ژان لوک گدار

ژان لوک گدار در ۳ دسامبر سال ۱۹۳۰ در خانواده‌ای سوئیسی و ثروتمند که از سرمایهٔ فرهنگی فراوانی هم برخوردار بودند، در پاریس زاده شد. پدرش پزشکی فرانسوی بود که شهروندی سوئیس را پذیرفته بود و مادرش (ادیل مونود)، دختر یک بانکدار فرانسوی بود. در دوران ابتدایی آغاز جنگ دوم جهانی، پدر و مادرش او را به سوئیس فرستادند. گدار پدرش را منشأ دلبستگی او به رمانتیسیسم آلمانی و مادرش را منبع علاقه‌اش به داستان می‌دانست. او دوران کودکی‌اش را به مطالعه، فوتبال و سفر به زمین‌های خانوادگیشان در اطراف دریاچهٔ ژنو مشغول بود. در پایان دههٔ ۱۹۴۰ به پاریس بازگشت و از دانشگاه سوربن مدرک مردم‌شناسی‌اش را دریافت کرد، اما در شورش با خانوادهٔ پروتستانش به سینما روی آورد. پدر و مادر گدار دلبستگی او را به سینما نمی‌پسندیدند و بر این باور بودند که او مثل نوجوانی نازپرورده رفتار می‌کند؛ ازاین‌رو در سال ۱۹۵۲ به امید اینکه به او رفتار درست را بیاموزند، کمک‌های مالیشان به او را قطع کردند. گروه دوستان گدار، ماه‌نامه‌ای سینمایی به نام «لا گازت دو سینما» (La Gazette du Cinema) را راه‌اندازی کردند که به مدت پنج ماه از مه تا نوامبر ۱۹۵۰ منتشر شد. گدار دو بار ازدواج کرد و هر دو همسر او بازیگر بودند. «آنا کارینا» و «آنه ویازمسکی» همسران او هستند که در فیلم‌های متعددی از گدار حضور داشتند. همکاری او با کارینا شامل آثار تحسین‌شده‌ای همچون «گذران زندگی» (۱۹۶۲)، «دستهٔ جدافتاده‌ها» (۱۹۶۴) و «پی‌یرو خله» (۱۹۶۵) است. نشریهٔ «فیلم‌میکر» همکاری این دو را یکی از تأثیرگذارترین همکاری‌های تاریخ سینما دانسته است.

گدار یکی از پیشگامان جنبش سینمایی موج نوی فرانسه بود و برخی از متخصصان او را تأثیرگذارترین فیلم‌ساز فرانسوی دوران پساجنگ به شمار آورده‌اند. او با شیوهٔ خود در روایت، تدوین و فیلم‌برداری، فرم فیلم متحرک را متحول‌ ساخت. او مؤلف کامل فیلم‌های خود، اغلب در حال کارگردانی، مشغول فیلم‌نامه‌نویسی و دیالوگ‌نویسی بود و در تدوین فیلم‌هایش نیز نظارت داشت. او گاهی به‌عنوان کارگردان ظاهر می‌شد و گاهی به‌عنوان یک سوژهٔ مداخله‌گر. او نخستین‌بار برای فیلم بلند «ازنفس‌افتاده» مورد تحسین جهانی قرار گرفت؛ این فیلم توانست به استقرار موج نوی فرانسه کمک کند. گدار در اغلب فیلم‌هایش نظرات سیاسی‌اش را بیان می‌کند؛ نظریاتی که ترکیبی از اگزیستانسیالیسم و فلسفهٔ مارکس است که او به آن‌ها علاقه داشت. از زمان سینمای موج نو به بعد، عقاید سیاسی او دیگر چندان افراطی نبود و فیلم‌های اخیرش درمورد بازنمایی و تعارض انسانی از دیدگاه یک فرد اومانیست و مارکسیست است. ژان لوک گدار در ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲ در خانهٔ خود در رول در سوئیس و پس از اقدام به خودکشی، درگذشت.