کتاب نقد مستندات روایی نظریه وحدت شخصیه وجود

کتاب نقد مستندات روایی نظریه وحدت شخصیه وجود نوشتهٔ حمید نیک فکر است و انتشارات چتر دانش آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب نقد مستندات روایی نظریه وحدت شخصیه وجود

کتاب نقد مستندات روایی نظریه وحدت شخصیه وجود در ۴ فصل نوشته شده است:

فصل اول: به مفاهیم و کلیات اختصاص دارد که در آن به بیان مفاهیمی از قبیل وحدت، عرفان و وجود و برخی از کلمات پرکاربرد مانند: ظهور، اطوار، نمود، شئون و تجلی پرداخته شد و نیز مهم‌ترین تمثیلات عرفا در مورد وحدت وجود و وحدت شخصیه وجود بیان شده است.

فصل دوم: به تبیین معنای وحدت شخصیه وجود با توجه به کلام سه تن از افراد مطرح اهل عرفان پرداخته شده است. در این فصل، معانی مختلف وحدت وجود و نتایج و ثمرات پذیرش وحدت شخصیه وجود بیان شده است.

فصل سوم: در این فصل، شواهد روایی وحدت شخصیه وجود جمع‌آوری شده که روایات مطرح‌شده در فصل سوم در ذیل یازده عنوان جمع‌آوری شده‌اند. برخی از این عناوین عبارت‌اند از: روایات سنخیت، روایات دخول در اشیا، روایات تجلی، روایات معیت و حضور خداوند در همه جا، روایات ظاهر و باطن بودن خداوند.

تعداد روایاتی که در این فصل مورد استناد اهل عرفان قرار گرفته است بالغ بر ۶۴ روایت است که این روایات، بخشی در کتب معتبر روایی نقل نشده و به شکل مرسل و بدون سند نقل شده که بررسی اعتبار آن ممکن نیست و یا اینکه دارای معانی صحیح و مستند به عقل و نقل است که اتفاقا با مدعای عرفا در تضاد است.

حجم اعظم این تحقیق به فصل سوم اختصاص داده شده است که در آن فصل، شواهد روایی وحدت شخصیه وجود جمع‌آوری شده است. در این فصل به بیان روایات و استدلال به آنها و سپس به بررسی و بیان روایات مقابل آن پرداخته شده است، به همین جهت از حجم روایات فصل چهارم که روایات مقابل نظریه وحدت شخصیه است کاسته شده است.

فصل چهارم: در این فصل به مهم‌ترین روایات مقابل نظریه وحدت شخصیه اشاره شده است که در تضاد کامل با نظریه وحدت شخصیه وجود است و دلالت بر تباین بین خالق و مخلوق می‌کند. این روایات بیان می‌کنند که نظریه وحدت شخصیه وجود در میان منظومه روایات شیعی دارای هیچ جایگاهی نیست. روایات مطرح‌شده در فصل چهارم در ذیل چهار عنوان جمع آوری شده‌اند؛ این بخش‌ها عبارت‌اند از: روایات خِلْو (جدایی) خلق از خالق، روایات بینونت بین خلق و خالق، روایات عدم ممازجت خلق و خالق، خالق زمان و مکان بودن.

در این فصل به بیان ۳۵ روایت در مورد روایات مقابل نظریه وحدت شخصیه وجود پرداخته شد.

خواندن کتاب نقد مستندات روایی نظریه وحدت شخصیه وجود را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران حوزهٔ فلسفه اسلامی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب نقد مستندات روایی نظریه وحدت شخصیه وجود

«وجود در لغت، به معنای هستی است. «وجود پیدا کردن شی، از عدم [و نیستی] است».

معنای وجود در اصطلاح عرفان: وجود در عرفان به معانی گوناگونی بکار رفته است که هر یک از آن معانی به وحدت شخصیه وجود رهنمون می‌سازند؛ آن معانی عبارتند از:

۱. به معنای وجدان و شهود حق تعالی است: «پس اگر بگویی که وجود به چه معناست؟ می‌گویم که وجدان حق در حالت وجد و شهود».

۲. به معنای خود خداوند می‌داند و بیان می‌کند: «بلکه وجود عین حق تعالی است».

۳. به معنای وجود حق تعالی می‌باشد وعین وجودی است که ممکنات از آن بهره می‌برند: «برترین چیزی که از نسب الهی می‌باشد این است که حق تعالی عین وجودی است که ممکنات از آن بهره می‌برند پس همانا وجود عین حق تعالی است و نه غیر از آن»‌.

وجود مساوی حق تعالی است و موجودات بهره‌ای از وجود ندارند: «آشنای به حکمت و عرفان می داند که وجود مساوق حق است». وحدت، مساوی و هم معنای وجود در خارج است و در خارج، عین یکدیگرند: «وحدت مساوق وجود است. اطباق فریقین [فلسفه و عرفان] بر این است که وحدت رفیق و مساوق وجود و به وزان او است یدور معه حیثمادار، نه این که مراد به مساوقت ترادف باشد بلکه در ذهن دو مفهوم متغایرند و در عین یک عین اند، لذا وحدت در اکثر احکام وجود تاسی به وجود دارد».»