کتاب تونلسازی (جلد پنجم)

کتاب الکترونیکی «تونلسازی (جلد پنجم: ایمنی)» تألیف «حسن مدنی» با همکاری «سیدمحمد حسینی دشتیخوانی» و «محمد لشکری» و به همت انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر منتشر شده است. این جلد به طور تخصصی به موضوع ایمنی در تونل‌ها می‌پردازد و بخشی از مجموعه پنج‌جلدی «تونلسازی» است. مباحث کتاب شامل آتش‌سوزی در تونل‌ها، تجهیزات ایمنی و بازرسی تونل‌هاست. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تونلسازی (جلد پنجم)

این جلد از مجموعه «تونلسازی» به بررسی جامع مسائل ایمنی در تونل‌ها اختصاص یافته است. کتاب در بازه‌ای طولانی و با بهره‌گیری از منابع متعدد و تجربیات پروژه‌های واقعی تدوین شده و به عنوان یک مرجع تخصصی برای دانشجویان و مهندسان حوزه معدن و عمران مطرح است. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا به مهم‌ترین تهدید ایمنی تونل‌ها یعنی آتش‌سوزی می‌پردازد و سپس تجهیزات ایمنی و در نهایت بازرسی و پایش تونل‌ها را بررسی می‌کند. نویسندگان با استناد به حوادث واقعی، آزمایش‌های میدانی و استانداردهای بین‌المللی، تلاش کرده‌اند تصویری دقیق از چالش‌های ایمنی تونل‌ها ارائه دهند. این کتاب علاوه بر ارائه مبانی نظری، به تحلیل تجربیات جهانی و ملی در زمینه آتش‌سوزی و مدیریت بحران در تونل‌ها می‌پردازد و نقش تجهیزات و بازرسی‌های دوره‌ای را در کاهش ریسک‌ها برجسته می‌کند.

خلاصه کتاب تونلسازی (جلد پنجم)

کتاب «تونلسازی (جلد پنجم: ایمنی)» با تمرکز بر ایمنی تونل‌ها، سه محور اصلی را دنبال می‌کند: آتش‌سوزی، تجهیزات ایمنی و بازرسی. بخش نخست به آتش‌سوزی در تونل‌ها اختصاص دارد و با شرح مبانی آتش، مثلث آتش، ویژگی‌های دود و گرما، انواع آتش و رفتار افراد در شرایط بحرانی آغاز می‌شود. سپس با بررسی نمونه‌های واقعی آتش‌سوزی در تونل‌های مشهور جهان مانند مون‌بلان، سنت گوتارد و تایرون، پیامدها و درس‌های آموخته‌شده از این حوادث را تحلیل می‌کند. آزمایش‌های بزرگ‌مقیاس آتش‌سوزی و مدل‌سازی‌های عددی برای پیش‌بینی رفتار آتش و دود در تونل‌ها نیز در این بخش جای گرفته‌اند. بخش دوم به تجهیزات ایمنی می‌پردازد و انواع سیستم‌های آتش‌نشانی، آشکارسازها، تجهیزات سازه‌ای و ارتباطی، علائم راهنمایی و سیستم‌های مدیریت بحران را معرفی و عملکرد آن‌ها را بررسی می‌کند. در بخش سوم، مبانی و روش‌های بازرسی تونل‌ها، آزمون‌های فنی و سازه‌ای، و اهمیت پایش مستمر برای پیشگیری از حوادث مورد توجه قرار گرفته است. کتاب با ارائه مثال‌های عملی و تحلیل استانداردهای جهانی، به دنبال افزایش آگاهی و توانمندی مهندسان در مدیریت ریسک‌های ایمنی تونل‌هاست.

چرا باید کتاب تونلسازی (جلد پنجم) را خواند؟

این کتاب با تمرکز بر موضوع ایمنی در تونل‌ها، مجموعه‌ای از دانش نظری، تجربیات میدانی و استانداردهای بین‌المللی را گردآوری کرده است. خواننده با مطالعه این اثر با انواع تهدیدات ایمنی، به‌ویژه آتش‌سوزی، و راهکارهای مقابله با آن‌ها آشنا می‌شود. تحلیل حوادث واقعی و مدل‌سازی‌های علمی، امکان درک عمیق‌تری از رفتار آتش و دود در تونل‌ها را فراهم می‌کند. همچنین، معرفی تجهیزات ایمنی و روش‌های بازرسی، ابزارهای لازم برای طراحی، بهره‌برداری و نگهداری ایمن تونل‌ها را در اختیار قرار می‌دهد. این کتاب به عنوان یک منبع تخصصی، به ارتقای سطح ایمنی پروژه‌های زیرزمینی کمک می‌کند.

خواندن کتاب تونلسازی (جلد پنجم) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و مهندسان رشته‌های معدن، عمران، راه و ترابری و ایمنی صنعتی مناسب است. همچنین برای مدیران پروژه‌های زیرزمینی، مشاوران و پیمانکارانی که با طراحی، ساخت یا بهره‌برداری از تونل‌ها سروکار دارند، کاربردی خواهد بود. افرادی که دغدغه کاهش ریسک‌های آتش‌سوزی و ارتقای ایمنی در پروژه‌های زیرزمینی را دارند، می‌توانند از مطالب این کتاب بهره ببرند.

فهرست کتاب تونلسازی (جلد پنجم)

- بخش اول: آتش‌سوزی در تونل‌ها - فصل اول: مبانی آتش‌سوزی به تشریح اصول شیمیایی و فیزیکی آتش، مثلث آتش، ویژگی‌های دود و گرما و انواع آتش می‌پردازد. - فصل دوم: مثال‌هایی از آتش‌سوزی در تونل‌ها حوادث مهم آتش‌سوزی در تونل‌های جهان و پیامدهای آن‌ها را بررسی می‌کند. - فصل سوم: آزمایش‌های آتش‌سوزی در تونل‌ها نتایج آزمایش‌های بزرگ‌مقیاس و تاثیر تهویه و تجهیزات بر رفتار آتش را تحلیل می‌کند. - فصل چهارم: طراحی آتش مدل‌سازی رشد آتش، محاسبه گرمای آزادشده و تاثیر هندسه تونل بر گسترش آتش را شرح می‌دهد. - فصل پنجم: برهم‌کنش سیستم تهویه و آتش‌سوزی نقش تهویه در کنترل دود و گرما و محاسبه سرعت بحرانی برای جلوگیری از عقب‌زدگی دود را بررسی می‌کند. - فصل ششم: مدلسازی آتش روش‌های عددی و نرم‌افزارهای شبیه‌سازی آتش در تونل‌ها را معرفی می‌کند. - فصل هفتم: مثال‌هایی از مدلسازی آتش در تونل‌ها نمونه‌های عملی مدل‌سازی آتش در تونل‌های ایران و جهان را ارائه می‌دهد. - بخش دوم: تجهیزات ایمنی - فصل هشتم: تجهیزات آتش‌نشانی انواع کپسول‌ها، سیستم‌های آب‌پاش، آشکارسازها و استانداردهای مرتبط را معرفی می‌کند. - فصل نهم: سایر تجهیزات ایمنی تونل‌ها تجهیزات سازه‌ای، ارتباطی، علائم راهنمایی و سیستم‌های مدیریت بحران را شرح می‌دهد. - بخش سوم: بازرسی از تونل‌ها - فصل دهم: مبانی بازرسی تونل‌ها اصول و مسئولیت‌های بازرسی، تجهیزات مورد نیاز و برنامه‌ریزی بازرسی را بیان می‌کند. - فصل یازدهم: مطالعات محلی و بازرسی از تونل‌ها روش‌های میدانی، آزمون‌های ویژه و ارزیابی مخاطرات ژئوتکنیکی را بررسی می‌کند. - فصل دوازدهم: آزمون‌های بازرسی آزمون‌های فنی و سازه‌ای برای ارزیابی پوشش بتنی، فولادی و چوبی تونل‌ها را توضیح می‌دهد.

بخشی از کتاب تونلسازی (جلد پنجم)

«برای جلوگیری از وقوع آتش سوزی و نیز مقابله با آن، ابتدا باید با مبانی آتش سوزی و نحوه آغاز و گسترش آن آشنا شویم. از دیدگاه کلی می‌توان آتش را نوعی اکسایش یعنی ترکیب اجسام با اکسیژن دانست که این فرآیند گرمازاست و اگر همراه با نور باشد به نام احتراقی یا آتش خوانده می‌شود و اگر ترکیب به سرعت و به طور ناگهانی انجام گیرد، انفجار نام دارد. مواد قابل اشتعال ممکن است به یکی از سه صورت جامد، مایع و یا گاز باشند. بسته به نوع ماده سوختنی، روش و موادی که برای خاموش کردن آتش به کار می‌روند متفاوت است که در جای خود بحث خواهد شد. جامدات و مایعات سوختنی هنگامی مشتعل می‌شوند که ابتدا تحت تأثیر گرمای کافی قرار گیرند تا از آن‌ها گاز یا بخار ساطع شود. در واقع این گازها و بخارات هستند که شعله تولید می‌کنند. در مقابل، گازهای سوختنی نیازی به حرارت اولیه ندارند و در اثر جرقه، مشتعل می‌شوند. بسته به نوع مواد، دمایی که طی آن گازها و بخارات قابل اشتعال از مواد سوختنی متصاعد می‌شوند، متفاوت است و شرایط تصاعد گاز از مواد سوختنی علاوه بر مشخصات جسم به وضعیت محیط نیز بستگی دارد. بسیاری از مواد جامد قابلیت اشتعال دارند که از جمله می‌توان چوب، کاغذ، پارچه، مواد پلیمری و بسیاری مواد دیگر را نام برد. مواد جامد چگال مانند چوب‌های ضخیم نسبت به اجسام با قطعات کوچک، آهسته‌تر مشتعل می‌شوند زیرا سطحی از اجسام چگال که در معرض هوا و گرما قرار می‌گیرد، کمتر است.»