کتاب راهنمای مدیریت جنگل و آب

معرفی کتاب راهنمای مدیریت جنگل و آب

کتاب الکترونیکی «راهنمای مدیریت جنگل و آب» (راهنمای مدیریت جنگل و آب) اثری است از سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، اتحادیه بین‌المللی سازمان‌های تحقیقات جنگل و وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا که با ترجمهٔ مجتبی امیری و مجید محمدی و ویراستاری علمی رضا نقدی توسط انتشارات دانشگاه سمنان منتشر شده است. این کتاب به بررسی ارتباط پیچیدهٔ جنگل و منابع آب، اهمیت مدیریت پایدار جنگل‌ها و روش‌های نوین پایش و ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستمی آب می‌پردازد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب راهنمای مدیریت جنگل و آب

این کتاب به عنوان یک راهنمای جامع، به بررسی تعاملات میان جنگل و منابع آب در سطح جهانی می‌پردازد و اهمیت مدیریت یکپارچهٔ این دو عنصر را در مواجهه با چالش‌هایی مانند تغییرات اقلیمی، رشد جمعیت و تغییر کاربری زمین برجسته می‌کند. اثر حاضر محصول همکاری کارشناسان بین‌المللی است و با هدف ارتقای دانش و ارائهٔ دستورالعمل‌های کاربردی برای مدیریت پایدار جنگل‌ها و منابع آب تدوین شده است. کتاب در پنج فصل، ابتدا به اهمیت روابط جنگل و آب و خدمات اکوسیستمی می‌پردازد، سپس روش‌های پایش و گزارش‌دهی این روابط را معرفی می‌کند و در ادامه به مدیریت جنگل‌ها با اولویت تأمین آب، ارزش‌گذاری خدمات آبی و بررسی اکوسیستم‌های کلیدی مانند جنگل‌های مانگرو، تالابی، ابری کوهستانی و مناطق خشک می‌پردازد. این اثر با ارائهٔ نمونه‌های موردی و ابزارهای نوین، تلاش دارد تا مدیران، پژوهشگران و سیاست‌گذاران را به درک عمیق‌تر و تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر در زمینهٔ حفاظت و بهره‌برداری از منابع جنگل و آب سوق دهد.

خلاصه کتاب راهنمای مدیریت جنگل و آب

این کتاب با تکیه بر پژوهش‌های بین‌المللی و تجربیات میدانی، به بررسی نقش حیاتی جنگل‌ها در چرخهٔ آب و تأمین امنیت آبی می‌پردازد. در ابتدا، اهمیت جنگل‌ها به عنوان منبع بیش از ۷۵ درصد آب تجدیدپذیر و نقش آن‌ها در تنظیم کمیت، کیفیت و زمان‌بندی آب تشریح می‌شود. سپس، اثرات تغییرات پوشش درختی، جنگل‌زدایی و تغییر کاربری زمین بر هیدرولوژی و خدمات اکوسیستمی آب مورد بحث قرار می‌گیرد. کتاب تأکید می‌کند که مدیریت پایدار جنگل‌ها نه تنها برای تولید چوب، بلکه برای حفظ کیفیت و کمیت آب ضروری است و باید رویکردی آب‌محور در مدیریت جنگل‌ها اتخاذ شود. ابزارهای نوین پایش مانند سنجش از دور، مدل‌سازی و علوم شهروندی معرفی می‌شوند تا پایش روابط جنگل و آب در مقیاس‌های مختلف امکان‌پذیر شود. همچنین، روش‌های ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستمی آب و طرح‌های پرداخت به ازای خدمات آبخیز به عنوان راهکارهای اقتصادی برای حفاظت و مدیریت منابع معرفی می‌شوند. در بخش‌های پایانی، نقش اکوسیستم‌های خاص مانند جنگل‌های مانگرو، تالابی، ابری کوهستانی و مناطق خشک در تأمین و تنظیم آب بررسی شده و راهبردهای مدیریتی متناسب با هر اکوسیستم ارائه می‌شود. کتاب بر ضرورت توجه به آب در سیاست‌گذاری و مدیریت جنگل‌ها تأکید دارد و نمونه‌های موفق جهانی را به عنوان الگو معرفی می‌کند.

چرا باید کتاب راهنمای مدیریت جنگل و آب را خواند؟

این کتاب با ارائهٔ رویکردی جامع به روابط جنگل و آب، به مخاطب کمک می‌کند تا اهمیت مدیریت یکپارچهٔ این دو منبع را درک کند. اثر حاضر با معرفی ابزارهای نوین پایش، روش‌های ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستمی و نمونه‌های موردی از سراسر جهان، راهکارهایی برای مقابله با چالش‌های کمبود آب، تخریب جنگل و تغییرات اقلیمی ارائه می‌دهد. مطالعهٔ این کتاب می‌تواند دیدگاه‌های تازه‌ای دربارهٔ حفاظت منابع طبیعی و توسعهٔ پایدار در اختیار پژوهشگران، مدیران و سیاست‌گذاران قرار دهد.

خواندن کتاب راهنمای مدیریت جنگل و آب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌های منابع طبیعی، جنگلداری، محیط‌زیست و آب، مدیران منابع آب و جنگل، سیاست‌گذاران و فعالان حوزهٔ توسعهٔ پایدار مناسب است. همچنین برای افرادی که دغدغهٔ مدیریت بحران آب، حفاظت از اکوسیستم‌ها و مقابله با آثار تغییرات اقلیمی را دارند، منبعی کاربردی و قابل استناد به شمار می‌رود.

فهرست کتاب راهنمای مدیریت جنگل و آب

- فصل اول: اهمیت روابط آب-جنگل به بررسی نقش جنگل‌ها در چرخهٔ آب، خدمات اکوسیستمی آب و تأثیر تغییرات پوشش درختی بر هیدرولوژی می‌پردازد.- فصل دوم: پایش و گزارش در مورد روابط جنگل-آب روش‌های پایش و گزارش‌دهی روابط جنگل و آب، ابزارهای سنجش از دور، مدل‌سازی و علوم شهروندی را معرفی می‌کند.- فصل سوم: مدیریت جنگل‌ها برای آب اصول مدیریت جنگل با اولویت تأمین آب، شیوه‌های بهره‌برداری، کنترل فرسایش، مدیریت حوضه‌های آبخیز و نقش گونه‌های درختی در مصرف آب را بررسی می‌کند.- فصل چهارم: ارزش‌گذاری آب در جنگل‌ها به روش‌های اقتصادی و بازارمحور برای ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستمی آب، طرح‌های پرداخت به ازای خدمات آبخیز و سیاست‌های حمایتی می‌پردازد.- فصل پنجم: اکوسیستم‌های کلیدی برای مدیریت جنگل-آب نقش و مدیریت جنگل‌های مانگرو، تالابی، ابری کوهستانی و مناطق خشک در تأمین و تنظیم آب و چالش‌های خاص هر اکوسیستم را تحلیل می‌کند.- واژه‌نامه انگلیسی به فارسی و فارسی به انگلیسی برای تسهیل درک مفاهیم تخصصی کتاب.

بخشی از کتاب راهنمای مدیریت جنگل و آب

«جنگل‌ها و درختان ارتباط مستقیمی با چرخه آب دارند؛ بنابراین این عناصر برای امنیت آب حیاتی هستند - آن‌ها کمیت، کیفیت و زمان‌بندی آب را حفظ کرده و عوامل عملکردی موردنیاز را در برابر عوامل مخرب (مانند فرسایش خاکی و آبی، سیل و بهمن) فراهم می‌کنند. اکوسیستم‌های جنگلی و کوهستانی منبع تأمین بیش از ۷۵ درصد آب تجدیدپذیر هستند و آب قابل شرب بیش از نیمی از جمعیت جهان را تأمین می‌کنند.هدف از دستورالعمل مدیریت جنگل-آب، بهبود اطلاعات پایه جهانی در مورد عملکرد حفاظتی جنگل‌ها برای خاک و آب است. این دستورالعمل به بررسی تکنیک‌ها و روش‌های در حال ظهور در این زمینه پرداخته، راهنمایی‌ها و توصیه‌هایی را در مورد چگونگی مدیریت جنگل‌ها ارائه کرده و بینش‌های مفیدی را در ارتباط با موارد تجاری و اقتصادی مدیریت جنگل‌ها برای ارائه خدمات آبی این اکوسیستم بیان می‌کند.جنگل‌های بومی دست‌نخورده و جنگل‌های دست‌کاشتی که دارای مدیریت موفق هستند می‌توانند از رویکردهای نسبتاً ارزان برای مدیریت آب محسوب شوند که دارای مزایای مشترک متعددی هستند. امنیت آب یک چالش جهانی مهم است. اما استدلال این کتاب این است که جنگل‌های آب‌محور قادرند راه‌حل‌های مبتنی بر طبیعت را برای اطمینان از انعطاف‌پذیری جهانی آب ارائه دهند.»