کتاب نظام اقتصادی اسلام (جلد اول)

کتاب نظام اقتصادی اسلام (جلد اول) نوشته‌ی احمدعلی یوسفی توسط انتشارات منهاج علم منتشر شده است. این کتاب به‌عنوان اثری پژوهشی و تحلیلی، به بررسی مبانی، ساختار و اجزای نظام اقتصادی اسلام می‌پردازد و تلاش دارد تصویری جامع و نظام‌مند از اقتصاد اسلامی ارائه دهد. نویسنده با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، مفاهیم بنیادین اقتصاد اسلامی را از منظر فقهی، فلسفی و اجتماعی واکاوی کرده و تفاوت‌های آن را با نظام‌های اقتصادی رقیب مانند سرمایه‌داری و سوسیالیسم برجسته می‌سازد. ساختار کتاب شامل تبیین واژه‌ها، بررسی مبانی هستی‌شناختی، انسان‌شناختی و جامعه‌شناختی، و تحلیل ساختار بخش‌های مختلف اقتصاد اسلامی است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نظام اقتصادی اسلام (جلد اول)

کتاب نظام اقتصادی اسلام (جلد اول) به قلم احمدعلی یوسفی، اثری تخصصی در حوزه اقتصاد اسلامی و علوم انسانی است که با هدف تبیین نظام‌مند چارچوب‌های فقهی و معرفتی اقتصاد اسلام نگاشته شده است. این کتاب در فضای فکری معاصر، به‌ویژه پس از انقلاب اسلامی، به نیاز بازنگری در مفاهیم بنیادین علوم انسانی و اقتصاد از منظر دینی پاسخ می‌دهد. نویسنده با بهره‌گیری از منابع اصیل اسلامی، فلسفه اسلامی و مباحث معاصر علوم انسانی، تلاش کرده است تا تصویری کل‌نگر و منسجم از نظام اقتصادی اسلام ارائه کند؛ نظامی که نه‌تنها به کارآمدی اقتصادی، بلکه به عدالت و رشد توحیدی نیز توجه دارد. ساختار کتاب به‌گونه‌ای طراحی شده که ابتدا مفاهیم و واژه‌های کلیدی اقتصاد اسلامی را روشن می‌سازد و سپس به بررسی مبانی چهارگانه معرفتی (خداشناختی، هستی‌شناختی، انسان‌شناختی و جامعه‌شناختی) می‌پردازد. در ادامه، ساختار کلان نظام اقتصادی اسلام، جایگاه نهادها، منابع کشف و استنباط نظام اقتصادی و روش‌های کشف آن مورد بحث قرار می‌گیرد. کتاب همچنین با نگاهی انتقادی به نظام‌های اقتصادی معاصر، نقاط قوت و ضعف آن‌ها را بررسی و مقایسه می‌کند. این اثر برای دانشجویان، پژوهشگران و سیاست‌گذاران حوزه اقتصاد اسلامی و علوم انسانی اسلامی قابل استفاده است و به‌ویژه برای کسانی که دغدغه ساخت تمدن نوین اسلامی را دارند، اهمیت دارد.

خلاصه کتاب نظام اقتصادی اسلام (جلد اول)

کتاب نظام اقتصادی اسلام (جلد اول) اثری غیرداستانی است و در این بخش به پیام‌ها و ایده‌های اصلی آن پرداخته می‌شود. این کتاب با هدف تبیین نظام اقتصادی اسلام به‌عنوان یک ساختار منسجم و هدفمند، ابتدا به تبیین مفاهیم و واژه‌های کلیدی اقتصاد اسلامی می‌پردازد. نویسنده تأکید کرده است که بسیاری از واژه‌های اقتصادی، ارزش‌محور و مبتنی بر مبانی هستی‌شناختی خاصی هستند و نمی‌توان آن‌ها را بدون توجه به زمینه فرهنگی و دینی به‌کار برد. در این راستا، تفاوت بنیادین میان واژه‌ها و مفاهیم اقتصاد اسلامی و نظام‌های رقیب مانند سرمایه‌داری و سوسیالیسم برجسته شده است. در بخش‌های بعدی، کتاب به بررسی مبانی معرفتی نظام اقتصادی اسلام می‌پردازد. این مبانی شامل خداشناسی (توحید و رابطه خدا با جهان و انسان)، هستی‌شناسی (جهان‌بینی اسلامی و هدفمندی جهان)، انسان‌شناسی (ابعاد وجودی انسان، هدف زندگی و سعادت)، و جامعه‌شناسی (نقش فرد و جامعه و سنت‌های الهی در اقتصاد) است. نویسنده نشان داده است که این مبانی، جهت‌گیری‌ها و اهداف نظام اقتصادی اسلام را از سایر نظام‌ها متمایز می‌کند. در ادامه، ساختار نظام اقتصادی اسلام به‌عنوان یک نظام چهار بخشی معرفی شده است: بخش خصوصی، بخش دولتی، بخش خیرخواهانه و بخش تعاونی. هر یک از این بخش‌ها بر اساس اهداف و مبانی خاص خود سامان یافته‌اند و نوع مالکیت، اصول رفتاری و نقش نهادها در آن‌ها متفاوت است. برای مثال، در بخش خصوصی، هدف تأمین منافع مادی شخصی است و مالکیت خصوصی فردی غالب است؛ در حالی که در بخش خیرخواهانه، هدف تأمین منافع دیگران و رفاه عمومی است و رفتارهای اقتصادی بر پایه تعاون و یاریگری شکل می‌گیرد. کتاب همچنین به رابطه نظام اقتصادی اسلام با علم اقتصاد می‌پردازد و تفاوت میان گزاره‌های «هست» و «باید» را توضیح می‌دهد. در نظام اقتصادی اسلام، رفتارهای مطلوب از منابع اسلامی استخراج می‌شوند و هدف، تحقق وضعیت مطلوب اقتصادی بر اساس آموزه‌های دینی است. نویسنده تأکید کرده است که علم اقتصاد اسلامی نیز وجود دارد و روابط اقتصادی در جامعه اسلامی می‌تواند متفاوت از روابط اقتصادی در نظام‌های دیگر باشد. در بخش‌های پایانی، روش‌های کشف و استنباط نظام اقتصادی اسلام بررسی شده است. نویسنده سه رویکرد نظام‌پذیری، نظام‌سازی و کشف نظام را معرفی کرده و نشان داده است که در اقتصاد اسلامی، کشف نظام اقتصادی از منابع وحیانی و عقلانی اهمیت دارد. همچنین، روش‌های امضا، تکوین و اکتشاف به‌عنوان ابزارهای اصلی کشف نظام اقتصادی اسلام معرفی شده‌اند. در مجموع، کتاب نظام اقتصادی اسلام (جلد اول) با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، تلاش کرده است تا چارچوبی جامع برای فهم و طراحی نظام اقتصادی اسلامی ارائه دهد و زمینه را برای پژوهش‌های بیشتر در این حوزه فراهم کند.

چرا باید کتاب نظام اقتصادی اسلام (جلد اول) را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و نظام‌مند، به یکی از مهم‌ترین پرسش‌های معاصر درباره امکان و چگونگی تحقق اقتصاد اسلامی پاسخ داده است. ویژگی شاخص آن، پرداختن به مبانی معرفتی و فلسفی اقتصاد اسلامی و تبیین تفاوت‌های بنیادین آن با نظام‌های اقتصادی رایج است. اثر حاضر نه‌تنها به مفاهیم و ساختارهای نظری بسنده نکرده، بلکه با بررسی ساختارهای عملی و نهادهای اقتصادی، امکان پیاده‌سازی نظام اقتصادی اسلام را نیز مورد توجه قرار داده است. از دیگر نقاط قوت کتاب، توجه به واژه‌سازی و تفسیر مفاهیم اقتصادی بر اساس مبانی اسلامی است؛ موضوعی که در بسیاری از آثار مشابه کمتر به آن پرداخته شده است. همچنین، نویسنده با رویکردی انتقادی به نظام‌های اقتصادی غربی، زمینه مقایسه تطبیقی و فهم بهتر نقاط تمایز اقتصاد اسلامی را فراهم آورده است. این کتاب برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از اقتصاد اسلامی و مبانی فکری آن هستند، منبعی قابل اتکا به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران و دانشجویان حوزه اقتصاد اسلامی، علوم انسانی اسلامی و فقه، همچنین سیاست‌گذاران و فعالان فرهنگی که دغدغه طراحی نظام اقتصادی مبتنی بر آموزه‌های دینی دارند، پیشنهاد می‌شود. به علاقه‌مندان به مباحث عدالت اقتصادی، فلسفه اقتصاد و مقایسه تطبیقی نظام‌های اقتصادی نیز مطالعه این اثر توصیه می‌شود.