب اختصاص یافته است. در این میان، تفاوت میان حزب قدرت‌طلب و حزب آگاهی‌بخش، نقش روحانیت در سیاست، چالش‌های وحدت اصول‌گرایان و تجربه‌ی احزاب دولت‌ساخته یا وابسته به قدرت، از جمله محورهای اصلی بحث هستند. کتاب نسل دوم احزاب با رویکردی مستند و تحلیلی، نه‌تنها به بررسی نظری تحزّب اسلامی پرداخته، بلکه با مرور کارنامه‌ی احزاب و ائتلاف‌های سیاسی، به آسیب‌شناسی و آینده‌پژوهی این پدیده نیز توجه داشته است.

خلاصه کتاب نسل دوم احزاب

کتاب نسل دوم احزاب با واکاوی تحزّب در ایران پس از انقلاب، به دنبال پاسخ به این پرسش است که چرا فعالیت حزبی در ایران همواره با چالش و سوءتفاهم همراه بوده است. نویسندگان، ابتدا با نقل دیدگاه‌های رهبر انقلاب درباره‌ی معنای صحیح حزب و تفاوت آن با الگوهای غربی، زمینه‌ی بحث را فراهم کرده‌اند. در ادامه، با مرور تجربه‌ی احزاب دولت‌ساخته و ائتلاف‌های انتخاباتی کوتاه‌مدت، به این نتیجه رسیده‌اند که فقدان احزاب ریشه‌دار و پاسخ‌گو، یکی از دلایل اصلی ضعف پاسخ‌گویی و بی‌ثباتی سیاسی در کشور است. در بخش‌های مختلف کتاب، روایت‌هایی از چهره‌هایی چون آیت‌الله مهدوی کنی، آیت‌الله مصباح یزدی، آیت‌الله رئیسی، آیت‌الله علم‌الهدی و حبیب‌الله عسگراولادی آمده که هرکدام از زاویه‌ای به موضوع تحزّب و نقش احزاب در هدایت جامعه، کادرسازی و حفظ اصول انقلاب پرداخته‌اند. محورهای اصلی بحث شامل تمایز حزب قدرت‌طلب و حزب آگاهی‌بخش، ضرورت وحدت اصول‌گرایان، آسیب‌های احزاب وابسته به قدرت و اهمیت حفظ اصول و ارزش‌های انقلاب در فعالیت حزبی است. کتاب با تأکید بر تجربه‌های تاریخی و تحلیل‌های انتقادی، به این جمع‌بندی رسیده که تحزّب اسلامی باید بر پایه‌ی هدایت فکری، تعاون بر تقوا و پاسداری از ارزش‌ها شکل بگیرد و از الگوهای صرفاً قدرت‌محور فاصله بگیرد.

چرا باید کتاب نسل دوم احزاب را بخوانیم؟

نسل دوم احزاب اثری است که با گردآوری روایت‌های دست‌اول و تحلیل‌های انتقادی، به یکی از مهم‌ترین و کمتر بررسی‌شده‌ترین موضوعات سیاست معاصر ایران پرداخته است. این کتاب با ارائه‌ی تجربه‌های واقعی و تحلیل‌های مستند از زبان معماران سیاست، امکان شناخت عمیق‌تری از ماهیت، کارکرد و آسیب‌های احزاب در ایران را فراهم کرده است. خواننده با مطالعه‌ی این اثر، نه‌تنها با تاریخچه و فرازونشیب‌های تحزّب در ایران آشنا می‌شود، بلکه با دیدگاه‌های متنوع درباره‌ی آینده‌ی فعالیت حزبی و ضرورت بازتعریف نقش احزاب در جامعه‌ی ایرانی روبه‌رو خواهد شد. این کتاب فرصتی برای بازاندیشی درباره‌ی نسبت دین، سیاست و تشکل‌یابی در ایران معاصر است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران و علاقه‌مندان حوزه‌ی سیاست، دانشجویان علوم سیاسی، فعالان حزبی و کسانی که دغدغه‌ی شناخت ساختار قدرت و تحزّب در ایران را دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که به دنبال تحلیل‌های عمیق درباره‌ی رابطه‌ی دین و سیاست و آسیب‌شناسی فعالیت حزبی در ایران هستند، این اثر مفید است.

بخشی از کتاب نسل دوم احزاب

«بدانید من خودم، قبل از پیروزی انقلاب، سال‌های متمادی دنبال همین تحزّب بودم. بنابراین، من به حزب به معنای صحیحش معتقدم؛ لیکن آن چیزی که امروز در جامعهٔ ما می‌گذرد ـ‌این تشکیلات حزبی‌ای که الان به وجود می‌آیدـ شکل غلط حزبی است؛ و این هیچ حسرت و تأسفی ندارد که شما بگویید این کار به جایی نرسیده است؛ نرسد! این‌طور تحزّب و این‌گونه حزب‌بازی اصلاً لطفی ندارد. ایشان بعد نگاهی به نقش احزاب در غرب ـ‌که الگوی برخی در داخل است‌ـ دارند و می‌فرمایند: احزاب در آنجا هم همه‌کاره‌اند؛ البته پُررویی، پشت‌هم‌اندازی، پولداری، داشتن پشتوانه‌های صهیونیستی، خوش‌قیافه و خوش‌تیپ و خوش‌صحبت بودن و احیاناً یک همسر فعال و جذاب داشتن، این‌ها همه در این انتخاب‌ها و گزینش‌ها مؤثر است. حزب در آنجا به این معناست. این آقایانی که من می‌بینم الان برای تحزّب در کشور تلاش می‌کنند، بیشتر ذهنشان دنبال این‌طور حزبی است. من این‌گونه حزب را قبول ندارم... اگرچه کسب قدرت برای یک حزب موفق یک امر قهری است، اما هدف حزب نباید به دست آوردن قدرت باشد. هدف بایستی هدایت فکریِ مردم به سمت آن فکر درستی باشد که خود شما به آن اعتقاد دارید. این عقیدهٔ من دربارهٔ تحزّب است. شما هم آزادید قبول بفرمایید یا نفرمایید!»