کتاب مهر جانان (دفتر اول)

کتاب مهر جانان (دفتر اول) نوشته سید یدالله یزدان‌ پناه توسط نشر آل احمد منتشر شده است. سید محمد حسین سعیدی حسینی این اثر را تدوین کرده است. کتاب مهر جانان، مجموعه‌ای از سه رساله‌ی عرفانی است که به بررسی دقیق برخی از بنیادی‌ترین مسائل عرفان اسلامی پرداخته است. موضوعات اصلی، حول شناخت عرفان، مسئله‌ی فنا و آداب طریقت می‌چرخد و با رویکردی تحلیلی و انتقادی، به تبیین مفاهیم عمیق عرفانی می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مهر جانان (دفتر اول)

کتاب مهر جانان (دفتر اول) (سه رساله در حقایق و نهایات) اثری در حوزه‌ی عرفان نظری و عملی است که با ساختاری پژوهشی تدوین شده است. این کتاب، سه رساله‌ی مستقل را در بر می‌گیرد که هریک به یکی از مسائل کلیدی عرفان اسلامی می‌پردازند: عینیت حق و خلق، حقیقت فنای ذاتی و روش وصول به تجلی ذاتی. نویسنده، سید یدالله یزدان‌ پناه، از اساتید برجسته‌ی عرفان اسلامی است و در این اثر تلاش کرده تا با زبانی دقیق و تحلیلی، مفاهیم پیچیده‌ی عرفانی را برای مخاطبان علاقه‌مند به این حوزه روشن کند. 

کتاب حاضر با مقدمه‌ای از نویسنده آغاز می‌شود و سپس هر رساله به‌صورت جداگانه به موضوع خود می‌پردازد. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که ابتدا مبانی نظری هر مسئله را شرح می‌دهد و سپس به تحلیل فلسفی و عرفانی آن می‌پردازد. این اثر نه‌تنها برای پژوهشگران و دانشجویان عرفان اسلامی، بلکه برای علاقه‌مندان به مباحث فلسفی و معنوی نیز قابل‌استفاده است.

خلاصه کتاب مهر جانان (دفتر اول)

در کتاب مهر جانان (دفتر اول) سه رساله‌ی مستقل اما مرتبط گرد هم آمده‌اند که هریک به یکی از مسائل بنیادین عرفان اسلامی می‌پردازند. رساله‌ی نخست به مسئله‌ی عینیت حق و خلق می‌پردازد و تلاش می‌کند نسبت میان خداوند و مخلوقات را از منظر عرفان نظری تبیین کند. در این بخش، نویسنده با بررسی مبانی عرفانی همچون اطلاق مقسمی و مسئله‌ی ظهور، نشان می‌دهد که چگونه عارفان مسلمان معتقدند حق تعالی در عین اینکه عین همه‌ی اشیا است، از آن‌ها نیز متمایز است. این بحث با تحلیل فلسفی و بررسی آیات و روایات مرتبط تکمیل می‌شود و تفاوت نگاه عرفانی با برداشت‌های فلسفی و کلامی روشن می‌گردد.  

رساله‌ی دوم به حقیقت فنای ذاتی و تبیین هستی‌شناسانه‌‌ی آن اختصاص دارد. در این بخش، نویسنده به بررسی مراحل سه‌گانه‌ی فنا (افعالی، اسمائی و ذاتی) می‌پردازد و تفاوت برداشت‌های عرفانی با برداشت‌های فلسفی و روان‌شناختی را برجسته می‌کند؛ همچنین به موضوع بقاء بعدالفناء و تحلیل‌های مختلف درباره‌ی آن پرداخته شده است. نویسنده تلاش کرده است تا با نقد برداشت‌های نادرست از فنا، تصویری روشن از معنای عرفانی این مفهوم ارائه دهد. 

رساله‌ی سوم با عنوان نور الوحده و روش وصول به تجلی ذاتی به دستورالعمل‌های سلوکی و عملی در عرفان اسلامی می‌پردازد. در این بخش، راه‌های میان‌بر در سلوک، نقش مراقبه، توجه به اسما الهی و اهمیت بقاء بعدالفناء موردبحث قرار گرفته است. نویسنده با استناد به آثار عرفای بزرگ و متون دینی، نشان می‌دهد که وصول به تجلی ذاتی نیازمند توانایی و آمادگی خاصی است و هر سالک باید با بهره‌گیری از معارف نظری، مسیر عملی خود را سامان دهد. در مجموع، کتاب دغدغه‌ی تبیین دقیق و فنی مسائل عرفانی را دارد و می‌کوشد از کج‌فهمی‌ها و برداشت‌های سطحی پرهیز کند.

چرا باید کتاب مهر جانان (دفتر اول) را بخوانیم؟

این کتاب برای کسانی که به‌دنبال فهم عمیق‌تر مفاهیم عرفانی و فلسفی هستند، فرصتی فراهم می‌کند تا با مباحث بنیادین عرفان اسلامی آشنا شوند. ویژگی شاخص کتاب مهر جانان (دفتر اول) در پرداختن به مسائل پیچیده و گاه مناقشه‌برانگیز عرفان با رویکردی تحلیلی و انتقادی است. نویسنده تلاش کرده است تا با بررسی دقیق متون عرفانی و دینی، مرز میان برداشت‌های عرفانی و فلسفی را روشن کند و از سطحی‌نگری در این حوزه پرهیز کند. مطالعه‌ی این کتاب می‌تواند به مخاطب کمک کند تا با مفاهیمی چون عینیت حق و خلق، فنا و بقا و روش‌های سلوک عرفانی آشنا شود و نگاه تازه‌ای به نسبت میان انسان و حقیقت پیدا کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به عرفان اسلامی، فلسفه‌ی اسلامی و الهیات مناسب است؛ همچنین کسانی که دغدغه‌ی فهم دقیق مفاهیم عرفانی و پرهیز از برداشت‌های سطحی را دارند، می‌توانند از این اثر بهره‌مند شوند. این کتاب به کسانی که به‌دنبال شناخت عمیق‌تر از نسبت میان خداوند و مخلوقات یا مفاهیم فنا و بقا هستند، توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب مهر جانان (دفتر اول)

«مسئلهٔ نسبت حق با خلق یکی از مسائل دقیقی است که با کج‌فهمی‌های زیادی روبه‌روست. این مسئله از سوی متکلمان، فیلسوفان و عارفان مسلمان مورد توجه و گفت‌وگو قرار گرفته است. باید دانست که در این باب در ادبیات عرفان نظری، تعابیری به کار رفته که گاه موجب بدفهمی دیگران شده است؛ این تعابیر وقتی به ذهن عرفی عادی القا می‌شود، به‌دلیل فهم دیگری که در این‌باره در عرف رایج است، مشکلاتی را ایجاد کرده است.»