کتاب جنگ خلیج فارس

کتاب جنگ خلیج فارس نوشتهٔ الکساندر کرودن و ترجمهٔ فاطمه شاداب است و گروه انتشاراتی ققنوس آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب جنگ خلیج فارس

در سال ۱۹۹۰، بعد از اینکه صدام‌حسین، رئیس‌جمهور وقت عراق، به کویت لشکرکشی و تهدید کرد که بقیهٔ منطقهٔ خاورمیانه را هم اشغال خواهد کرد، کالین پاول، رییس ستاد مشترک نیروهای آمریکا وارد عمل شد. پاول مغز متفکر تشکیلات نظامی آمریکا در حوزهٔ خلیج‌فارس و مسئول ایجاد هماهنگی با نیروهای ائتلاف در نبردی بود که «عملیات طوفان صحرا» نام گرفت. در اوایل سال ۱۹۹۱ وقتی صدام حاضر به عقب‌نشینی نشد، پاول عملیات جنگ خلیج‌فارس را آغاز کرد، حملهٔ نظامی بی‌رحمانه و کارآمدی که در مدتی کمتر از دو ماه به پیروزی نیروهای ائتلاف منجر شد.

این جنگ دکترین پاول را به همهٔ جهان معرفی کرد و ارتش آمریکا توانست با استفاده از سلاح‌های هوابرد مجهز به فناوری پیشرفته و توانایی‌های نیروی زمینی آموزش‌دیده‌اش برتری‌اش را اثبات کند. یک دهه بعد، هنگامی که پاول دوباره در واشینگتن به مقام بالایی رسید، صدام‌حسین هنوز هم در منصب ریاست‌جمهوری عراق قرار داشت و مشکلات فراوانی در عرصهٔ بین‌المللی به وجود آورده بود و آمریکا هم برای نبردی دیگر در منطقهٔ خلیج‌فارس آماده می‌شد، جنگی که معلوم شد مثل جنگ قبلی پایان خوشی ندارد.

پاول این بار وزیر خارجهٔ جورج دبلیو. بوش پسر بود. او با وجود سوابق نظامی درخشان و طولانی و رهبری موفقیت‌آمیزش در جنگ خلیج‌فارس، معتقد بود برای حل‌وفصل مشکلات پیشِ رو باید از دیپلماسی کمک گرفت. اما سایر اعضای عالی‌رتبهٔ کابینهٔ بوش در مورد مسئلهٔ عراق با نظر پاول موافق نبودند و در سال ۲۰۰۳ جنگ دیگری درگرفت. بعد از انتخاب مجدد بوش در سال ۲۰۰۴، پاول از سِمت وزارت کشور استعفا کرد. این جنگ با دکترین پاول همخوانی نداشت.

پرسش مهمی که هنوز بی‌جواب مانده این است که آیا نیروهای ائتلاف در همان سال ۱۹۹۱ نمی‌بایست صدام‌حسین را از قدرت عزل می‌کردند. آیا پس از شکست سختی که به ارتش عراق تحمیل کردند، نمی‌بایست تا بغداد پیش می‌رفتند و کنترل کامل کشور را به دست می‌گرفتند؟ آیا این جنگ درست بود؟

در کتاب جنگ خلیج فارس واقعیت‌ها و دیدگاه‌های ارزشمندی در مورد این رخداد که نقطهٔ عطفی در تاریخ به شمار می‌آید ارائه شده است.

خواندن کتاب جنگ خلیج فارس را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران و پژوهشگران تاریخ معاصر جهان پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب جنگ خلیج فارس

«به گفتهٔ اِلین اسکیولینوی خبرنگار، در فاصلهٔ زمانی بین حملهٔ عراق به کویت تا آغاز عملیات طوفان صحرا، شهر بغداد, پایتخت عراق, عجیب‌وغریب شده بود. از یک طرف مهمانی‌های پرزرق‌وبرق برگزار می‌شد و از طرف دیگر تبلیغات پرطمطراقی در مورد جنگ صورت می‌گرفت. او می‌گوید امید برای مذاکره و سازش صلح‌آمیز جای خود را به انتظار کشیدن برای وقوع فاجعه داده بود. قفسه‌های فروشگاه‌ها پر از اجناس تجملی بود، در حالی که قیمت کالاهای اساسی مثل برنج، شکر، شیر و آرد به شکل سرسام‌آوری افزایش یافته بود. کویتی‌هایی که به‌ظاهر در اسارت بودند آزادانه در بغداد می‌گشتند. اسکیولینو به عنوان خبرنگار بخش خارجی در رم، پاریس، سازمان ملل و واشینگتن کار کرده است, او در سال ۱۹۸۴ به روزنامهٔ نیویورک تایمز پیوست.

در ۳۱ دسامبر ۱۹۹۰، شب سال نو در خیابان‌های بغداد نشانی از جنگ دیده نمی‌شد. هزاران نفر در حالی که بهترین لباس‌هایشان را به تن داشتند در خیابان سعدون، یکی از بزرگ‌ترین خیابان‌های پایتخت, قدم می‌زدند. افراد ذخیرهٔ ارتش در مرخصی دوروزه‌شان به دیسکوتک‌های پرزرق‌وبرق می‌رفتند. گروهی از جوانان بیکار ایستاده بودند و نزاعی خیابانی را که در نزدیکی دفتر هواپیمایی عراق جریان داشت تماشا می‌کردند. چند سال پیش‌تر، در کنار این دفتر هواپیمایی خودرویی بمب‌گذاری‌شده منفجر شده بود. صدای بوق خودروها در فضا می‌پیچید و مردم با وجود راهبندان در خیابان‌ها، در رفت‌وآمد بودند. خانم‌ها با لباس‌هایی از تافته و مزین به پر و خز و آقایان با کت‌وشلوار و کودکان با لباس‌های پرزرق‌وبرق برای ورود به مهمانی خصوصی‌ای که در هتل الرشید برگزار می‌شد به پذیرش هتل مراجعه می‌کردند.

در سالن هتل درخت کریسمس کوچک و حلقه‌های گل که با ورق‌های آلومینیومی درست شده بودند قرار داشت و دستگاه صوتی نسخه‌هایی از سرودهای معروف کریسمس را پخش می‌کرد. در محل رقص، زوج‌ها با ترانه‌های معروف مصری خودشان را تکان می‌دادند. میدان تحریر, که در سال ۱۹۶۹ جایگاه به دار کشیدن یهودیان و سایر «فتنه‌گران» بود، حالا غرق در نور چراغ‌های سفید و قرمز بود. حتی درختان نخل را هم چراغانی کرده بودند. بر نمای هتل ملیای منصور که محل نگهداری صدها گروگان خارجی‌ای بود که صدام چند هفتهٔ پیش آن‌ها را آزاد کرده و به خانه فرستاده بود چراغ‌های چشمک‌زن و عبارت «سال نو ۱۹۹۱ مبارک» نقش بسته بودند.»