کتاب روش های سنتی و نوین تدریس

کتاب الکترونیکی «روش‌های سنتی و نوین تدریس» نوشتهٔ «مژگان ماهرالنقش» اثری است که نشر رشد فرهنگ آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی و مقایسهٔ شیوه‌های مختلف تدریس، از روش‌های سنتی تا رویکردهای نوین آموزشی، می‌پردازد و تلاش دارد تصویری جامع از تحولات آموزش در عصر فناوری اطلاعات ارائه دهد. موضوع اصلی کتاب، آموزش و تدریس و نقش معلم در فرایند یاددهی-یادگیری است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روش های سنتی و نوین تدریس

«روش‌های سنتی و نوین تدریس» اثری در حوزهٔ ناداستان آموزشی است که به بررسی تحولات و چالش‌های نظام تعلیم و تربیت در مواجهه با تغییرات جهانی و فناوری‌های نوین می‌پردازد. نویسنده، «مژگان ماهرالنقش»، با رویکردی تحلیلی، ابتدا مفاهیم پایه‌ای تدریس و آموزش را شرح داده و سپس به معرفی روش‌های سنتی مانند حفظ و تکرار، سخنرانی، پرسش و پاسخ، و روش‌های نوین همچون آموزش انفرادی، روش مسأله‌محور و پروژه‌ای می‌پردازد. ساختار کتاب چهار فصل دارد: فصل اول به تحلیل مفاهیم و روش‌های تدریس اختصاص یافته، فصل دوم عوامل مؤثر در تدریس را بررسی می‌کند، فصل سوم راهبردهای تدریس را از منظر مکاتب روان‌شناسی تحلیل می‌کند و فصل چهارم به تکنولوژی آموزشی در ایران و ضرورت بهره‌گیری از فناوری اطلاعات در آموزش می‌پردازد. این کتاب با ارائهٔ مثال‌ها و تحلیل‌های کاربردی، تلاش دارد معلمان و دانشجویان علوم تربیتی را با تحولات روز آموزش و نقش کلیدی معلم در این فرایند آشنا کند.

خلاصه کتاب روش های سنتی و نوین تدریس

کتاب «روش‌های سنتی و نوین تدریس» با نگاهی جامع به فرایند آموزش، ابتدا به تعریف دقیق مفاهیم تدریس، آموزش و پرورش می‌پردازد و تفاوت‌های آن‌ها را روشن می‌کند. نویسنده تأکید دارد که برداشت‌های مختلف معلمان از مفهوم تدریس، بر نگرش و عملکرد آن‌ها در کلاس تأثیرگذار است. در ادامه، روش‌های سنتی تدریس مانند حفظ و تکرار، سخنرانی، پرسش و پاسخ، نمایشی، گردش علمی، بحث گروهی و آزمایشگاهی معرفی می‌شوند. هر یک از این روش‌ها با ویژگی‌ها، مزایا و محدودیت‌های خود بررسی شده‌اند؛ برای مثال، روش حفظ و تکرار بر حافظه و تکرار مطالب تأکید دارد و بیشتر به انتقال دانش به‌صورت یک‌طرفه منجر می‌شود، در حالی که روش بحث گروهی یا آزمایشگاهی، دانش‌آموزان را به مشارکت فعال‌تر در یادگیری دعوت می‌کند. در بخش روش‌های نوین، کتاب به آموزش انفرادی، روش مسأله‌ای، واحدها، واحد موضوع، واحد تجربی و واحد طرح می‌پردازد. این روش‌ها بر شاگردمحوری، حل مسأله، یادگیری فعال و پیوند دانش با زندگی واقعی تأکید دارند. نویسنده بر اهمیت تلفیق روش‌ها و انتخاب رویکرد مناسب با توجه به شرایط کلاس و نیازهای دانش‌آموزان تأکید کرده است. در فصل عوامل مؤثر بر تدریس، نقش ویژگی‌های شخصیتی و علمی معلم، ویژگی‌های شاگردان، ساخت نظام آموزشی، فضا و تجهیزات آموزشی و تربیت معلم بررسی می‌شود. کتاب نشان می‌دهد که موفقیت تدریس تنها به مهارت علمی معلم وابسته نیست، بلکه شخصیت، نگرش و توانایی او در شناخت شاگردان و شرایط محیطی نیز اهمیت دارد. در بخش راهبردهای تدریس از منظر مکاتب روان‌شناسی، سه رویکرد شناختی، رفتاری و انسان‌گرایی معرفی شده‌اند. هر رویکرد با تأکید بر جنبه‌هایی مانند یادگیری اکتشافی، بازخورد و تقویت، یا پرورش توانایی‌های انسانی و یادگیری مشارکتی، راهبردهای متفاوتی برای تدریس ارائه می‌دهد. در نهایت، کتاب به نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش امروز می‌پردازد و فرصت‌ها و چالش‌های بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین آموزشی را در ایران بررسی می‌کند. نویسنده بر ضرورت تحول در نظام آموزشی، پرورش خلاقیت، یادگیری مادام‌العمر و انطباق با نیازهای جامعهٔ دانش‌محور تأکید دارد.

چرا باید کتاب روش های سنتی و نوین تدریس را بخوانیم؟

این کتاب با ارائهٔ تصویری روشن از روش‌های مختلف تدریس و تحلیل نقاط قوت و ضعف هر یک، به معلمان و دانشجویان علوم تربیتی کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از فرایند آموزش و یادگیری به دست آورند. «روش‌های سنتی و نوین تدریس» نه‌تنها به معرفی روش‌ها بسنده نکرده، بلکه با بررسی عوامل مؤثر بر تدریس، نقش معلم، ویژگی‌های شاگردان و تأثیر فناوری اطلاعات، مخاطب را با چالش‌های واقعی آموزش در عصر حاضر روبه‌رو می‌کند. این کتاب برای کسانی که به دنبال بهبود کیفیت تدریس و یادگیری هستند، منبعی کاربردی و قابل اتکا به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای معلمان، دانشجویان رشته‌های علوم تربیتی، مدیران آموزشی و علاقه‌مندان به تحول در نظام آموزش و پرورش مفید است. به‌ویژه افرادی که دغدغهٔ به‌روزرسانی روش‌های تدریس، پرورش خلاقیت و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در آموزش را دارند، می‌توانند از مطالب این اثر بهره‌مند شوند.

بخشی از کتاب روش های سنتی و نوین تدریس

«روش حفظ و تکرار یکی از قدیمی‌ترین روش‌های آموزشی است. در این روش، به حافظه سپردن مطالب و تکرار و پس دادن آن مهم‌ترین کار به‌شمار می‌رود. معلمی که بر محتوای درس مسلط است، تمام یا قسمتی از آن را بیان می‌کند و سپس انتظار دارد که شاگردان همان مطالب را به‌وسیلهٔ تمرین و تکرار به خاطر بسپارند تا در جلسه آینده و یا در هنگام امتحان به او پس بدهند. در واقع، در این روش، تدریس عبارت است از ارائهٔ مفاهیم به‌صورت شفاهی یا کتبی از طرف معلم و تکرار و حفظ کردن و پس دادن آن توسط شاگردان. اغلب پاداش و تنبیه از عوامل ایجاد انگیزه در این روش است به‌ویژه ترس از امتحان از وسایل مهم تحریک یادگیری شاگردان محسوب می‌شود. ارزشیابی در این روش تنها به منظور سنجش حافظه و میزان تسلط شاگردان بر محتوا صورت می‌گیرد. در این روش، انضباط بسیار سخت و آمرانه است، روابط معلم و شاگرد رسمی و بر اساس احترام و ترس بنا می‌شود. هدف اصلی در این روش، پرورش نیروهای مجرد ذهنی است. مفاهیم حفظ شده در این روش ارتباطی با دنیای کار و فعالیت ندارد و یادگیری بیشتر بر اساس تمرین و تکرار صورت می‌گیرد.»