کتاب ساخت بمب اتمی

کتاب ساخت بمب اتمی نوشتهٔ ویکتوریا شی رو و ترجمهٔ فرید جواهرکلام است و گروه انتشاراتی ققنوس آن را منتشر کرده است. ویکتوریا شی رو در کتاب خود دربارهٔ موضوعات مختلف مرتبط با تولید بمب اتمی، از جمله توسعهٔ انرژی هسته‌ای، کار بر سلاح‌های اتمی در لوس آلاموس و سایت‌های هسته‌ای دیگر و تصمیم به استفاده از اولین بمب اتمی در طول جنگ جهانی دوم بحث می‌کند.

درباره کتاب ساخت بمب اتمی

رویدادهای اندکی در طول تاریخ به اندازه ابداع سلاح‌های اتمی در اواخر جنگ جهانی دوم توانسته است مسیر تاریخ بشر را تا این حد عمیق و جدی تحت تأثیر قرار دهد. ساخت این سلاح‌های مخرب که در محیط و زمانی به وجود آمدند که نگرانی شدیدی وجود داشت، از اینکه مبادا دانشمندان آلمان نازی زودتر از سایرین بمب اتمی بسازند، جهان را به عصر اتم پرتاب کرد. از آن زمان که نخستین بمب اتمی در سال ۱۹۴۵ رعدآسا با سروصدای عظیم منفجر شد، بشر در معرض نابودی احتمالی به وسیله سلاح‌های هسته‌ای قرار گرفت.

پیشرفت‌های علمی‌ای که راه را برای ساخت بمب اتمی هموار کرد، پس از چند دهه جهانیان را متوجه این نکته کرد که باید بیشتر مراقب جهان خود باشند.

 کتاب ساخت بمب اتمی به تمام اکتشافاتی که منجر به تولید بمب اتمی شدند می‌پردازد و تصمیماتی را که سردمداران در رابطه با استفاده از این سلاح مخرب می‌گرفتند، بررسی می‌کند.

فصل‌های این کتاب از این قرار هستند:

دوران پرتلاطم

انرژی که از خورشید گرفته نمی‌شود

واکنش زنجیره‌ای شروع شد

آزمایشگاه صحرایی

مسابقه با زمان

آیا این کار شدنی است؟

تصمیمات سرنوشت ساز

ما چه کار کردیم!

آینده

خواندن کتاب ساخت بمب اتمی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند تاریخچهٔ کشف و استفاده از بمب اتمی را بدانند پیشنهاد می‌کنیم.

درباره ویکتوریا شی رو

ویکتوریا شی رو سال ۱۹۵۳ متولد شد. او کتاب‌های زیادی برای نوجوانان نوشته و اغلب آنان دایره‌المعارف هستند. مجموعه‌ٔ کتاب‌های منتشرشده‌ٔ شی رو بیش از ۱۰۰ کتاب را شامل می‌شود که در آن‌ها اکثرا به موضوعات گوناگون تاریخی پرداخته شده است. او همچنین برای کودکان و نوجوانان، دوره‌های متفاوت نویسندگی برگزار می‌کند و داور جایزه‌های گوناگون ادبیات کودکان بوده است.

بخشی از کتاب ساخت بمب اتمی

«در اواخر سال ۱۹۴۴ حدود دویست‌هزار نفر در سراسر آمریکا در تقریبا چهل آزمایشگاه و کارخانه در کارِ ساخت بمب اتم بودند. پروژه منهتن که در آغاز با بودجه‌ای چندهزار دلاری شروع شده بود، حال تا این زمان میلیون‌ها دلار صرفش شده بود، و تا اتمام پروژه هزینه آن به دو میلیارد دلار می‌رسید.

این هزینه‌ها و فعالیت‌های جمعی در راه به نتیجه رسیدن بود. در دسامبر ۱۹۴۴، هر روز در اوک‌ریج نود گرم اورانیوم غنی‌شده تولید می‌شد. به همین ترتیب در هَنفورد هم به میزان زیادی پلوتونیوم تولید می‌شد. در ماه دسامبر دانشمندان در لوس‌آلاموس به ساخت یک بمب انفجاری کاربردی نزدیک شده بودند.

نیروهای متفقین در اروپا، از زمان حمله روزِ دی تا این تاریخ، به مدت شش ماه، موفقیت‌های چشمگیری در پیشروی به دست آورده بودند. نیروهای متفقین ارتش آلمان را در فرانسه اشغال‌شده شکست دادند؛ سپس به پیشروی خود ادامه می‌دادند تا بلژیک، هلند و سایر کشورهایی را که نازی‌ها اشغال کرده بودند آزاد کنند. هواپیماهای متفقین شهرهای آلمان را پی‌درپی بمباران می‌کردند.

در حالی که پیروزی متفقین در اروپا مسلم به نظر می‌رسید، هیچ نشانی از تسلیم ژاپن در حوزه اقیانوس آرام نبود. خلبانان کامیکازه ژاپنی حاضر بودند برای نابودی دشمن جان خود را فدا کنند، و کشتی‌های جنگی ژاپن نیز عملیات انتحاری انجام می‌دادند. ژاپن با عزم راسخ می‌جنگید، هرچند محاصره و بستن راه ناوگان دریایی مانع از آن می‌شد که نفت، فولاد و سایر مواد خام لازم به ژاپن برسد و ناوگان دریایی امپراتوری به‌شدت ضعیف شده بود.

چنین به نظر می‌رسید که جنگ با ژاپن طولانی و خونبار باشد. مثلا بیش از ۲۶۰۰۰ آمریکایی در نبرد ایووجیما کشته یا زخمی شدند، نبردی که از ۱۵ فوریه تا ۲۵ مارس به طول انجامید. نیروهای آمریکایی در ماه ژوئن کنترل جزیره اوکیناوا را به دست گرفتند، اما به قیمت کشته شدن ۵۰۰۰۰ سرباز آمریکایی. رهبران آمریکایی اعلام کردند که میانگین تلفات آمریکایی‌ها در حوزه اقیانوس آرام روزانه بیش از نهصد نفر بوده است. هرچند دانشمندان پروژه منهتن نگران بودند که آلمانی‌ها پیش از آن‌ها موفق به ساختن بمب اتمی شوند، اکنون روزبه‌روز این اندیشه بیشتر قوت می‌گرفت که به احتمالِ قوی بمب آمریکا علیه ژاپن به کار خواهد رفت.

طرح نهایی برای ساختن بمب اورانیومی در فوریه سال ۱۹۴۵ آماده بود. و اما در مورد بمب پلوتونیومی، یکی از اعضای بخش فیزیک نظری در لوس‌آلاموس به نام رابرت کریستی، طرح محتاطانه «هسته جامد» را ارائه داد که به نظر می‌رسید کارساز باشد. از سوی دیگر یک ریاضیدانِ باهوش لهستانی به نام استانیسلاف اولام از دانشگاه ویسکانسین به لوس‌آلاموس آمد تا در زمینه مسائل ریاضی مربوط به انفجار همکاری کند. اولام پیشنهاد کرد هسته پلوتونیوم را با یک ماده منفجره بسیار نیرومند بپوشانند و آن را به شکل یک کره درآورند (موسوم به لِنسِس). این مواد منفجره در همان زمان معین با کشیدن یک سیم منفجر می‌شوند. این انفجار امواجی تولید می‌کند که از هر سو به هسته فشار وارد می‌آورند، در نتیجه هسته آن‌قدر فشرده می‌شود تا به جرم بحرانی برسد و عمل کند. دانشمندان برای نهایی کردن طرح به‌سرعت دست به کار شدند. آن‌ها برای ساخت این بمب به ابزار منفجرکننده، فیوز و لِنسِس دارای قدرت انفجاری بالا نیاز داشتند.»