کتاب آزمایش زخم و تسلیم ناپذیران

کتاب آزمایش زخم و تسلیم‌ ناپذیران با نام اصلی The Scar test and Bitterenders نوشته هانا خلیل، ترجمه فرزین باباعلی و ویراسته محمدرضا رستمی توسط نشر رامتیر منتشر شده است. این اثر شامل دو نمایشنامه‌ی معاصر است که به مسائل زنان، مهاجرت و تجربه‌های زیسته در جهان عرب و فلسطین می‌پردازد. آزمایش زخم روایتی از زنان پناه‌جو در اردوگاه‌های مهاجرین انگلستان است و تسلیم‌ناپذیران زندگی یک خانواده‌ی فلسطینی را در اورشلیم روایت می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب آزمایش زخم و تسلیم ناپذیران

کتاب آزمایش زخم و تسلیم‌ناپذیران، دو نمایشنامه‌ی مستقل را در کنار هم قرار داده است که هر دو به قلم هانا خلیل نوشته شده‌اند. آزمایش زخم نخستین‌بار در سال ۲۰۱۷ در لندن اجرا شد و بر پایه‌ی تجربیات واقعی زنان در مرکز تعیین تکلیف مهاجرین یارلزوود انگلستان شکل گرفته است. نمایشنامه‌ی دوم، تسلیم‌ناپذیران، به زندگی یک خانواده‌ی فلسطینی در بیت‌المقدس می‌پردازد که مجبور به تقسیم خانه‌شان با یک خانواده‌ی اسرائیلی شده‌اند. هر دو نمایشنامه با تمرکز بر زنان، مهاجرت، خشونت و مقاومت در بسترهای اجتماعی و سیاسی معاصر نوشته شده‌اند. نویسنده در آثارش از تجربه‌های زیسته، روایت‌های شخصی و دغدغه‌های اجتماعی بهره می‌گیرد و با نگاهی انتقادی به ساختارهای قدرت و بی‌عدالتی می‌پردازد. فضای هر دو نمایشنامه، در عین واقع‌گرایی، گاه به‌سمت نمادپردازی و استفاده از عناصر تئاتری پیش می‌رود و شخصیت‌ها اغلب با نام‌های توصیفی و غیرشخصی معرفی می‌شوند تا تجربه‌ی جمعی و همگانی را برجسته کنند.

خلاصه داستان آزمایش زخم و تسلیم ناپذیران

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! 

در آزمایش زخم، روایت در اردوگاه مهاجرین انگلستان می‌گذرد؛ جایی که زنان پناه‌جو با هویت‌های متفاوت، در انتظار تعیین تکلیف وضعیت اقامت خود هستند. نمایشنامه با صحنه‌هایی از بازرسی، معاینه‌های پزشکی و گفت‌وگوهای روزمره آغاز می‌شود و به‌تدریج لایه‌های عمیق‌تری از آسیب، ترس، خاطرات خشونت و امید را آشکار می‌کند. شخصیت‌ها با نام‌هایی چون خانم نیرومند، خانم قاعده‌ای یا خانم خسته شناخته می‌شوند و هر یک بخشی از تجربه‌ی جمعی زنان مهاجر را بازتاب می‌دهند. روایت با تمرکز بر بدن، زخم‌ها و نشانه‌های خشونت، پرسش‌هایی درباره‌ی امکان اثبات رنج و آسیب و معنای واقعی امنیت و پناهندگی مطرح می‌کند.

در تسلیم‌ناپذیران، داستان حول خانواده‌ای فلسطینی می‌چرخد که ناچار هستند خانه‌شان را با خانواده‌ای اسرائیلی تقسیم کنند. فضای خانه به دو نیم تقسیم شده و اعضای خانواده با اضطراب، خشم و ناامیدی نسبت به آینده و سرنوشت خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند. گفت‌وگوها میان اعضای خانواده، خاطرات، نگرانی‌ها و امیدهایشان را به تصویر می‌کشد و در پس‌زمینه، سایه‌ی اشغال و بی‌عدالتی همواره حضور دارد. هر دو نمایشنامه، تجربه‌ی زیستهٔ زنان و خانواده‌ها را در مواجهه با ساختارهای قدرت و بی‌عدالتی به تصویر می‌کشند.

چرا باید کتاب آزمایش زخم و تسلیم ناپذیران را خواند؟

این کتاب با دو نمایشنامه‌ی معاصر، تجربه‌های زیسته‌ی زنان مهاجر و خانواده‌های فلسطینی را در بستر بحران‌های اجتماعی و سیاسی روایت می‌کند. متن‌ها با زبانی موجز و صحنه‌هایی ملموس به موضوعاتی چون خشونت، مهاجرت، هویت و مقاومت می‌پردازند و امکان همدلی با شخصیت‌هایی را فراهم می‌کنند که اغلب صدای آن‌ها در روایت‌های رسمی شنیده نمی‌شود. مواجهه با این روایت‌ها، فرصتی برای درک عمیق‌تر از وضعیت پناه‌جویان و خانواده‌های تحت‌فشار ساختارهای قدرت است.

خواندن کتاب آزمایش زخم و تسلیم ناپذیران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به نمایشنامه‌های معاصر، مطالعات زنان، مهاجرت و مسائل اجتماعی و سیاسی خاورمیانه مناسب است؛ همچنین دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های تئاتر، مطالعات فرهنگی و حقوق بشر می‌توانند از آن بهره ببرند. این اثر به کسانی که دغدغه‌ی روایت‌های کمترشنیده‌شده و تجربه‌های زیسته‌ی زنان و مهاجران را دارند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب آزمایش زخم و تسلیم ناپذیران

«چراغ‌ها بر روی یک صحنه خالی روشن می‌شود. زنی پشت به تماشاگرها ایستاده است. گرمکن ورزشی بیش از حد بزرگی را به تن دارد. دستانش را در تنۀ لباسش قرار داده است (نه در آستین‌هایش) در داخل گرمکن خودش را حرکت می‌دهد. نباید به‌وضوح مشخص باشد. در حال انجام چه کاری است. (حالتی شبیه لولیدن در زیر لباسش) (او در حقیقت سعی می‌کند لباس‌هایش را در زیر گرمکن تعویض کند؛ اما تماشاگرها هنوز نباید متوجه این کار شوند.) همچنان که رقص و لولیدن عجیب تکرار می‌شود. موسیقی نیز اوج می‌گیرد. در همین حال، البته بسته به نظر کارگردان، دیگر بازیگرها به بازیگر تنهای روی صحنه (که هنوز تماشاگرها صورتش را ندیده‌اند.) می‌پیوندند. در زمانی که بازیگرها به صحنه اضافه می‌شوند، حرکاتشان که تقلیدی از بازیگر حاضر بر روی صحنه است. چنان شکل می‌گیرد که گویا رقص جدیدی در حال اوج گرفتن است. زن دیگری به جلوی صحنه می‌آید. او بر روی موسیقی در حال پخش حرف می‌زند؛ و به‌اجبار در ابتدا کلمات را با صدای بلند ادا می‌کند. (همانند زمانی که در یک کلوب رقص صحبت می‌کنید.)»