کتاب قواعد فقه سیاست

کتاب قواعد فقه سیاست نوشته‌ی محسن صبوری فیروزآبادی اثری تخصصی در حوزه‌ی فقه سیاسی است که توسط انتشارات منهاج علم به‌صورت الکترونیکی منتشر شده است. این کتاب به بررسی و تبیین قواعد بنیادین فقهی مرتبط با سیاست و حکومت در اسلام می‌پردازد و تلاش دارد جایگاه فقه سیاست را در منظومه‌ی کلان فقه اسلامی روشن کند. نویسنده با رویکردی تحلیلی، ضمن تعریف مفاهیم کلیدی مانند فقه، فقه سیاسی و قواعد فقهیه، به بررسی مبانی مشروعیت حاکمیت، ساختار حکومت، شرایط مشروعیت و الزامات سیاست‌گذاری دینی می‌پردازد. قواعدی همچون انحصار حاکمیت در خداوند، وجوب تحکیم شریعت، قاعده‌ی شورا، منع ولایت غیرالهی و دیگر اصول بنیادین فقه سیاسی، محورهای اصلی این کتاب را تشکیل می‌دهند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب قواعد فقه سیاست

کتاب قواعد فقه سیاست به قلم محسن صبوری فیروزآبادی، اثری پژوهشی در حوزه‌ی فقه سیاسی است که به بررسی نظام‌مند قواعد و اصول فقهی مرتبط با سیاست و حکومت اسلامی می‌پردازد. این کتاب در دسته‌ی آثار تخصصی علوم اسلامی و به‌ویژه فقه سیاسی قرار می‌گیرد و با رویکردی تحلیلی، تلاش دارد خلأ موجود در منابع مدون فقه سیاسی شیعه را تا حدی پوشش دهد. ساختار کتاب بر پایه‌ی معرفی و تبیین قواعد فقهی استوار است؛ هر قاعده ابتدا تعریف و سپس ادله‌ی آن از منظر عقل، قرآن و سنت بررسی می‌شود و در نهایت کاربرد آن در فقه سیاسی توضیح داده می‌شود. قواعدی مانند انحصار حاکمیت در خداوند، وجوب تحکیم شریعت، قاعده‌ی شورا، منع ولایت غیرالهی، قاعده‌ی لطف، وجوب اجتناب از طاغوت، اصالت عدم ولایت احد علی احد، ولایت فقیه، وجوب حفظ نظام، اشتراط عدالت در مناصب و امر به معروف و نهی از منکر، از جمله مباحث اصلی کتاب هستند. نویسنده ضمن بررسی تاریخی و مفهومی این قواعد، به نقد و تحلیل دیدگاه‌های مختلف پرداخته و تلاش کرده است تصویری جامع از جایگاه فقه سیاست در نظام فقهی اسلام ارائه دهد.

خلاصه کتاب قواعد فقه سیاست

کتاب قواعد فقه سیاست با مقدمه‌ای از ناشر و نویسنده آغاز می‌شود که در آن اهمیت فقه سیاسی و ضرورت پرداختن به قواعد بنیادین این حوزه در عصر حاضر مورد تأکید قرار گرفته است. نویسنده ابتدا به تعریف مفاهیم کلیدی مانند فقه، فقه سیاسی و قواعد فقهیه می‌پردازد و جایگاه فقه سیاست را در ساختار کلی علم فقه تبیین می‌کند. سپس به سراغ قواعد اصلی می‌رود و هر یک را در سه بخش تعریف، ادله و کاربرد در فقه سیاسی بررسی می‌کند. در بخش قواعد، نخست قاعده‌ی انحصار حاکمیت در خداوند مطرح شده است. نویسنده با استناد به آیات قرآن و دلایل عقلی، اثبات می‌کند که حق حاکمیت و فرمانروایی به طور مطلق از آن خداوند است و هیچ انسانی بدون اذن الهی حق ولایت و حکومت بر دیگری را ندارد. این قاعده به عنوان پایه‌ی مشروعیت حکومت دینی و رد هرگونه حاکمیت غیرالهی معرفی شده است. در ادامه، قاعده‌ی وجوب تحکیم شریعت بررسی شده و نویسنده نشان می‌دهد که هرگونه قانون‌گذاری و حکم باید مطابق با شریعت الهی باشد و عدول از آن به معنای خروج از دایره‌ی مشروعیت است. قاعده‌ی شورا نیز به عنوان یکی از اصول اداره‌ی جامعه‌ی اسلامی مطرح شده و نقش مشورت و مشارکت جمعی در تصمیم‌گیری‌های سیاسی مورد بحث قرار گرفته است. سپس قواعدی مانند قاعده‌ی لطف (ضرورت وجود رهبری که جامعه را به سوی خیر هدایت کند)، قاعده‌ی منع ولایت غیرالهی، وجوب اجتناب از طاغوت، اصالت عدم ولایت احد علی احد (اصل آزادی و برابری انسان‌ها)، ولایت فقیه (شرایط و ادله‌ی مشروعیت رهبری فقیه)، وجوب حفظ نظام (ضرورت حفظ ساختار اجتماعی و سیاسی جامعه)، اشتراط عدالت در مناصب حکومتی و قاعده‌ی امر به معروف و نهی از منکر (نقش نظارت عمومی بر قدرت) به تفصیل بررسی شده‌اند. در هر بخش، نویسنده با استناد به منابع فقهی، روایی و عقلی، تلاش کرده است پیوند این قواعد با مسائل روز سیاست و حکومت اسلامی را نشان دهد و اهمیت آن‌ها را در شکل‌دهی به نظام سیاسی اسلام برجسته کند. کتاب با جمع‌بندی و تأکید بر ضرورت توجه به قواعد فقه سیاست در استخراج نظام سیاسی اسلام به پایان می‌رسد.

چرا باید کتاب قواعد فقه سیاست را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی نظام‌مند و تحلیلی، قواعد بنیادین فقه سیاسی را به‌صورت تفصیلی و مستند بررسی کرده است. یکی از ویژگی‌های شاخص آن، پرداختن به مبانی مشروعیت سیاسی در اسلام و تبیین جایگاه قواعد فقهی در ساختار حکومت دینی است. خواننده با مطالعه‌ی این اثر، با مفاهیم کلیدی فقه سیاست، مبانی نظری حاکمیت، نقش شریعت در قانون‌گذاری و اصولی مانند شورا، عدالت و نظارت عمومی آشنا می‌شود. همچنین کتاب به نقد دیدگاه‌های مختلف در تعریف و تبویب فقه سیاسی پرداخته و تلاش کرده است تصویری روشن از پیوند میان فقه و سیاست ارائه دهد. برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر از مبانی فقهی سیاست اسلامی هستند، این کتاب می‌تواند منبعی قابل اتکا باشد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌ی علوم اسلامی، فقه، حقوق و علوم سیاسی، طلاب و حوزویان، علاقه‌مندان به مباحث فقه سیاسی و کسانی که دغدغه‌ی شناخت مبانی مشروعیت و ساختار حکومت اسلامی را دارند، پیشنهاد می‌شود.