کتاب بررسی جایگاه، نقش و تحولات شهرداری ها از بدو تاسیس تاکنون

کتاب بررسی جایگاه، نقش و تحولات شهرداری ها از بدو تاسیس تاکنون نوشتهٔ سیدصادق معصومی در انتشارات کنکاش منتشر شده است.

درباره کتاب بررسی جایگاه، نقش و تحولات شهرداری ها از بدو تاسیس تاکنون

نویسنده در مقدمهٔ کتاب توضیح می‌دهد در دنیای امروز دستیابی به پیشرفت مستلزم بهره‌مندی از عقلانیت، مشارکت عمومی و ترویج روحیهٔ کار گروهی است. در واقع، تمام کشورهای توسعه‌یافته رمز موفقیت خود را مشارکت مناسب شهروندان در ادارهٔ جامعه و حضور آنان در فعالیت‌های داوطلبانه و عمومی می‌دانند. امروزه اهمیت و جایگاه شورا و شهرداری‌ها در توسعه و تحول شهری بر هیچ‌کس پوشیده نیست. شهرداری‌ها باتوجه‌به وظایف متعدد و گوناگونی که مطابق قانون (مادهٔ ۶۸ قانون تشکیلات، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی و شهرداران و مادهٔ ۵۵ قانون شهرداری‌ها) برای سازماندهی امور مختلف شهرها و توانمندکردن آن‌ها بر عهده دارند، دارای جایگاه ویژه‌ای در سطح مدیریت شهری و عموم شهروندان هستند. بسیاری از شهروندان در طول شبانه‌روز به‌طور مستقیم و عینی با برخی فعالیت‌های شهرداری‌ها نظیر: حمل‌ونقل عمومی، زیباسازی شهری، ساماندهی پسماندها، توسعه فضای سبز، مبلمان شهری، ساخت‌وساز، احداث و بهسازی پیاده‌روها و معابر، آتش‌نشانی و خدمات ایمنی و ... مواجه‌اند.

اگر مدیریت به درختی تشبیه شود که شاخه‌های گوناگونی مانند مدیریت صنعتی و مدیریت مالی دارد، یکی از شاخه‌های جدید این درخت، مدیریت شهری است. مشخصات و ساختار نهادهای قانونی اداره‌کنندهٔ شهر، از کشوری به کشور دیگر، تفاوت دارد و هر جامعه‌ای، باتوجه‌به ساختار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود، تعریف یا تلقی ویژه‌ای از مدیریت شهری دارد. کتاب بررسی جایگاه، نقش و تحولات شهرداری‌ ها از بدو تاسیس تاکنون به این می‌پردازد که شهرداری در ایران، در سیر تاریخی خود دارای چه جایگاهی بوده و در خصوص حقوق شهروندی و محیط‌زیست چه نقشی ایفا کرده است. 

بخشی از کتاب بررسی جایگاه، نقش و تحولات شهرداری ها از بدو تاسیس تاکنون

«در جامعه کنونی ما توجه به برخی مسائل علیرغم نیاز مبرم مجموعه‌های تصمیم‌گیر و مجری (نظیر دولت و مدیریت شهری) مغفول مانده است که واگذاری انجام امور مردم به دست مردم، حمایت از روحیه کار داوطلبانه و استفاده از ظرفیت تشکل‌های غیردولتی از آن جمله به شمار می‌رود. در واقع، به دلایلی همچون ساختار پیچیده، ناکارآمدی و فربه بودن چارچوب اداری کشور، نداشتن برنامه استراتژیک بلندمدت و عدم آشنایی مردم با رسالت این سازمان‌های مردم‌نهاد؛ الزامات و بسترهای ورود حداکثری تشکل‌های غیردولتی و سازمان‌های مردم نهاد به عرصه‌های اجرایی و مشارکتی به ویژه در حوزه‌های شهری کمتر فراهم شده است. قطعا در این بین نمی‌توان نقش حمایتی دولت و نهادهای مسئول (از جمله شورای شهر و شهرداری‌ها) برای درگیر کردن آحاد جامعه با معضلات واقعی و ملموس موجود، سپردن امور به آنها و تقویت تشکل‌های مردمی را نادیده گرفت. از اینرو، تدوین آیین‌نامه‌ها و قوانین حمایتی در رابطه با سازمان‌های مردم‌نهاد خواهد توانست ضمن رفع موانع و چالش‌های پیش روی این سازمان‌ها، اجرای بهتر امور در جوامع شهری را میسر سازد و توجه به این موضوع در واقع تلاشی برای تحقق تأکیدات امام راحل (ره) و نیز مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) در رابطه با واگذاری کار مردم به مردم است.

در ایران نیز امروزه و به ویژه در دو دهه اخیر حضور و فعالیت مردم در قالب سازمان‌های مردم نهاد مانند شهرداری از رشد چشمگیری برخوردار بوده است.

. غیرسیاسی، غیردولتی و غیرانتفاعی بودن در کنار وجود هدف مشترک، خودجوش بودن، داشتن هویت مستقل، قانونمند و شفاف بودن فعالیت‌ها از جمله ویژگی‌های این سازمان‌ها می‌باشد. معمولا موضوع فعالیت سازمان‌های مردم نهاد مشتمل بر یکی از موارد علمی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، هنری، نیکوکاری و امور خیریه، بشردوستانه، امور زنان، آسیب‌دیدگان اجتماعی، حمایتی، بهداشت و درمان، توانبخشی، محیط زیست، عمران و آبادانی و نظایر آن است.»