کتاب روش های تحقیق در نظام های اجتماعی - اکولوژیک

کتاب روش‌ های تحقیق در نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک با عنوان اصلی The Routledge Handbook of Research Methods for Social -Ecological Systems نوشتهٔ راینته بیگز، آلتا دو ووس، ریکا پرایزر، هیلی کلمنتس، کریستین ماچیوسکی و مایا اشلوتر و ترجمهٔ مهدی قربانی توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است. این کتاب به بررسی روش‌شناسی‌های نوین برای مطالعهٔ نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک می‌پردازد و راهنمایی جامع برای پژوهشگران حوزهٔ علوم اجتماعی و محیط‌زیست به شمار می‌آید. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روش های تحقیق در نظام های اجتماعی - اکولوژیک

کتاب روش‌های تحقیق در نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک اثری میان‌رشته‌ای است که به بررسی چالش‌های پژوهش در حوزهٔ نظام‌های اجتماعی-اکولوژیک می‌پردازد؛ حوزه‌ای که در آن روابط پیچیده و متقابل میان انسان و طبیعت مورد توجه قرار می‌گیرد.

کتاب روش‌های تحقیق در نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک در دوره‌ای نوشته شده که بحران‌های محیط زیستی و اجتماعی، مانند تغییرات اقلیمی، کاهش تنوع زیستی و نابرابری‌های اجتماعی، اهمیت تحلیل‌های جامع و چندرشته‌ای را دوچندان کرده است. نویسندگان با تکیه بر تجربیات بین‌المللی و همکاری نزدیک با مراکز پژوهشی معتبر، تلاش کرده‌اند مجموعه‌ای از روش‌های تحقیق را گردآوری کنند که بتواند مرزهای سنتی میان علوم اجتماعی و طبیعی را درنوردد.

کتاب روش‌های تحقیق در نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک علاوه بر معرفی مفاهیم کلیدی و چارچوب‌های نظری، به ابزارها و تکنیک‌های عملی برای تحلیل نظام‌های پیچیده اجتماعی - اکولوژیک می‌پردازد و بر اهمیت تولید مشترک دانش و مشارکت فعال ذی‌نفعان تأکید دارد.

خلاصه کتاب روش های تحقیق در نظام های اجتماعی - اکولوژیک

کتاب روش‌های تحقیق در نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک با تمرکز بر نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک، به بررسی ماهیت درهم‌تنیدهٔ انسان و طبیعت می‌پردازد و نشان می‌دهد که تفکیک این دو حوزه، امری قراردادی و غیرواقعی است. نویسندگان با تکیه بر مفهوم نظام‌های سازگار پیچیده، توضیح می‌دهند که چگونه روابط متقابل و بازخوردهای چندلایه میان اجزای اجتماعی و اکولوژیک، پویایی‌ها و ویژگی‌های نوظهوری را در این نظام‌ها ایجاد می‌کند. 

کتاب روش‌های تحقیق در نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک تأکید دارد که برای فهم و مدیریت چالش‌های پایداری، باید از رویکردهای میان‌رشته‌ای و فرارشته‌ای بهره گرفت و روش‌های کمی و کیفی را در کنار هم به کار برد. از جمله پیام‌های اصلی کتاب می‌توان به اهمیت انعکاس‌پذیری پژوهشگر، مشارکت فعال ذی‌نفعان، تولید مشترک دانش و توجه به پیچیدگی و عدم قطعیت در تحلیل نظام‌ها اشاره کرد. این اثر با ارائهٔ مثال‌های عملی و چارچوب‌های تحلیلی، راهکارهایی برای انتخاب و ترکیب روش‌های تحقیق متناسب با مسائل واقعی نظام‌های اجتماعی-اکولوژیک ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب روش های تحقیق در نظام های اجتماعی - اکولوژیک را خواند؟

کتاب روش‌های تحقیق در نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک با گردآوری طیف گسترده‌ای از روش‌های تحقیق، امکان انتخاب و ترکیب رویکردهای متنوع را برای پژوهشگران فراهم می‌کند. تمرکز بر تعاملات میان انسان و طبیعت، توجه به پیچیدگی و پویایی نظام‌ها، و تأکید بر تولید مشترک دانش از ویژگی‌های شاخص این اثر است. خواندن کتاب روش‌های تحقیق در نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک به پژوهشگران کمک می‌کند تا با ابزارهای تحلیلی نوین، مسائل پایداری و حکمرانی منابع طبیعی را بهتر درک و مدیریت کنند.

خواندن کتاب روش های تحقیق در نظام های اجتماعی - اکولوژیک را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران علوم اجتماعی، محیط زیست، مدیریت منابع طبیعی و مطالعات پایداری مناسب است. همچنین برای سیاست‌گذاران، مدیران و کارشناسانی که با مسائل پیچیدهٔ اجتماعی-اکولوژیک و حکمرانی منابع طبیعی سروکار دارند، منبعی مفید به شمار می‌آید.

فهرست کتاب روش های تحقیق در نظام های اجتماعی - اکولوژیک

فصل اول: نظام‌های اجتماعی-اکولوژیک و تحقیق نظام‌های اجتماعی-اکولوژیک به چه معناست؟ معرفی مفاهیم پایه، اهمیت درهم‌تنیدگی انسان و طبیعت و چارچوب‌های نظری این حوزه. 

فصل دوم: تحقیق دربارهٔ نظام‌های پیچیده اجتماعی-اکولوژیک: مبانی فلسفی و دلالت‌های کاربردی بررسی مبانی فلسفی، معرفت‌شناسی و چالش‌های روش‌شناختی در مطالعهٔ نظام‌های پیچیده.

فصل سوم: عملکرد و طراحی تحقیق نظام‌های اجتماعی-اکولوژیک راهنمای عملی برای طراحی پژوهش و انتخاب روش‌های مناسب با توجه به ویژگی‌های نظام‌های پیچیده.

فصل چهارم: چگونگی استفاده از این کتاب راهنما توضیح ساختار کتاب و نحوهٔ بهره‌گیری از ابزارها و روش‌های ارائه‌شده.

بخش دوم (فصل‌های پنج تا ۳۲): روش‌های تولید داده، تعیین دامنه نظام‌ها، جمع‌آوری داده‌های میدانی، مصاحبه‌ها و نظرسنجی‌ها، تحلیل آینده‌ها، توسعهٔ سناریو، بازی‌های جدی، مدل‌سازی مشارکتی، ارزیابی تاب‌آوری، اقدام‌پژوهی، داده‌کاوی، تحلیل محتوای کیفی، تحلیل مطالعات موردی تطبیقی، آزمایش‌های رفتاری، تحلیل نهادی، نقشه‌برداری و تحلیل فضایی، مدل‌سازی نظام‌های پویا و مبتنی بر عامل، تحلیل تصمیم‌گیری و خدمات اکوسیستم.

بخش سوم

فصل سی‌وسوم: ترکیب و مرزهای نوظهور در روش‌های تحقیق نظام‌های اجتماعی - اکولوژیک جمع‌بندی، بررسی چالش‌ها و مسیرهای آیندهٔ این حوزه.

بخشی از کتاب روش های تحقیق در نظام های اجتماعی - اکولوژیک

«در جهان امروزه بحران‌های محیط زیستی و اجتماعی از جمله سیلاب‌های مخرب، افزایش فرسایش خاک، افت آب‌های زیرزمینی و در پی آن افزایش فرونشست زمین، تغییرات بی‌رویه کاربری اراضی، خشک شدن تالاب‌ها و رودخانه‌ها، آتش‌سوزی‌های ویرانگر جنگل‌ها، افزایش آلودگی آب، خاک و هوا و همچنین گسترش فقر و آسیب‌های اجتماعی، نابرابری ثروت، توسعهٔ بیماری‌های همه‌گیر و ...، بر زندگی انسان و وضعیت اکوسیستم‌ها تأثیر فزاینده‌ای می‌گذارند که ریشه در نظام‌های درهم‌تنیدهٔ اجتماعی-اکولوژیک دارد. به‌عبارت دیگر واقعیت آن است که جامعهٔ جهانی برای دستیابی به توسعهٔ اجتماعی، وابستگی عمیقی به فرایندهای مرتبط با سرزمین و نحوهٔ تغییرات آن دارد. از این‌رو بهره‌برداری از منابع طبیعی و تأثیرات محیط زیستی ناشی از آن مفهومی به‌مراتب عمیق‌تر از اثرگذاری یک عامل خارجی بر طبیعت در نظر گرفته می‌شود. جامعهٔ جهانی به‌عنوان یک جزء از اکوسیستم جهانی، توسط فرایندهای متعدد و پیچیده مرتبط با سرزمین احاطه‌شده و برای استفاده از کالاها و خدمات محیط زیست در جهت توسعه، به‌شدت وابسته به ظرفیت و قابلیت اکوسیستم پیرامون خود است.»