کتاب توجه آگاهی و دیالوگ راهکاری برای زندگی مطلوب

کتاب توجه آگاهی و دیالوگ راهکاری برای زندگی مطلوب نوشتهٔ میترا بابازاده در انتشارات راز نهان چاپ شده است. این کتاب با تمرکز بر خانواده‌های دارای کودک کم توان ذهنی و چالش‌های پیش روی آنان نوشته شده است.

درباره کتاب توجه آگاهی و دیالوگ راهکاری برای زندگی مطلوب

ﻛﻮدﻛﺎن اﺳﺘﺜﻨﺎیی ﻳﺎ ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺎ ﻧﻴﺎزﻫﺎی وﻳﮋه، ﺑﻪ ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ اطلاق ﻣﻲ‌ﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﺎ از ﻧﻈﺮ ﺗﺤﻮﻟﻲ، ﻧﺎرﺳﺎیی دارﻧﺪ و ﻳﺎ ﺑﺎﻫﻮش ﻫﺴﺘﻨﺪ. به‌عبارت‌دیگر، ﻛﻮدک اﺳﺘﺜﻨﺎیی ﻛﻮدﻛﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺗﺤﻮل ﺑﻬﻨﺠﺎر، ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻛﻮدﻛﺎن اﺳﺘﺜﻨﺎیی ﺑﻪ روش‌های ﻣﺨﺘﻠﻔی طبقه‌بندی می‌شوند. یکی از اﻳﻦ طبقه‌بندی‌های ﻣﺘﺪاول به شرح زیر است:

انحرافات هوشی: شامل کودکان تیزهوش و کودکانی که مشکلات تحولی و هوشی دارند.

نقایص حسی: شامل کودکانی که به نارسایی‌های بینایی یا شنوایی مبتلا هستند.

مشکلات ارتباطی: شامل کودکانی با مشکلات گفتار و زبان.

مشکلات ویژهٔ یادگیری و کودکان درخودمانده یا اوتیسم.

مشکلات رفتاری: شامل کودکانی که سازش‌نایافتگی اجتماعی و یا مشکلات هیجانی دارند.

مشکلات جسمی - حرکتی: شامل کودکانی که از نظر حرکتی و سلامتی بدنی با مشکل مواجه‌اند اما آسیب‌های حسی ندارند.

کودکان مبتلا به آسیب‌های چندگانه و شدید، کودکانی که به بیش از یک اختلال مبتلا هستند مانند فلج مغزی همراه با کم‌توانی ذهنی و یا نابینایی همراه با ناشنوایی.

کتاب توجه آگاهی و دیالوگ راهکاری برای زندگی مطلوب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به خانواده‌های دارای کودک کم توان ذهنی و معلمان و مربیان پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب توجه آگاهی و دیالوگ راهکاری برای زندگی مطلوب

تعریف عقب‌ماندگی ذهنی

تاکنون در هیچ یک از کتاب‌هایی که در مورد عقب‌ماندگی ذهنی نوشته شده است، تعریف جامع و کاملی ذکر نشده است و این مسئله بیشتر به‌خاطر پیچیدگی ماهیت عقب‌ماندگی ذهنی است. نمی‌توان عقب‌مانده ذهنی را به‌صورت یک پدیده مطلق تعریف کرد، بایستی عقب‌ماندگی ذهنی را به‌عنوان پدیده‌ای چندوجهی که وجوه آن فیزیولوژی، روان‌شناسی، پزشکی، تعلیم‌وتربیت و جامعه‌شناسی محدود می‌گردد، مورد بررسی قرار داده است. در این مختصر به چند تعریف اشاره می‌شود:

تعریف کم‌توانی ذهنی بر اساس انجمن روان‌شناسی آمریکا (DSM IV)

کم‌توانی ذهنی نوعی ناتوانی رشدی است که در هنگام تولد و یا دوره کودکی، بروز می‌کند. کم‌توانی ذهنی به‌صورت سطحی از عملکرد ذهنی پایین‌تر از میانگین تعریف شده که محدودیت‌های معناداری را در مهارت‌های روزانه، ایجاد می‌کند. کم‌توانی ذهنی از طریق محدودیت‌های معنی‌دار کارکردهای ذهنی و سازگاری رفتاری همانند مهارت‌های فکری، اجتماعی و سازگاری عملی، شناخته می‌شود. کودکان کم‌توان ذهنی، به سه گروه شامل کودکان دارای ناتوانی ذهنی خفیف، متوسط و شدید تقسیم می‌شود.

تعریف انجمن آمریکایی نقص ذهنی (۱۹۸۳): عقب‌ماندگی ذهنی ناظر است بر عملکرد عمومی هوش که به طور معنی‌دار پایین‌تر از حد متوسط است و به طور هم‌زمان، همراه با نواقصی در رفتار سازشی است که در دوران رشد و تحول ظاهر شده است، تعریف کرده است. این تعریف شامل سه مفهوم است:

پایین بودن کنش هوش عمومی در حد معنی‌دار یا قابل‌ملاحظه: از این نظر، هر کودکی که بر اساس انجام آزمون‌های هوشی استاندارد شده، هوش‌بهرش حداقل دو انحراف معیار کمتر از متوسط باشد، عقب‌مانده ذهنی محسوب می‌شود.

رفتار سازشی: اشاره دارد به توانایی فرد در عملکرد مستقل فردی (اتکا به خود)، مسئولیت‌پذیری اجتماعی (توانایی برقراری ارتباط مؤثر با محیط) متناسب با گروه سنی و فرهنگ جامعه خود، تسلط بر اعمال حسی - حرکتی، کسب مهارت لازم در فعالیت‌های پیش تحصیلی و تحصیلی، انجام مهارت‌های مربوط به خانه و زندگی روزانه، استقلال حرفه‌ای و استقلال عملی در سنین مختلف. دوران رشد و تحول: اشاره دارد به اهمیت سال‌های حساس رشد و تحول از بدو تولد تا ۱۸ سالگی؛ زیرا برخی از عقب‌ماندگی‌های ذهنی ارثی احتمالاً در سنین خاصی از مراحل رشد بروز می‌کند.