کتاب از باب قرائت اطفال

کتاب از باب قرائت اطفال نوشته‌ی سیدعلی کاشفی خوانساری و با ویراستاری مهدی شعبانی، اثری پژوهشی درباره تاریخ مطبوعات کودکان و نوجوانان در ایران پیش از مشروطه است. نشر فراهم آن را منتشر کرده است. این کتاب در ویراست دوم خود، با افزودن یافته‌های جدید و بازنگری در ساختار و محتوای فصول، به بررسی ریشه‌ها و روند شکل‌گیری نشریات ویژه کودکان و نوجوانان در ایران می‌پردازد. نویسنده با تکیه‌بر اسناد و منابع تاریخی، تلاش کرده است تا نخستین نشانه‌های توجه به این گروه سنی در مطبوعات فارسی را شناسایی کند و جایگاه اجتماعی و فرهنگی کودکان را در بستر تحولات سیاسی و اجتماعی آن دوران تحلیل کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب از باب قرائت اطفال

کتاب از باب قرائت اطفال با تمرکز بر دوره پیش از مشروطه، به واکاوی جایگاه کودکان و نوجوانان در مطبوعات ایران می‌پردازد. سیدعلی کاشفی خوانساری در این کتاب، با رویکردی تاریخی و تحلیلی، روند شکل‌گیری نشریات کودک و نوجوان را از نخستین نشانه‌ها تا آستانه مشروطیت دنبال کرده است. ساختار کتاب شامل هفت فصل است که از بستر اجتماعی و فرهنگی ایران آن دوران آغاز می‌شود و سپس به بررسی حضور کودکان در نشریات فارسی، نشریات مدرسه‌ای، روزنامه وقایع اتفاقیه و دیگر نشریات مرتبط با دانش‌آموزان و کودکان در دوره‌های ناصری و مظفری می‌پردازد. هر فصل با منابع و کتابنامه‌ی جداگانه‌ای تکمیل شده تا امکان پیگیری بیشتر برای پژوهشگران فراهم باشد. این کتاب نه‌تنها به معرفی نشریات و محتوای آن‌ها می‌پردازد، بلکه به زمینه‌های اجتماعی، سیاسی و آموزشی مؤثر بر شکل‌گیری مطبوعات کودک نیز توجه کرده است. نویسنده با اشاره به کمبود منابع و اسناد در این حوزه، اهمیت پژوهش‌های اکتشافی و نقش آن‌ها در روشن‌کردن زوایای کمتر دیده‌شده تاریخ فرهنگ کودک را برجسته کرده است.

خلاصه کتاب از باب قرائت اطفال

کتاب از باب قرائت اطفال با هدف بررسی پیشینه‌ی توجه به مخاطبان کودک و نوجوان در مطبوعات ایران پیش از مشروطه نوشته شده است. نویسنده ابتدا به اهمیت و ویژگی‌های خاص این گروه سنی به‌عنوان مخاطب رسانه‌ها اشاره کرده و سپس به سراغ جست‌وجوی اولین نشانه‌های حضور کودکان در نشریات فارسی رفته است. در فصل نخست، بستر اجتماعی و فرهنگی ایران در دوره‌های محمدشاه، ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین‌شاه قاجار ترسیم شده و تأثیر تحولات سیاسی، اقتصادی و آموزشی بر شکل‌گیری مطبوعات کودک بررسی شده است. در ادامه، کتاب به معرفی نخستین نشریات فارسی‌زبان و غیر فارسی‌زبان در ایران و خارج از مرزهای آن می‌پردازد و روند تدریجی شکل‌گیری نشریات ویژه کودکان را دنبال می‌کند. نویسنده با بررسی اسناد و نمونه‌های موجود، نشان داده است که برخلاف تصور رایج، توجه به کودکان در مطبوعات ایران سابقه‌ای طولانی‌تر از آنچه معمولاً تصور می‌شود دارد و اولین نشریات و مطالب ویژه کودکان به سال‌های پیش از مشروطه بازمی‌گردد. در فصول بعدی، نمونه‌هایی از نشریات مدرسه‌ای، روزنامه وقایع اتفاقیه و دیگر نشریات مرتبط با دانش‌آموزان و کودکان معرفی شده‌اند. همچنین، روند تأسیس مدارس جدید، گسترش آموزش عمومی و تأثیر آن بر افزایش شمار نشریات کودک و نوجوان تحلیل شده است. کتاب با جمع‌بندی یافته‌ها و اشاره به خلأهای پژوهشی موجود در این حوزه به پایان می‌رسد.

چرا باید کتاب از باب قرائت اطفال را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی مستند و تحلیلی، تصویری کمتر دیده‌شده از تاریخ مطبوعات کودک و نوجوان در ایران ارائه می‌دهد. خواندن آن فرصتی برای آشنایی با ریشه‌های فرهنگی و اجتماعی توجه به کودکان در رسانه‌های ایرانی است و نشان می‌دهد که سنت تولید محتوای ویژه برای این گروه سنی، پیشینه‌ای عمیق‌تر از آنچه تصور می‌شود دارد. پژوهشگران، معلمان، علاقه‌مندان به تاریخ فرهنگ و رسانه و فعالان حوزه کودک می‌توانند با مطالعه این کتاب، درک دقیق‌تری از روندهای تاریخی و تحولات اجتماعی مرتبط با کودکان و نوجوانان در ایران به‌دست آورند. همچنین، این اثر با ارائه منابع و اسناد متعدد، امکان پیگیری و پژوهش بیشتر را فراهم کرده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران تاریخ مطبوعات، دانشجویان و علاقه‌مندان به ادبیات کودک و نوجوان، فعالان حوزه آموزش و رسانه و کسانی که دغدغه شناخت ریشه‌های فرهنگی و اجتماعی توجه به کودکان در ایران را دارند پیشنهاد می‌شود.