کتاب جهاد یا تروریسم

کتاب جهاد یا تروریسم؛ پژوهشی کلامی و فقهی در مکتب امامیه نوشته‌ی محمدحسین جمشیدی و کوثر طوسی، اثری پژوهشی است که به بررسی مفاهیم جهاد و تروریسم در چارچوب اندیشه‌ی شیعه امامیه می‌پردازد. این کتاب توسط انتشارات دانشگاه امام صادق منتشر شده است و تلاش دارد با رویکردی تحلیلی و مقایسه‌ای، تفاوت‌ها و شباهت‌های جهاد اسلامی و تروریسم را از منظر کلامی و فقهی واکاوی کند. نویسندگان با تکیه بر منابع اصلی اسلامی و تحلیل دیدگاه‌های مختلف، به ویژه تمایز میان نگرش امامیه و گروه‌های تکفیری-سلفی، به موضوعاتی چون دعوت دینی، خشونت‌گرایی، افراطی‌گری و جایگاه جهاد در روابط بین‌الملل می‌پردازند. ساختار کتاب شامل هفت فصل است که هر یک به جنبه‌ای از موضوع می‌پردازد؛ از تعریف مفاهیم پایه تا بررسی تطبیقی دیدگاه‌ها و تحلیل عوامل موثر بر شکل‌گیری تروریسم. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جهاد یا تروریسم

جهاد یا تروریسم اثری پژوهشی است که به بررسی یکی از مسائل مهم و چالش‌برانگیز دنیای معاصر یعنی نسبت جهاد اسلامی و تروریسم می‌پردازد. محمدحسین جمشیدی و کوثر طوسی در این کتاب با رویکردی کلامی و فقهی، تلاش کرده‌اند تا مرزهای مفهومی و عملی جهاد و تروریسم را در مکتب امامیه روشن کنند. کتاب با مروری بر پیشینه‌ی پژوهش‌های مرتبط، جایگاه جهاد در اسلام و به‌ویژه در اندیشه‌ی شیعه امامیه را بررسی کرده و تفاوت‌های اساسی آن را با برداشت‌های افراطی و تکفیری از جهاد نشان می‌دهد. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا مفاهیم پایه مانند جهاد، تروریسم و خشونت‌گرایی را تعریف می‌کند، سپس به تحلیل تاریخی و اجتماعی این پدیده‌ها می‌پردازد و در ادامه، دیدگاه اسلام و امامیه را درباره‌ی دعوت دینی، جهاد، صلح و روابط بین‌الملل تبیین می‌کند. بخش مهمی از کتاب به مقایسه‌ی نگرش امامیه و گروه‌های تکفیری درباره‌ی جهاد و تروریسم اختصاص یافته و در نهایت، نتیجه‌گیری پژوهش ارائه شده است. این اثر با استفاده از منابع اصلی اسلامی و تحلیل تطبیقی، سعی دارد تصویری روشن از تفاوت‌های جهاد مشروع و اقدامات تروریستی ارائه دهد.

خلاصه کتاب جهاد یا تروریسم

پیام اصلی کتاب جهاد یا تروریسم، تبیین تفاوت بنیادین میان جهاد اسلامی در مکتب امامیه و پدیده‌ی تروریسم است. نویسندگان با بررسی مفاهیم لغوی و اصطلاحی جهاد و تروریسم، نشان داده‌اند که جهاد در اندیشه‌ی امامیه، پیش از هر چیز تلاشی همه‌جانبه در راه خدا و برای تحقق عدالت، رفع ظلم و دفاع از مظلومان است. این نوع جهاد، ابزاری برای ایجاد صلح و امنیت و تحقق ارزش‌های انسانی تلقی می‌شود و تنها در شرایط دفاعی و با رعایت اصول اخلاقی و شرعی مشروعیت می‌یابد. در مقابل، تروریسم به عنوان کنشی خشونت‌آمیز و ارعاب‌آفرین با اهداف سیاسی یا ایدئولوژیک، فاقد مشروعیت دینی و اخلاقی است و در سیره‌ی امامان معصوم و متون اصلی شیعه، به شدت محکوم شده است. کتاب با تحلیل تاریخی و اجتماعی، ریشه‌های تروریسم را در برداشت‌های افراطی و کج‌فهمی از متون دینی جست‌وجو می‌کند و تأکید دارد که گروه‌های تکفیری و سلفی با تفسیر نادرست از جهاد، اقدامات خشونت‌بار و تروریستی خود را توجیه می‌کنند. در بخش‌های مختلف، نویسندگان به بررسی ابعاد مختلف جهاد از جمله جهاد دفاعی، جهاد ابتدایی، شرایط و مقررات جهاد در اسلام و رابطه‌ی آن با دعوت دینی و صلح پرداخته‌اند. همچنین، تفاوت‌های اساسی میان نگرش امامیه و گروه‌های تکفیری در زمینه‌ی هدف، انگیزه، روش و اخلاق جهادی به تفصیل بیان شده است. در نهایت، کتاب نتیجه می‌گیرد که جهاد مشروع در مکتب امامیه نه‌تنها با تروریسم و خشونت‌گرایی بیگانه است، بلکه بر عدالت، اعتدال، رحمت و آزادی تأکید دارد و هرگونه اقدام تروریستی را مردود می‌شمارد.

چرا باید کتاب جهاد یا تروریسم را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، به یکی از مسائل حساس و پرچالش جهان معاصر یعنی نسبت جهاد و تروریسم می‌پردازد و تلاش می‌کند ابهامات و سوءبرداشت‌های رایج درباره‌ی جهاد اسلامی را برطرف کند. از ویژگی‌های شاخص این اثر می‌توان به بررسی دقیق مفاهیم، تحلیل تاریخی و اجتماعی پدیده‌ها، و مقایسه‌ی دیدگاه‌های امامیه و گروه‌های تکفیری اشاره کرد. خواننده با مطالعه‌ی این کتاب، با مبانی کلامی و فقهی جهاد در شیعه امامیه آشنا می‌شود و می‌تواند تفاوت‌های اساسی میان جهاد مشروع و اقدامات تروریستی را درک کند. همچنین، کتاب به پرسش‌های مهمی درباره‌ی نقش دین در خشونت‌گرایی، جایگاه صلح و دعوت دینی در اسلام و نسبت جهاد با روابط بین‌الملل پاسخ می‌دهد. این اثر برای کسانی که به دنبال فهمی عمیق‌تر و مستند از مفاهیم جهاد و تروریسم در اسلام هستند، منبعی قابل توجه است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران حوزه‌ی مطالعات دینی، دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، علاقه‌مندان به مباحث فقهی و کلامی، و کسانی که دغدغه‌ی فهم صحیح نسبت جهاد و تروریسم در اسلام را دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین، برای افرادی که با پرسش‌هایی درباره‌ی خشونت دینی، افراط‌گرایی و نقش دین در سیاست مواجه‌اند، این کتاب می‌تواند راهگشا باشد.

بخشی از کتاب جهاد یا تروریسم

انکارکردنی نیست که امروزه با پدیده منفی و وحشت‌آور تروریسم مواجه‌ایم. پدیده‌ای که خاص یک جامعه یا یک سرزمین نیست و تبدیل به مسئله‌ای بین‌المللی و جهانی شده است. عامل «مذهب» یکی از عوامل تروریسم است. از این حیث دین و مذهب در کنار سایر عوامل ایجادکننده تروریسم مانند وضعیت نامناسب اقتصادی، اوضاع فرهنگی-اجتماعی، مسائل هویتی، مشکلات روانی و امثال این موارد مطرح می‌شود. به همین علت جریان‌های بنیادگرایانه برآمده از ایدئولوژی‌ها و مکاتب مختلف بیش از قبل مورد توجه پژوهشگران حوزه تروریسم قرار گرفته است. در اغلب مکاتب و ایدئولوژی‌هایی که خود را مذهبی می‌دانند اقدامات خشونت‌زا و تروریستی می‌توان دید. در میان پیروان شرایع آسمانی، یعنی اسلام و مسیحیت و یهود، این وضعیت به وضوح دیده شده است. به عبارتی نوع برداشت بنیادگرایانه افراطی و مبتنی بر خشونت از دین در ارتباط با سایر عوامل و ریشه‌های تروریسم، به‌وجودآورنده چنین اقداماتی شده است. اسلام به مثابه مکتبی الهی و در عین حال کامل و جامع و با توجه به تمام نیازها و ابعاد وجودی انسان برای بشریت تشریع شده است: «الیوم أکملت لکم دینکم و أتممت علیکم نعمتی» (مائده/۳). امروز دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم. در این میان، یکی از ارکان دیپلماتیک و بین‌المللی اسلام که از اهمیت بسیار بالایی در این مکتب برخوردار است مسئله مهم «دعوت دینی» است. مسئله‌ای که در تمام شرایع الهی مطرح بوده و مهم‌ترین رسالت پیامبران بوده است.