کتاب تربیت به کمک نمایش و تئاتر

کتاب تربیت به کمک نمایش و تئاتر نوشته حسن دولت‌آبادی است. این کنتب یک راهنمای کامل است تا والدین و مربیان بتوانند راحت با کودکانشان ارتباط برقرار کنند و او را به بهترین شکل تربیت کنند.

درباره کتاب تربیت به کمک نمایش و تئاتر

برخی والدین در مواجهه با نارسایی‌های رفتاری فرزندان خود دچار هراس می‌شوند. علت این هراس، در درجه نخست، عشق به فرزند است. توجه والدین به تربیتِ مناسب فرزند و نگرانی از نارسایی‌های رفتاری او سبب می‌شود بسیاری از آن‌ها روش‌های علمی تربیت را جست‌وجو کنند و از آن‌ها آگاهی یابند. تربیتْ آموختنی است و فقط بخشی از آن از راه غریزه و تجربه به دست می‌آید. بنابراین، باید روش‌های تربیت را به کمک افراد متخصص و کتب تخصصی فراگرفت.

هدف این کتاب آن است که ضمن پرداختن به برخی نیازهای والدین و فرزندان چگونگی بهره‌گیری از امکان بسیار مهمی چون داستان را، برای تربیت فرزندان، بررسی کند. آنچه در این کتاب می‌آید فقط روش تربیت نیست؛ کوششی است تا والدین را متوجه حساسیت موضوع و توانایی‌هایشان بکند و بر عملی بودن تربیت تأکید کند.

استفاده از نمایش و داستان در تعلیم و تربیت مبتنی بر بازی، قصه‌گویی، حرکت، آوا، و پانتومیم در مدارس، مهدکودک‌ها، کلینیک‌ها، پرورشگاه‌ها، و مراکز اصلاح و تربیت رواج فراوان دارد. آنچه استفاده از نمایش را در آموزش و پیشگیری از نارسایی‌های رفتاری سودمند می‌کند به‌کارگیری تعمدی و هدفمند آن برای رسیدن به اهداف خاص است. وقتی نمایش و داستان در توان‌بخشی و درمان یا تعلیم و تربیت به کار می‌رود از فرایند آن به منظور تقویت یکپارچگی ذهنی و بدنی، برای بهداشت و سلامت روانی و آموزش، استفاده هدفمند می‌شود.

بهره‌گیری از نمایش و تئاتر در رفع مشکلات تربیتی و روان‌شناسی کودکان در سال ۱۹۳۰ میلادی و از بیمارستان خولیو دماتوس در لیبسیون آغاز و به‌تدریج وارد مسائل روان‌درمانی کودکان شد و سرانجام در دو کشور آمریکا و انگلستان رشته‌ای مستقل در این زمینه شکل گرفت و در انگلستان تعدادی از پیشگامان تئاتر کودک نمایش را در رشد، یادگیری، و درمان کودکان به کار گرفتند.

روان‌شناسان دریافته‌اند که کودکان در قالب داستان و نمایش مسائل خود را بیان و مشکلات خود را بیرونی می‌کنند تا مفهوم و معنا و اثر تخیلات خود را بشناسند و در محیط و فضایی حمایتگر و ایمن توانایی بیشتری برای مشاهده احساسات خود پیدا کنند.

داستان و قصه به کودکان فرصت می‌دهد مسائل خود را در فضاهای خیالی، اما امن، جست‌وجو کنند و احساسات و خیالات تحمل‌ناپذیر را، که مدت‌ها درون خویش نگاه داشته‌اند، در قالب شخصیت‌های داستان و نمایش ببینند و تعارضات درونی‌شان را در شخصیت‌های آن‌ها فرافکنی و با آن‌ها همانندسازی کنند. 

تربیت به کمک نمایش و تئاتر، تألیف دکتر حسن دولت‌آبادی، متخصص نمایش و نویسنده و مدرس و پژوهشگر دانشگاه، از ارزش بسیار برخوردار است. ایشان سالیان سال در این حوزه کار کرده و تجارب شخصی خود را به نحوی مطلوب شکل داده‌اند. کتاب حاوی تجارب شخصی و اطلاعات علمی و تجربی دکتر دولت‌آبادی است که در شکل ایده‌های تربیتی و اجتماعی و اخلاقی و در چهارچوب مفاهیم عمومی نمایش و داستان، به طور عمیق، بررسی می‌شود. مفاهیم کتاب می‌تواند برای والدین و مربیان بسیار مفید باشد و آن‌ها را از نتیجه تجربه‌های نویسنده بهره‌مند کند

خواندن کتاب تربیت به کمک نمایش و تئاتر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام والدین و مربیانی که با کودکان در ارتباط هستند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب تربیت به کمک نمایش و تئاتر

ما بازیگران عرصه‌های گوناگون زندگی هستیم. بخشی از ایفای نقش ما در ارتباط با فرزند یا کسانی است که مسئولیت تربیت آن‌ها را به عهده داریم. در بازی شیرین زندگی کودکان هم ایفاگر نقش‌هایی خاص‌اند.

کودک و والدین و مربیان او در عین حال که نقش‌هایی را در نمایش زندگی ایفا می‌کنند تماشاگران همان نمایش نیز هستند. کودکان از عاقبت بازی خود بی‌خبرند؛ اما والدین و مربیان اجازه ندارند بدون برنامه‌ریزی و نیز بدون آگاهی از نتیجه کار بازی کنند. همان‌طور که بازیگر حرفه‌ای تئاتر پایان نمایش را می‌داند ولی وانمود می‌کند از آن بی‌اطلاع است، والدین و مربیان هم از نتیجه عمل خویش آگاه‌اند و تشویق یا تنبیه را از سر دلسوزی، نه خصومت و دشمنی، به کار می‌بندند. زیرا قرار است نمایشی که ترتیب می‌دهند به تزکیه نفس و تربیت، یعنی اصلاح یا تغییر رفتار کودک، بینجامد.

امروزه دیگر نمی‌توان با روش آزمون و خطا کودکان را تربیت کرد. والدین آگاه می‌کوشند از میان شیوه‌های تربیتی آن را که مؤثرتر و ماندگارتر و جذاب‌تر است برگزینند. به‌کارگیری برخی از این شیوه‌ها به تسلط و آگاهی والدین نیاز دارد و پیش‌آگاهی والدین ضروری است. داستان‌گویی و اجرای نمایش زنده و نمایش عروسکی از روش‌هایی است که به‌کارگیری آن‌ها به آگاهی قبلی والدین نیاز دارد.

تربیت به کمک نمایش شیوه بسیار مؤثری است تا ضمن تأمین نیاز کودک به سرگرم شدن به اصلاح رفتار او از راه‌های غیر مستقیم اقدام کنید. مشارکت کودک در فعالیت‌های تئاتری سبب موفقیت‌های بزرگ در بنیان‌های رفتاری او خواهد شد. این کتاب، در کنار روش‌های گوناگونی که مطرح می‌کند، می‌کوشد این آگاهی‌ها را از ساده‌ترین راه در اختیار شما قرار دهد.