کتاب مطالعات میان فرهنگی (جلد اول)

کتاب مطالعات میان‌فرهنگی (جلد اول) اثری پژوهشی و دانشگاهی است که با همکاری گروهی از نویسندگان شامل حسن بشیر، محمدصادق اسمعیلی، محمدرضا روحانی، ابوذر زارع درخشان، حسین سرفراز، علی سلیمان‌زاده، علیرضا غفاری و سحر فائقی تدوین شده است. این کتاب توسط انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) منتشر شده و به‌صورت مجموعه‌ای از مقالات علمی به موضوعات متنوع در حوزه ارتباطات میان‌فرهنگی می‌پردازد. ساختار کتاب بر پایه نظریه‌ها و مطالعات موردی استوار است و تلاش دارد با رویکردی تحلیلی، مفاهیم کلیدی ارتباطات میان‌فرهنگی را در بسترهای مختلف اجتماعی، دینی و رسانه‌ای بررسی کند. هر فصل به یکی از موضوعات یا نظریه‌های مهم این حوزه اختصاص یافته و با استفاده از روش‌های پژوهشی متنوع، ابعاد نظری و عملی ارتباطات میان‌فرهنگی را واکاوی می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مطالعات میان فرهنگی (جلد اول)

مطالعات میان‌فرهنگی (جلد اول) مجموعه‌ای از مقالات پژوهشی است که به بررسی ابعاد مختلف ارتباطات میان‌فرهنگی در جوامع معاصر می‌پردازد. نویسندگان کتاب، با تکیه‌بر نظریه‌های مطرح در این حوزه، تلاش کرده‌اند تا ارتباطات میان گروه‌ها و فرهنگ‌های مختلف را از منظرهای گوناگون تحلیل کنند. ساختار کتاب شامل هشت فصل است که هرکدام به موضوعی خاص اختصاص یافته‌اند؛ از تحلیل مناسک حج به‌عنوان نمونه‌ای از ارتباط آیینی و میان‌فرهنگی، تا بررسی بازنمایی حجاب اسلامی در رسانه‌های غربی، مذاکره بین‌المللی به‌عنوان کنشی میان‌فرهنگی، و مطالعه مناسبات اقلیت‌های دینی و قومی مانند مسلمانان در آمریکا و ارامنه در ایران. همچنین، موضوعاتی چون ارتباطات میان‌فرهنگی افراد کم‌توان ذهنی و نظریه مدیریت خوف و رجاء در ارتباطات اسلامی نیز در این مجموعه جای گرفته‌اند. کتاب با رویکردی ترکیبی از نظریه و عمل، هم به مباحث نظری و هم به مطالعات موردی و تجربی پرداخته است. حسن بشیر و همکارانش در این اثر، ضمن معرفی نظریه‌های کلیدی، تلاش کرده‌اند با ارائه نمونه‌های عینی و تحلیل‌های نشانه‌شناختی، خواننده را با چالش‌ها و ظرفیت‌های ارتباطات میان‌فرهنگی در ایران و جهان آشنا کنند.

خلاصه کتاب مطالعات میان فرهنگی (جلد اول)

مطالعات میان‌فرهنگی (جلد اول) با هدف بررسی نظری و عملی ارتباطات میان‌فرهنگی، مجموعه‌ای از مقالات را گردآوری کرده است که هرکدام به یکی از ابعاد این حوزه می‌پردازند. در فصل نخست، مناسک حج به‌عنوان نمونه‌ای از ارتباط آیینی و میان‌فرهنگی تحلیل شده است. نویسندگان با بهره‌گیری از نشانه‌شناسی اسطوره‌ای رولان بارت، به رمزگشایی نمادها و رفتارهای آیینی در حج می‌پردازند و نشان می‌دهند که این مناسک چگونه می‌توانند الگویی برای نظم اجتماعی و ارتباطات جمعی در جوامع اسلامی باشند. فصل دوم به سیاست فرهنگی و تفاوت در بازنمایی حجاب اسلامی در رسانه‌های غربی اختصاص دارد. این بخش با رویکرد نشانه‌شناسی فرهنگی، به تحلیل گفتمان رسانه‌ای درباره حجاب می‌پردازد و چگونگی شکل‌گیری گفتمان‌های «من و دیگری» و سیاست‌های غیریت‌سازی را بررسی می‌کند. در فصل سوم، مذاکره بین‌المللی به‌عنوان کنشی میان‌فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است. این فصل با واکاوی مفهوم فرهنگ و نقش آن در فرایند مذاکره، به بررسی تأثیر فرهنگ ایرانی بر مذاکرات بین‌المللی و ارائه مدلی برای تحلیل این تأثیرات می‌پردازد. فصل چهارم و ششم به نظریه هم‌فرهنگی و مناسبات گروه‌های هم‌فرهنگ اختصاص یافته‌اند. در این بخش‌ها، رفتار و استراتژی‌های ارتباطی مسلمانان در آمریکا و ارامنه در ایران به‌عنوان اقلیت‌های دینی و قومی بررسی شده و انواع انطباق، سازش و جداسازی در تعامل با ساختار غالب جامعه تحلیل شده است. فصل پنجم به نگرش‌سنجی ارامنه نسبت به ارتباطات میان‌فرهنگی با مسلمانان اصفهان می‌پردازد و با روش پیمایشی، شاخص‌هایی مانند هویت، انتساب و همسازی ارتباطی را در این جامعه مورد مطالعه قرار می‌دهد. در فصل هفتم، ارتباطات میان‌فرهنگی افراد کم‌توان ذهنی با نگاهی به فیلم «حوض نقاشی» تحلیل شده است. این فصل به نقش رسانه در بازنمایی معلولیت و استراتژی‌های ارتباطی این گروه در جامعه می‌پردازد. در نهایت، فصل هشتم نظریه مدیریت خوف و رجاء (بیم/امید) را در ارتباطات اسلامی بررسی می‌کند و با مقایسه آن با نظریه اضطراب/عدم قطعیت، به نقش احساسات دینی در شکل‌گیری ارتباطات مؤثر می‌پردازد.

چرا باید کتاب مطالعات میان فرهنگی (جلد اول) را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و ترکیبی از نظریه و عمل، به موضوعات متنوع و روزآمد در حوزه ارتباطات میان‌فرهنگی می‌پردازد. یکی از ویژگی‌های شاخص آن، استفاده از مطالعات موردی و تحلیل‌های نشانه‌شناختی است که مفاهیم انتزاعی را به نمونه‌های عینی و ملموس پیوند می‌زند. همچنین، پرداختن به موضوعاتی مانند مناسک دینی، بازنمایی رسانه‌ای، مناسبات اقلیت‌ها و ارتباطات افراد کم‌توان ذهنی، گستره‌ای از مسائل اجتماعی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. خواننده با مطالعه این اثر، با نظریه‌های کلیدی ارتباطات میان‌فرهنگی و کاربرد آن‌ها در بسترهای مختلف آشنا می‌شود و می‌تواند دیدگاه‌های تازه‌ای نسبت به چالش‌ها و فرصت‌های ارتباطی در جامعه چندفرهنگی ایران و جهان به‌دست آورد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های ارتباطات، علوم اجتماعی، مطالعات فرهنگی و رسانه، و همچنین به علاقه‌مندان به موضوعات میان‌فرهنگی و مسائل اقلیت‌ها پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که دغدغه تحلیل مناسبات فرهنگی، ارتباطات دینی یا بازنمایی رسانه‌ای را دارند، این اثر می‌تواند مفید باشد.

بخشی از کتاب مطالعات میان فرهنگی (جلد اول)

ارتباطات میان‌فرهنگی یکی از حوزه‌های مهم ارتباطات است که نیازمند توجه عمیق‌تر و بیش‌تر است. یکی از دلایل آن این است که این شکل از ارتباطات در همه نقاط جهان حضور عینی و ملموس و در چهره‌سازی در مورد ملت‌ها و فرهنگ‌ها نقش موثری دارد. بیشتر انسان‌ها مخصوصاً در عصر کنونی که عصر اطلاعات و ارتباطات است، تجربه‌ای از این گونه ارتباطات با افراد فرهنگ‌های مختلف دارند. یکی از مباحث مهم در این حوزه این است که آیا مقصود از فرهنگ‌های مختلف، فرهنگ‌های ملت‌های دیگر است یا اینکه در یک جامعه چندفرهنگی نیز می‌توان ارتباطات افراد مختلف دارای فرهنگ‌های گوناگون یا حتی مثلاً ارتباطات بین‌نسلی را نیز به‌نوعی ارتباطات میان‌فرهنگی نامید. ارتباطات میان افراد وابسته به فرهنگ‌های مختلف در یک جامعه را هنوز طبق دیسیپلین ارتباطات میان‌فرهنگی نمی‌توان آن را ارتباطات میان‌فرهنگی نامید. شاید یکی از دلایل آن این است که نمی‌توان تمایز جدی میان افراد یک جامعه که فرهنگ عمومی بر آن‌ها حاکم است، قائل شد. آنچه که به‌عنوان تفاوت در چنین جامعه‌ای می‌توان مطرح کرد تفاوت دیدگاه‌ها و برخی از رفتارها و آیین‌هایی است که می‌تواند متأثر از تاریخ و جغرافیا و آموزش‌های بین نسلی مناطق مخصوص باشد. علی‌رغم اینکه وضعیت بالا هنوز وارد مباحث جدی ارتباطات میان‌فرهنگی نشده‌اند اما می‌توان گفت که در این زمینه مباحث گوناگونی مطرح شده است که می‌تواند تحولی در این دیدگاه‌ها ایجاد نماید.