بریده‌هایی از کتاب بادبادک باز

«روزگار تنها درصورتی بهت اجازه می‌ده این‌قدر خوشبخت باشی که... قرار باشه یه‌چیزی رو ازت بگیره.»

اما دزدی گناهی بود نابخشودنی، مخرج مشترک تمامی گناهان. وقتی کسی را می‌کشی، یک زندگی را می‌دزدی. حق داشتن شوهر را از همسرش می‌دزدی و حق داشتن پدر را از فرزندانش. وقتی دروغ می‌گویی، حق دانستن حقیقت را از کسی می‌دزدی. وقتی کلک سوار می‌کنی، حق برخورداری از انصاف را از کسی می‌دزدی. هیچ گناهی شنیع‌تر از دزدی نیست.

«در افغانستان کودک فراوان است؛ اما کودکی اندک.»

«روزگار تنها درصورتی بهت اجازه می‌ده این‌قدر خوشبخت باشی که... قرار باشه یه‌چیزی رو ازت بگیره.

«و گاهی‌وقت‌ها اونایی که می‌میرن، خوش‌شانس‌ترن.»

ناگزیر سر حرف ما به طالبان رسید. گفتم: «اونا به همون بدی‌ان که شنیدم؟» ــ نه، بدتر، خیلی بدتر. اونا اصلاً نمی‌ذارن آدم باشی.

زندگی به من آموخت که آن‌چه دربارهٔ گذشته و این‌که چه‌طور می‌توانی دفنش کنی می‌گویند، دروغی بیش نیست. از این‌رو این را می‌گویم که گذشته به هر قیمت، پنجه‌کشان راهش را به‌سویت باز می‌کند.

ممکنه از نظر آدم منصفانه نباشه؛ ولی چیزی که ظرف مدت چند روز یا گاهی حتا یه‌روز اتفاق می‌افته، می‌تونه مسیر زندگی آدمو به‌کلی عوض کنه امیر.»

آیا اصلاً کسی هست که داستان زندگی‌اش به‌خوبی و خوشی به‌پایان برسد؟ هرچه باشد، زندگی فیلم هندی نیست. به‌قول افغان‌ها: زندگی می‌گذرد، بی‌اعتنا به آغاز، پایان، کامیاب، ناکام، بحران‌ها، تزکیهٔ نفس... زندگی همچون کاروانی غبارآلود از پوچی‌ها به‌پیش می‌رود.

روزگار تنها درصورتی بهت اجازه می‌ده این‌قدر خوشبخت باشی که... قرار باشه یه‌چیزی رو ازت بگیره.

«در افغانستان کودک فراوان است؛ اما کودکی اندک.»

«در افغانستان کودک فراوان است؛ اما کودکی اندک.»

بابا گفت: «وقتی کسی رو می‌کشی، زندگیش رو می‌دزدی. حقِ داشتن شوهرو از زنش و حق داشتن پدرو از بچه‌هاش می‌دزدی. وقتی دروغ می‌گی، حق دونستن حقیقتو از یه نفر می‌دزدی. وقتی کلک سوار می‌کنی، حق بهره‌مندی از انصافو از یکی می‌دزدی. حالا فهمیدی؟»

سر حرف ما به طالبان رسید. گفتم: «اونا به همون بدی‌ان که شنیدم؟» ــ نه، بدتر، خیلی بدتر. اونا اصلاً نمی‌ذارن آدم باشی.

آن کتاب، چیزهای زیادی می‌گفت که من روحم هم از آن‌ها خبر نداشت، چیزهایی که معلمان مدرسه‌ام هرگز بر زبان نیاورده بودند.

گذشته به هر قیمت، پنجه‌کشان راهش را به‌سویت باز می‌کند.

از قدیم گفته‌اند که چشم‌ها، پنجره‌ای به روح آدمیزادند.

ما تسلیم ازدست‌دادن زندگی و درد و رنج می‌شیم و همه‌شو به‌عنوان واقعیت زندگی قبول می‌کنیم، حتا بعضی‌وقتا اونو لازمهٔ زندگی می‌دونیم

زندگی به من آموخت که آن‌چه دربارهٔ گذشته و این‌که چه‌طور می‌توانی دفنش کنی می‌گویند، دروغی بیش نیست.

سالیان سال از آن زمان می‌گذرد؛ اما زندگی به من آموخت که آن‌چه دربارهٔ گذشته و این‌که چه‌طور می‌توانی دفنش کنی می‌گویند، دروغی بیش نیست. از این‌رو این را می‌گویم که گذشته به هر قیمت، پنجه‌کشان راهش را به‌سویت باز می‌کند.

بابا گفت: «وقتی کسی رو می‌کشی، زندگیش رو می‌دزدی. حقِ داشتن شوهرو از زنش و حق داشتن پدرو از بچه‌هاش می‌دزدی. وقتی دروغ می‌گی، حق دونستن حقیقتو از یه نفر می‌دزدی. وقتی کلک سوار می‌کنی، حق بهره‌مندی از انصافو از یکی می‌دزدی. حالا فهمیدی؟»

فقط یه گناه وجود داره، فقط یکی؛ و اون دزدیه. تمام گناه‌های دیگه، یه شکل دیگه‌ای از دزدین. منظورمو می‌فهمی؟

یه‌بار وقتی خیلی کوچیک بودم، از یه درخت رفتم بالا و کلی از این سیبای سبز کال خوردم. شکمم باد کرد و مثل طبل سفت شد. خیلی درد می‌کرد. مادرم گفت، اگه صبر می‌کردم تا سیبا برسه، مریض نمی‌شدم. از اون به‌بعد، وقتی دلم خیلی یه‌چیزی رو می‌خواد، به حرفی که مادرم دربارهٔ سیب کال زد فکر می‌کنم.

حالا می‌فهمم که بابا اشتباه می‌کرد، خدایی وجود دارد، همیشه وجود داشته. او را این‌جا می‌بینم، در چشمان مردمی که در این تالارِ استیصال گرد هم آمده‌اند. این خانهٔ حقیقی خداست، این‌جا مکانی است که کسانی که خدا را گم کرده‌اند، او را از نو خواهند یافت، نه آن مسجد سفید با نورافشانی الماسی و مناره‌های سربه‌فلک‌کشیده‌اش. خدایی هست؛ یعنی باید باشد و من اکنون به درگاهش دعا خواهم کرد. دعا می‌کنم که مرا به‌خاطر آن‌که در تمام این سال‌ها از یادش غافل بوده‌ام، عفو کند. مرا به‌خاطر آن‌که با مصونیت از مجازات، خیانت کردم، دروغ گفتم و گناه کردم و حالا به‌وقت نیاز به‌سویش بازگشتم، ببخشاید. دعا می‌کنم که او همان‌قدر که در کتابش نوشته، بخشنده، مهربان و بنده‌نواز باشد.

«هیچ‌چیز در این دنیا مجانی نیست.»

«وقتی کسی رو می‌کشی، زندگیش رو می‌دزدی. حقِ داشتن شوهرو از زنش و حق داشتن پدرو از بچه‌هاش می‌دزدی. وقتی دروغ می‌گی، حق دونستن حقیقتو از یه نفر می‌دزدی. وقتی کلک سوار می‌کنی، حق بهره‌مندی از انصافو از یکی می‌دزدی.

زندگی به من آموخت که آن‌چه دربارهٔ گذشته و این‌که چه‌طور می‌توانی دفنش کنی می‌گویند، دروغی بیش نیست.

زندگی به من آموخت که آن‌چه دربارهٔ گذشته و این‌که چه‌طور می‌توانی دفنش کنی می‌گویند، دروغی بیش نیست.

«روزگار تنها درصورتی بهت اجازه می‌ده این‌قدر خوشبخت باشی که... قرار باشه یه‌چیزی رو ازت بگیره

ملّاها پس‌از شور و مشورت عاقبت به این نتیجه رسیدند که پسر ایوب به‌خاطر پایین‌بستن کمر شلوار بَگی‌اش، قطعاً به جهنم خواهد رفت. آن‌طور که می‌گفتند، این موضوع در حدیثی ذکر شده بود.