کتاب ایران و شهرسازی هوشمند آینده

کتاب ایران و شهرسازی هوشمند آینده اثری پژوهشی از واحد پژوهش انتشارات دومینو است که به بررسی ابعاد مختلف شهرسازی آینده در ایران می‌پردازد. این کتاب با رویکردی تحلیلی و آینده‌نگر، موضوعات متنوعی همچون برنامه‌ریزی شهری، مدیریت منابع، فناوری‌های نوین، پایداری محیطی و حکمرانی شهری را در بستر ایران بررسی کرده است. ساختار کتاب شامل بخش‌هایی درباره مبانی نظری، تحلیل وضعیت موجود شهرسازی ایران، چشم‌انداز و اهداف راهبردی تا افق ۱۴۲۰، اصول طراحی پایدار، حکمرانی آینده‌گرا، فرهنگ‌سازی و هویت شهری در عصر دیجیتال و سایر موضوعات مرتبط است. ایران و شهرسازی هوشمند آینده تلاش می‌کند با ترکیب دانش جهانی و تجربه بومی، الگویی برای توسعه شهرهای هوشمند و پایدار در ایران ارائه دهد. انتشارات دومینو آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ایران و شهرسازی هوشمند آینده

ایران و شهرسازی هوشمند آینده نوشته‌ی واحد پژوهش انتشارات دومینو، کتابی جامع درباره آینده شهرسازی در ایران است که با تمرکز بر مفاهیم شهر هوشمند، پایداری، فناوری‌های نوین و مدیریت شهری، تصویری از چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی شهرهای ایرانی ارائه می‌دهد. این کتاب در چند بخش اصلی تدوین شده و هر بخش به یکی از ابعاد کلیدی شهرسازی آینده می‌پردازد؛ از مبانی نظری و فلسفه شهر آینده تا تحلیل وضعیت موجود، ترسیم چشم‌انداز و اهداف راهبردی، اصول طراحی پایدار، حکمرانی و مدیریت شهری، فرهنگ و هویت شهری، انرژی و محیط زیست، حمل‌ونقل هوشمند، خدمات اجتماعی، اقتصاد شهری و امنیت. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا با نگاه کلان به پیوند میان معادن، صنایع و شهرها آغاز می‌شود و سپس به جزئیات فنی و مدیریتی شهرهای آینده می‌پردازد. نویسندگان با بهره‌گیری از داده‌ها و مطالعات موردی، سعی کرده‌اند راهکارهایی برای تلفیق فناوری‌های نو با نیازهای بومی ایران ارائه دهند. این کتاب نه‌تنها به مسائل فنی و زیرساختی می‌پردازد، بلکه ابعاد اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی شهر هوشمند را نیز بررسی کرده است.

خلاصه کتاب ایران و شهرسازی هوشمند آینده

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از محتوای کتاب را فاش می‌کند! ایران و شهرسازی هوشمند آینده با طرح این پرسش آغاز می‌شود که چگونه می‌توان شهرهای ایران را به سوی آینده‌ای هوشمند، پایدار و انسانی هدایت کرد. کتاب ابتدا به اهمیت نگاه کلان و تلفیقی به معادن، صنایع و شهرها اشاره دارد و تأکید می‌کند که توسعه شهری نباید به‌صورت جزیره‌ای و منفک از سایر بخش‌ها باشد. سپس با مرور تاریخچه شهرسازی ایران، چالش‌های کلانشهرها و شهرهای کوچک، ناکارآمدی طرح‌های جامع گذشته، نقش مهاجرت، ضعف زیرساخت‌ها و محدودیت منابع حیاتی را بررسی می‌کند. در ادامه، کتاب به ترسیم چشم‌انداز و اهداف راهبردی تا افق ۱۴۲۰ می‌پردازد و شاخص‌هایی مانند توسعه پایدار، عدالت اجتماعی، رفاه، فناوری‌های نوین و جایگاه ایران در منطقه را مطرح می‌کند. اصول طراحی پایدار برای ایران، معماری بوم‌آور، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، مدیریت منابع آب، انتخاب مصالح بومی و تاب‌آوری در برابر اقلیم گرم و خشک از دیگر محورهای مهم کتاب است. بخش‌های بعدی به حکمرانی و مدیریت شهری آینده‌گرا، مشارکت شهروندان، شفافیت داده، نقش بخش خصوصی، بودجه‌ریزی عملکردی و حکمرانی چابک در بحران می‌پردازد. فرهنگ‌سازی و هویت شهری در عصر دیجیتال، بازتعریف میراث فرهنگی، آموزش شهروندی دیجیتال و برندینگ شهری نیز از موضوعات کلیدی کتاب هستند. در نهایت، کتاب با ارائه نقشه راه و مدل‌های پیشنهادی برای شهرهای هوشمند ایران، بر ضرورت تلفیق دانش جهانی با نیازهای بومی و مشارکت همه ذینفعان تأکید می‌کند.

چرا باید کتاب ایران و شهرسازی هوشمند آینده را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و آینده‌نگر، تصویری چندلایه از شهرسازی آینده ایران ارائه داده است. ویژگی شاخص آن، پرداختن هم‌زمان به ابعاد فنی، مدیریتی، اجتماعی و فرهنگی شهر هوشمند است. خواننده با مطالعه این اثر، با چالش‌ها و فرصت‌های شهرهای ایرانی در مسیر هوشمندسازی آشنا می‌شود و می‌تواند با مدل‌های بومی و جهانی شهرسازی آینده، سیاست‌های کلان، فناوری‌های نوین و راهکارهای پایداری محیطی آشنا شود. همچنین، کتاب به موضوعاتی مانند مشارکت شهروندان، عدالت اجتماعی، هویت شهری و اقتصاد داده نیز پرداخته است که برای درک تحولات آینده شهرها ضروری هستند. این اثر برای کسانی که به دنبال شناخت عمیق‌تر از آینده شهرهای ایران و راه‌های توسعه پایدار و هوشمند هستند، منبعی قابل توجه به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران و دانشجویان حوزه شهرسازی، معماری، مدیریت شهری، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، مهندسی عمران، محیط زیست و فناوری اطلاعات پیشنهاد می‌شود. همچنین برای مدیران شهری، سیاست‌گذاران، فعالان حوزه نوآوری شهری و علاقه‌مندان به آینده‌پژوهی و توسعه پایدار شهری مناسب است. کسانی که دغدغه چالش‌های شهری، هوشمندسازی، عدالت اجتماعی یا پایداری محیطی دارند، می‌توانند از مطالب این کتاب بهره ببرند.

بخشی از کتاب ایران و شهرسازی هوشمند آینده

شاید یکی از نگاه‌های پیش‌برنده برای ایران، نگاه هم‌زمان و کلان به آرایش معادن، صنایع، استان‌ها و شهرهای کشور باشد؛ نگاهی که فراتر از مشاهده تک‌بعدی به هر یک از این عناصر می‌رود و تلاش می‌کند آن‌ها را چون اجزای یک سیستم مدیریت کلان و ملی در هماهنگی و هم‌آوایی با یکدیگر ببیند. این نگاه کلان به‌جای تمرکز بر یک معدن خاص، یک صنعت خاص یا یک شهر خاص، به تصویر بزرگ‌تری می‌نگرد که در آن جایگاه هر معدن، هر واحد صنعتی و هر شهر، نه به‌صورت منفرد بلکه در پیوند با دیگر اجزا تعریف می‌شود. این رویکرد، ارتباط‌های ظاهراً پنهان میان ذخایر زیرزمینی، زنجیره‌های تولیدی، قابلیت‌های لجستیکی و ظرفیت‌های بومی را آشکار می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه هر استان، بافت اقتصادی و شهری خود را بر مبنای این روابط بازطراحی می‌کند. در این رهیافت، معدن صرفاً محل استخراج ماده خام نیست، صنعت تنها محل تبدیل مواد نیست و شهر هم فقط محل سکونت و خدمات عمومی نیست؛ بلکه هرکدام به‌عنوان یک گره جدایی‌ناپذیر در شبکه‌ای پیچیده از تولید، مصرف، حمل‌ونقل، نوآوری و زیست پایدار ایفای نقش می‌کنند.