کتاب پژوهش کارکرد عنصر خیال در شیوه های خیالی سازی ادبیات کودک و نوجوان

معرفی کتاب پژوهش کارکرد عنصر خیال در شیوه های خیالی سازی ادبیات کودک و نوجوان

کتاب الکترونیکی «پژوهش کارکرد عنصر تخیل در شیوه‌های خیالی‌سازی ادبیات کودک و نوجوان (با نگاهی به داستان بیژن و منیژه) و نمایشنامهٔ دانه‌ای خواهم کاشت» نوشتهٔ ملیحه دهقانی و منتشرشده توسط نشر ماندگاران، اثری پژوهشی در حوزهٔ ادبیات کودک و نوجوان است که به بررسی نقش تخیل و شیوه‌های فانتزی‌سازی در این گونه ادبی می‌پردازد. این کتاب با تمرکز بر داستان «بیژن و منیژه» از شاهنامه و ارائهٔ نمایشنامه‌ای برای کودکان، به تحلیل عناصر خیالی و کاربرد آن‌ها در ادبیات کودک می‌پردازد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب پژوهش کارکرد عنصر خیال در شیوه های خیالی سازی ادبیات کودک و نوجوان

این کتاب به بررسی جایگاه و اهمیت عنصر تخیل در ادبیات کودک و نوجوان می‌پردازد و تلاش می‌کند نشان دهد که چگونه داستان‌های کهن، به‌ویژه روایت «بیژن و منیژه» از شاهنامه، می‌توانند با بهره‌گیری از شیوه‌های خیالی‌سازی، برای مخاطبان کودک و نوجوان بازآفرینی شوند. نویسنده با رویکردی تحلیلی، ابتدا به معرفی فردوسی و ویژگی‌های شاهنامه می‌پردازد و سپس ساختار و درون‌مایهٔ داستان «بیژن و منیژه» را از منظر کهن‌الگوها و نمادها بررسی می‌کند. کتاب در ادامه، به نقش تخیل در شکل‌گیری روایت‌های فانتزی و تاثیر آن بر رشد روانی و فردیت کودکان اشاره دارد. همچنین، نمایشنامه‌ای با عنوان «دانه‌ای خواهم کاشت» در پایان کتاب آمده که نمونه‌ای از به‌کارگیری عناصر اسطوره‌ای و خیالی در ادبیات نمایشی کودک است. این پژوهش در دوره‌ای نوشته شده که توجه به بازآفرینی متون کلاسیک برای نسل جدید اهمیت یافته و تلاش دارد پلی میان میراث ادبی ایران و نیازهای امروز کودکان و نوجوانان برقرار کند.

خلاصه کتاب پژوهش کارکرد عنصر خیال در شیوه های خیالی سازی ادبیات کودک و نوجوان

در این کتاب، نویسنده ابتدا به اهمیت عنصر تخیل در ادبیات کودک و نوجوان می‌پردازد و توضیح می‌دهد که تخیل چگونه می‌تواند واقعیت‌های زندگی را برای کودکان ملموس‌تر و قابل‌درک‌تر کند. سپس با تمرکز بر داستان «بیژن و منیژه» از شاهنامه، نشان داده می‌شود که این روایت، به دلیل ساختار نمادین و کهن‌الگویی خود، ظرفیت بالایی برای بازآفرینی در قالب ادبیات کودک دارد. نویسنده با بهره‌گیری از نظریات یونگ و ابن عربی، تفاوت میان خیال و تخیل را شرح می‌دهد و نقش هر یک را در شکل‌گیری روایت‌های اسطوره‌ای و فانتزی بررسی می‌کند. در بخش‌هایی از کتاب، به تحلیل شخصیت‌ها، فضاها و نمادهای داستان «بیژن و منیژه» پرداخته می‌شود و نشان داده می‌شود که چگونه این عناصر می‌توانند در قالب داستان‌ها و نمایشنامه‌های کودکانه بازتولید شوند. در پایان، نمایشنامه‌ای با عنوان «دانه‌ای خواهم کاشت» ارائه شده که نمونه‌ای عملی از به‌کارگیری عناصر خیالی و اسطوره‌ای در ادبیات کودک است. پیام اصلی کتاب بر اهمیت تخیل و بازآفرینی متون کهن برای رشد ذهنی و عاطفی کودکان تاکید دارد.

چرا باید کتاب پژوهش کارکرد عنصر خیال در شیوه های خیالی سازی ادبیات کودک و نوجوان را خواند؟

این کتاب فرصتی فراهم می‌کند تا مخاطب با نقش تخیل و شیوه‌های فانتزی‌سازی در ادبیات کودک و نوجوان آشنا شود و دریابد که چگونه می‌توان متون کلاسیک و اسطوره‌ای را برای نسل جدید بازآفرینی کرد. تحلیل داستان «بیژن و منیژه» از منظر روان‌شناسی و اسطوره‌شناسی، به همراه ارائهٔ نمایشنامه‌ای برای کودکان، به خواننده نشان می‌دهد که عناصر خیالی چگونه می‌توانند به رشد فردیت، خلاقیت و درک عمیق‌تر از میراث فرهنگی کمک کنند. این اثر برای کسانی که به آموزش، پژوهش یا تولید محتوا برای کودکان علاقه دارند، منبعی قابل توجه است.

خواندن کتاب پژوهش کارکرد عنصر خیال در شیوه های خیالی سازی ادبیات کودک و نوجوان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران ادبیات کودک و نوجوان، معلمان، نویسندگان و علاقه‌مندان به بازآفرینی متون کلاسیک مناسب است. همچنین برای کسانی که دغدغهٔ پرورش تخیل و خلاقیت در کودکان را دارند یا به دنبال راه‌هایی برای معرفی شاهنامه و اسطوره‌های ایرانی به نسل جدید هستند، مفید خواهد بود.

فهرست کتاب پژوهش کارکرد عنصر خیال در شیوه های خیالی سازی ادبیات کودک و نوجوان

- مقدمه: معرفی اهمیت تخیل در ادبیات کودک و نوجوان و بیان اهداف پژوهش. - بررسی ویژگی‌های شاهنامه: معرفی فردوسی، ساختار و جایگاه شاهنامه در ادبیات ایران. - تحلیل داستان «بیژن و منیژه»: بررسی ساختار نمادین، شخصیت‌ها و کهن‌الگوهای داستان و ظرفیت آن برای بازآفرینی کودکانه. - مفهوم خیال و تخیل: شرح تفاوت‌های نظری میان خیال و تخیل با ارجاع به دیدگاه‌های ابن عربی و یونگ. - شیوه‌های خیالی‌سازی در ادبیات کودک: تحلیل نمونه‌هایی از فضاها، شخصیت‌ها و عناصر خیالی در داستان‌ها و نمایشنامه‌ها. - نمایشنامهٔ «دانه‌ای خواهم کاشت»: ارائهٔ یک نمونهٔ عملی از به‌کارگیری عناصر اسطوره‌ای و خیالی در قالب نمایشنامه برای کودکان. - نتیجه‌گیری: تاکید بر اهمیت بازآفرینی متون کهن و نقش تخیل در رشد ذهنی و عاطفی کودکان.

بخشی از کتاب پژوهش کارکرد عنصر خیال در شیوه های خیالی سازی ادبیات کودک و نوجوان

«با بررسی اندکی در زمینهٔ ادبیات کودک و نوجوان بسیار ساده می‌توان متوجه شد که ویژگی شگفت‌انگیز خیال به‌طور خاص آن را با زندگی و عوامل کودکی پیوند می‌دهد؛ زیرا کودکان راه‌های خاص خود را برای درک واقعیت‌های زندگی دارند و خیالات دقیقاً همین کار را انجام می‌دهند و سعی می‌کنند از منظر دیگری به واقعیت‌ها نزدیک شوند. منظری که برای کودکان ملموس‌تر، کارآتر و لذت‌بخش‌تر است و برخی ضرورت‌ها را به خاطر می‌آورند یا حتی می‌آموزند. خیال، واقعیت اشیا و پدیده‌ها و شخصیت‌های عادی را می‌شکند و از آن‌ها پدیده‌ای نو خلق می‌کند تا قابل مشاهده باشند. واقعیت بیرونی را می‌گیرد؛ از بستر تخیل و جهان خیال خویش عبور می‌دهد. سپس از آن عنصری شگفت‌انگیز تولید می‌کند که ضمن برخورداری از ویژگی‌های خود با نمونهٔ عینی خویش حالتی متضاد و گاه متجانس دارد. پژوهش مورد بحث؛ زندگینامهٔ فردوسی حکیم و شاعر قرن چهارم هجری و نحوهٔ عنصر تخیل در شیوه‌های خیالی‌سازی ارزیابی شود تا دریافت این باشد که داستان بیژن و منیژه چه اندازه از عنصر تخیل و شیوه‌های خیالی‌سازی بهره گرفته و بر ادبیات کودک و نوجوان تأثیر گذاشته است.»