کتاب جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران

کتاب الکترونیکی «جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران» نوشتهٔ ابوطالب مقصودلو و بهاره بینات اثری پژوهشی است که نشر رشد فرهنگ آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی نقش و اهمیت تربیت در ساختار آموزش و پرورش ایران می‌پردازد و با رویکردی تحلیلی، جایگاه امور تربیتی، اهداف، چالش‌ها و ضرورت‌های آن را در نظام آموزشی کشور واکاوی می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران

این کتاب در دستهٔ ناداستان و پژوهش‌های آموزشی قرار می‌گیرد و به‌طور تخصصی به موضوع تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران می‌پردازد. «جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران» با تکیه‌بر تحلیل تاریخی و اجتماعی، سیر تحول نهادهای تربیتی را از پیش از انقلاب اسلامی تا دوران معاصر دنبال می‌کند. نویسندگان، ضمن بررسی ساختار و اهداف امور تربیتی، به نقش مربیان، معلمان و مدیران در تحقق اهداف پرورشی اشاره کرده‌اند و چالش‌های اجرایی و سازمانی این حوزه را نیز مطرح ساخته‌اند. ساختار کتاب به‌صورت تحلیلی و موضوع‌محور است و هر فصل به یکی از ابعاد تربیت، نیازسنجی آموزشی، نظریه‌های انگیزشی و عوامل مؤثر بر رضایت شغلی مربیان می‌پردازد. این اثر با بهره‌گیری از منابع متعدد و پژوهش‌های میدانی، تصویری جامع از وضعیت تربیت در آموزش و پرورش ایران ارائه داده است.

خلاصه کتاب جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران

کتاب «جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران» به بررسی ریشه‌ها، اهداف و چالش‌های امور تربیتی در مدارس ایران می‌پردازد. نویسندگان ابتدا به تاریخچهٔ نهادهای تربیتی و نقش آن‌ها در شکل‌گیری شخصیت دانش‌آموزان اشاره کرده‌اند و تأکید دارند که تربیت، فرایندی هدفمند و آگاهانه است که باید استعدادهای درونی انسان را شکوفا کند. در ادامه، تفاوت‌های تربیت پیش و پس از انقلاب اسلامی بررسی شده و نقش مربیان پرورشی در تقویت مبانی فکری، اعتقادی و اخلاقی دانش‌آموزان برجسته شده است. کتاب به اهداف امور تربیتی مانند تقویت روحیه عبادی، رشد آگاهی سیاسی و اجتماعی، و غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان می‌پردازد و رسالت مربیان را در ساختن افرادی متعهد، مستقل و مسئولیت‌پذیر شرح می‌دهد. همچنین، ویژگی‌های مربی تربیتی از دیدگاه قرآن کریم، مانند مهرورزی، استدلال، خیرخواهی، صبوری و اخلاص، مورد توجه قرار گرفته است. در بخش‌های بعدی، تأثیر رفتار معلم بر دانش‌آموزان، اهمیت خودنگهداری و نقش مربیان در پرورش این ویژگی‌ها بررسی شده است. کتاب به اهداف پرورشی نظام آموزش و پرورش ایران در ابعاد اعتقادی، اخلاقی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و زیستی می‌پردازد و بر ضرورت نیازسنجی آموزشی و اثربخشی آن در سازمان‌ها تأکید دارد. نظریه‌های انگیزشی مانند سلسله مراتب نیازهای مزلو و آلدرفر نیز در این زمینه تحلیل شده‌اند. در نهایت، کتاب با مرور پژوهش‌های انجام‌شده دربارهٔ انگیزش شغلی مربیان، رضایت شغلی و عوامل مؤثر بر موفقیت برنامه‌های تربیتی، به چالش‌ها و راهکارهای بهبود وضعیت امور تربیتی در مدارس ایران می‌پردازد.

چرا باید کتاب جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی است برای آشنایی عمیق‌تر با ساختار و چالش‌های تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران. اثر حاضر با تحلیل تاریخی و اجتماعی، تصویری روشن از نقش امور تربیتی در پرورش نسل آینده ارائه می‌دهد و به دغدغه‌های مربیان، معلمان و مدیران آموزشی پاسخ می‌دهد. همچنین، با بررسی نظریه‌های انگیزشی و پژوهش‌های میدانی، راهکارهایی برای ارتقای کیفیت تربیت و افزایش رضایت شغلی مربیان پیشنهاد شده است. این کتاب می‌تواند به فهم بهتر ضرورت‌های تربیتی و اهمیت برنامه‌ریزی دقیق در این حوزه کمک کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های علوم تربیتی، معلمان، مربیان پرورشی، مدیران مدارس و سیاست‌گذاران آموزشی مناسب است. همچنین، افرادی که دغدغهٔ بهبود کیفیت تربیت و آموزش در مدارس ایران را دارند یا به دنبال راهکارهایی برای ارتقای انگیزش و رضایت شغلی در حوزهٔ آموزش و پرورش هستند، می‌توانند از محتوای این اثر بهره‌مند شوند.

بخشی از کتاب جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران

«در سایه انقلاب اسلامی نهاد امور تربیتی در هشتم اسفند ۱۳۵۸ به دست شهیدان رجائی و باهنر و با هدف وارد نمودن برنامه‌های تربیتی و پرورشی در مدارس شکل گرفت. در واقع امور تربیتی بخشی از تشکیلات نظام آموزش و پرورش بود که بواسطهٔ مربیان پرورشی، وظایفی از جمله: تقویت مبانی فکری و عقیدتی، ایجاد روحیه مستقل فکری و عملی، کشف و شکوفایی استعدادها و توانایی‌های دانش‌آموزان، رشد قوه ابتکار و خلاقیت، تقویت روحیه عبادی و تربیتی و عمل به فرائض دینی، رشد آگاهی سیاسی، اجتماعی و رشد حس مسئولیت‌پذیری را به عهده داشت. با این وجود فعالیت‌های این نهاد تا اوایل دهه ۷۰ نیز ادامه یافت تا اینکه به سبب وجود شرایط سیاسی، احتمالاً عملکرد نامناسب معاونت پرورشی وقت و در پی این تفکر که «تمام معلمان نیز باید مربی تربیتی شوند» روند حذف این معاونت فراهم و فعالیت‌های این معاونت بین معاونت‌های دیگر تقسیم شد. با گذشت یک دهه از حذف معاونت پرورشی، بسیاری از فعالیت‌های این معاونت همچون کتاب‌خوانی، برنامه‌های صبحگاهی، نماز جماعت، اردوها، حضور دانش‌آموزان در مناسبت‌ها و... بسیار کمرنگ شد و این ضعف در بستر آموزش و پرورش احساس گردیده و اقدامات لازم برای احیای مجدد معاونت پرورشی آغاز شده و با وجود فراهم شدن شرایط و زمینه فکری لازم این معاونت مجدداً در دو سال قبل احیا گردید.»