کتاب رویه های شورای نگهبان

کتاب رویه‌ های شورای نگهبان نوشته جمعی از نویسندگان و گردآوری علی فتاحی زفرقندی از سوی پژوهشکده شورای نگهبان منتشر شده است. این کتاب مجموعه‌ای از مقالات تخصصی درباره‌ی عملکرد، جایگاه حقوقی و رویه‌های شورای نگهبان در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران را دربرمی‌گیرد و به موضوعاتی چون نظارت بر قانون‌گذاری، تحلیل اقتصادی و فقهی تصمیمات شورا و نقد عملکرد آن می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب رویه های شورای نگهبان

کتاب رویه‌های شورای نگهبان (مجموعه مقالات) مجموعه‌ای از مقالات پژوهشی است که هر یک به بررسی ابعاد مختلف عملکرد و جایگاه حقوقی شورای نگهبان می‌پردازد. مقالات گردآوری‌شده عمدتاً پیش‌تر در فصلنامه‌ی دانش حقوق عمومی منتشر شده‌اند و اکنون با تجمیع موضوعی و تدوین منسجم در قالب یک اثر علمی ارائه شده‌اند. 

موضوعات مطرح‌شده در این مجموعه طیفی از مباحث نظری و کاربردی را در بر می‌گیرد؛ از جایگاه التزام به رویه در الگوهای نظارت بر قانون اساسی در جهان و ایران گرفته تا تحلیل اقتصادی و فقهی رویکردهای شورای نگهبان، نقد عملکرد شورا در مواجهه با مسائل جاری کشور و بررسی مبانی تفسیری این نهاد. این کتاب به‌ویژه برای دانشجویان و پژوهشگران حقوق عمومی و علاقه‌مندان به فقه اسلامی منبعی برای شناخت بهتر عملکرد و تأثیرگذاری شورای نگهبان فراهم می‌کند. دوره‌ی انتشار مقالات و گردآوری آن‌ها تا سال ۱۴۰۳ ادامه داشته است و اثر حاضر تصویری از روند تحولات و دغدغه‌های حقوقی و فقهی این نهاد را ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب رویه های شورای نگهبان

رویه‌های شورای نگهبان با گردآوری مقالات متعدد به بررسی نقش و جایگاه شورای نگهبان در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. محور اصلی کتاب تحلیل رویه‌ها و تصمیمات این نهاد در مواجهه با مسائل حقوقی، فقهی و اجتماعی است. نویسندگان تلاش کرده‌اند با مقایسه‌ی تطبیقی میان نظام حقوقی ایران و سایر کشورها جایگاه التزام به رویه‌های پیشین را در فرایند نظارت بر قانون اساسی تبیین کنند. کتاب به موضوعاتی چون تضمین حق دادخواهی، نسبت صلاحیت قانون‌گذاری مجلس و فرماندهی کل نیروهای مسلح، نظارت بر معاهدات بین‌المللی، تحلیل اقتصادی و فقهی برخی تصمیمات شورا و نسبت میان مالکیت خصوصی و منفعت عمومی می‌پردازد. نقدهایی بر عملکرد شورا در زمینه‌هایی مانند تصویب اساسنامه‌های دولتی، پرداخت خسارت تأخیر تأدیه و پرداخت هزینه‌های درمان مازاد بر دیه مطرح شده است. دغدغه‌ی اصلی کتاب شفاف‌سازی مبانی نظری و عملی شورای نگهبان و بررسی میزان التزام این نهاد به آرای پیشین خود است؛ به‌ویژه در زمینه‌هایی که تغییر ترکیب اعضا یا شرایط اجتماعی منجر به تغییر رویه شده است. درنهایت کتاب بر ضرورت تدوین و احصای آرای پیشین شورا برای ارتقای انسجام و شفافیت نظام حقوقی تأکید می‌کند.

چرا باید کتاب رویه های شورای نگهبان را خواند؟

مطالعه‌ی این کتاب فرصتی برای آشنایی عمیق‌تر با ساختار حقوقی و فقهی شورای نگهبان و نحوه‌ی مواجهه آن با مسائل نوظهور در نظام حقوقی ایران فراهم می‌کند. کتاب با رویکرد تطبیقی و تحلیلی به بررسی نقاط قوت و چالش‌های عملکرد این نهاد می‌پردازد و برای پژوهشگران حقوق عمومی، دانشجویان و علاقه‌مندان به حقوق اساسی بستری برای فهم بهتر فرایندهای نظارت و تفسیر قانون اساسی ایجاد می‌کند. مقالات کتاب به موضوعات متنوعی چون تحلیل اقتصادی، فقهی و نقد عملکرد شورا پرداخته‌اند که می‌تواند برای مخاطبان دغدغه‌مند در حوزه‌ی حقوق عمومی و فقه اسلامی افق‌های تازه‌ای بگشاید.

خواندن کتاب رویه های شورای نگهبان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حقوق عمومی، علاقه‌مندان به حقوق اساسی و فقه اسلامی و کسانی که به‌دنبال شناخت دقیق‌تر عملکرد و رویه‌های شورای نگهبان هستند، مناسب است. این کتاب همچنین برای افرادی که در حوزه‌ی قانون‌گذاری، نظارت بر قوانین و تحلیل تطبیقی نظام‌های حقوقی فعالیت دارند، منبعی کاربردی به شمار می‌آید.

بخشی از کتاب رویه های شورای نگهبان

«مطالعه و تحلیل رویه‌های شورای نگهبان از آن جهت دارای اهمیت است که این نهاد، همواره با مسائل و پدیده‌های نوظهور اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مواجه بوده و تلاش کرده است تا با رویکردهای حقوقی و فقهی پاسخ‌های مقتضی برای حل چالش‌های موجود ارائه دهد. فهم این رویه‌ها می‌تواند برای پژوهشگران و دانشجویان حقوق عمومی، به‌ویژه در حوزه‌هایی نظیر نظارت بر قانون‌گذاری، تأسیس حقوقی و تحلیل پدیده‌های جدید حقوقی، منبعی ارزشمند باشد. کتاب حاضر که با عنوان «رویه‌های شورای نگهبان» تدوین شده است، مجموعه‌ای از مقالات پژوهشی را دربرمی‌گیرد که هر یک به‌نوعی به ابعاد مختلف عملکرد و جایگاه حقوقی این نهاد می‌پردازند. مقالات این مجموعه، ضمن بررسی رویکردها و رویه‌های شورای نگهبان در مواجهه با مسائل کلان و تخصصی، تلاش دارند تا جایگاه حقوقی و علمی این نهاد را در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران تبیین کنند.»