کتاب حقوق اقتصادی

کتاب حقوق اقتصادی توسط جمعی از نویسندگان نگاشته شده و با گردآوری محمد سلیمانی درچه از سوی پژوهشکده شورای نگهبان منتشر شده است. این کتاب مجموعه‌ای از مقالات تخصصی در حوزه‌ی حقوق اقتصادی ایران است که به بررسی ابعاد مختلف حقوق اقتصادی از جمله عدالت اجتماعی، اقتصاد مقاومتی، مالکیت عمومی و خصوصی و تطبیق اصول اقتصادی قانون اساسی می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب حقوق اقتصادی

کتاب حقوق اقتصادی (مجموعه مقالات) مجموعه‌ای از مقالات پژوهشی است که پیش‌تر در فصلنامه‌ی دانش حقوق عمومی منتشر شده و اکنون با تجمیع موضوعی و تدوین جدید به‌صورت یک اثر واحد ارائه شده است. تمرکز اصلی کتاب بر تحلیل قواعد و اصول حاکم بر روابط اقتصادی در جامعه ایران به‌ویژه در بستر نظام حقوقی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. 

مقالات کتاب به موضوعاتی چون عدالت اجتماعی از منظر اسلام، تطبیق اصول اقتصاد سیاسی امام خمینی با قانون اساسی، تحلیل حقوقی کار شایسته، اقتصاد مقاومتی، مالکیت خصوصی و منفعت عمومی، حمایت از اموال عمومی و بررسی سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی می‌پردازند. این مجموعه تلاش دارد با رویکردی تحلیلی و تطبیقی ظرفیت‌های قانون اساسی و اندیشه‌های اسلامی را در ساماندهی سیاست‌های اقتصادی و تحقق عدالت اجتماعی بررسی کند. کتاب برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به حقوق عمومی و اقتصاد سیاسی ایران منبعی برای شناخت عمیق‌تر مسائل اقتصادی و حقوقی کشور فراهم می‌آورد.

خلاصه کتاب حقوق اقتصادی

این کتاب با گردآوری مقالاتی متنوع به بررسی ابعاد مختلف حقوق اقتصادی در ایران می‌پردازد. در بخش‌هایی از کتاب مفهوم عدالت اجتماعی از دیدگاه اسلام مورد واکاوی قرار گرفته و ابزارها و وظایف دولت اسلامی در تحقق عدالت اقتصادی و اجتماعی تبیین می‌شود. نویسندگان با استناد به آیات و روایات دو اصل اساسی عدالت اجتماعی را مطرح می‌کنند؛ برابری در برخورداری از اموال عمومی و سهم‌بری بر اساس مشارکت در تولید. نقش دولت در تأمین اجتماعی و توازن مصرف در جامعه‌ی اسلامی نیز مورد بحث قرار می‌گیرد. در مقالات دیگر اصول اقتصاد سیاسی امام خمینی و میزان انعکاس آن‌ها در قانون اساسی بررسی شده است. این بخش‌ها به موضوعاتی چون اصالت مالکیت عمومی، تصدی‌گری حداقلی دولت و اعمال نقش حاکمیتی دولت در اقتصاد می‌پردازند و تلاش می‌کنند نسبت این اصول را با ساختار قانون اساسی و سیاست‌های کلی اصل ۴۴ روشن کنند. مطالب کتاب همچنین به تحلیل حقوقی کار شایسته، اقتصاد مقاومتی و حمایت از اموال عمومی می‌پردازد و با رویکرد تطبیقی دیدگاه‌های فقهی و حقوقی را در مواجهه با مسائل نوظهور اقتصادی بررسی می‌کند. دغدغه‌ی اصلی کتاب یافتن راهکارهای حقوقی برای تحقق عدالت اجتماعی و بهبود وضعیت اقتصادی جامعه ایران است.

چرا باید کتاب حقوق اقتصادی را خواند؟

این کتاب با گردآوری مقالات تخصصی و تحلیلی امکان آشنایی با مهم‌ترین مباحث حقوق اقتصادی ایران را فراهم می‌کند. خواننده با مطالعه‌ی این اثر می‌تواند با دیدگاه‌های اسلامی و حقوقی درباره‌ی عدالت اجتماعی، مالکیت، اقتصاد مقاومتی و سیاست‌های اقتصادی آشنا شود و نسبت میان اصول قانون اساسی و مسائل اقتصادی روز را بهتر درک کند. کتاب همچنین به بررسی تطبیقی اندیشه‌های فقهی و حقوقی در حوزه‌ی اقتصاد می‌پردازد و برای پژوهشگران و دانشجویان حقوق عمومی و اقتصاد سیاسی بستری برای تحلیل عمیق‌تر فراهم می‌آورد.

خواندن کتاب حقوق اقتصادی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حقوق عمومی، اقتصاد، علوم سیاسی و علاقه‌مندان به مباحث عدالت اجتماعی و اقتصاد اسلامی مناسب است. مطالعه‌ی این کتاب برای کسانی که به‌دنبال تحلیل حقوقی مسائل اقتصادی ایران و تطبیق آن با قانون اساسی هستند نیز منبعی کاربردی به شمار می‌آید.

بخشی از کتاب حقوق اقتصادی

«عدالت اجتماعی به عنوان شکلی از عدالت از جمله مقولاتی است که ریشه در فطرت بشری داشته و از دیرباز مورد توجه دانشمندان و دولت‌مردان بوده و هست. دانشمندان و صاحب‌نظران زیادی در مورد عدالت اجتماعی قلم فرسایی کرده‌اند و هر کدام از جنبه‌ای خاص این واژه را تفسیر کرده‌اند. برای فهم بهتر عدالت اجتماعی لازم است ابتدا خود عدالت تعریف گردد. عدالت از ریشه عدل است. «عدل» در لغت در معانی مختلفی بکار رفته است؛ راغب در مفردات، عدالت را به مساوات تعریف می‌کند. «عدالت و معادله الفاظی هستند که معنی مساوات و برابری را اقتضا می‌کنند... بنابراین عدل به تساوی تقسیم کردن است...» (راغب اصفهانی، ۱۳۸۵: ۳۲۵) برخی دیگر از معانی بکار رفته برای عدل عبارت است از تعادل و تناسب و تساوی (المقری فیومی، ۱۳۸۳: ۳۸۷) برابری، اعتدال در امور و حد وسط میان افراط و تفریط استواء و استقامت (شرتونی، ۱۳۸۵: ۲۵۶).»