کتاب لذت سادگی

لذت سادگی به گردآوری بهرام سلیمان‌زاده حسنلویی و دیگران خاطرات اکران‌های جشنواره مردمی فیلم عمار به ضمیمه تحلیلی از سعید مستغاثی است.

جشنواره عمار حاصل به هم رسیدن توان‌ها و فرصت‌هایی بود که خیلی قبل‌تر هم وجود داشت؛ اما کسی آنها را نمی‌دید و به کار نمی‌گرفت. برای شناخت بهتر زمینه‌های شکل‌گیری و ابعاد و ویژگی‌های این حرکت، قبل از آنکه ذهن‌های چهارچوب‌بندی شده، به تفسیر غلط و کلیشه‌ای آن بپردازند باید آن را با ماجراهای خودش ثبت و عرضه کرد. اکران‌کننده‌های عمار که تعدادشان بعد از ده دوره برگزاری، به چندهزار نفر رسیده و اکران‌های مردمی که عددش بسیار زیاد است، مهم‌ترین بخش و وجه تمایز جشنواره عمار با چهارچوب‌های رسمی و رایج سینماست. 

آغاز ماجرای جشنوارۀ عمار و اکران‌های مردمی آن به دی ۸۹،یعنی یک سال بعد از حما سۀ نهم دی برمی گردد. در موقعیتی که هنوز ابهام های فراوانی دربارۀ فتنۀ ۸۸ در فضای جامعه باقی مانده بود، چند فیلم ساز جوان، دست به دوربین شدند و مستندهایی ساختند تا حقیقت را برای مردم روشن کنند. طبیعی بود که صداوسیما و دیگر نهادهای فرهنگی از این فیلم ها استقبال کنند؛ اما نه تنها استقبال و حمایت نکردند، بلکه مانع پخش آن‌ها شدند. در این وضعیت، ایدۀ برگزاری جشنوارۀ عمار، میان عدهای از فعالان فرهنگی شکل گرفت. آنها سالنی را برای یک روز، اجاره کردند تا حدود بیست اثر را به نمایش بگذارند و از بهترین‌هایش تقدیر کنند؛ اما این کار کافی نبود؛ چون فیلم‌ها باید به دست مخاطبان اصلی آن می‌رسید که عموم مردم بودند. این فعالان فرهنگی ایده‌ای از اقدامات جهادی و فرهنگی دهۀ شصت در ذهنشان تداعی شد. با آشنایانی در چند شهر، مثل مشهد، جیرفت، تبریز و کاشان هماهنگ کردند تا فیلم‌ها را با هر امکاناتی در هر جایی که ممکن است، به نمایش بگذارند. بعد از آن، شهرهای دیگری هم خبردار شدند و کار اکران فیلم‌ها را دنبال کردند. به این ترتیب، اکران های مردمی عمار آغاز شد. 

«لذت سادگی» تلاشی است برای نشان دادن این بخش از جشنواره با روایت ماجراهایی از همین اکران‌ها که اکران‌کنندگان بیان می‌کنند. این ماجراها اغلب از مدرسه‌ای در یک روستا یا مسجد محله‌ای در شهری بدون سینما شروع می‌شوند.

 درباره کتاب لذت سادگی

کتابی که پیشِ روی شماست، شامل روایت‌ها و خاطره‌های ۷۵ نفراز اکران‌کنندگان مردمی فیلم‌های جشنواره عمار در دوره‌های اول تا ششم است. روایت این اکران‌کنندگان در کنار یکدیگر، گویای ماجرایی است که در اکران‌های مردمی عمار جریان یافته و این قابلیت را دارد که منبعی برای پژوهشگران حوزه فرهنگ و رسانه و الهام‌بخش ایده‌هایی جذاب برای فعالان فرهنگی و اکران‌کنندگان تازه‌نفس عمار باشد. با وجود تنوع این افراد در سن، جنس، شغل، تحصیلات، مکان، امکانات و گستره جغرافیایی ویژگی‌های مشترکی در بین آنها وجود دارد: تقریبا هیچ‌کدام عشق سینما نیستند. انگیزه‌ای که آنها را پای این کار آورده، دغدغه‌های فرهنگی برخاسته از احساس تکلیف است. با همان امکانات در دسترس شروع به کار می‌کنند و نیازهایشان را از طریق کمک‌های مردمی تأمین می‌کنند. کارشان را با روندهای طولانی نهادهای رسمی متوقف نمی‌کنند؛ با این حال، سعی می‌کنند از بستر امکانات سازمان‌هایی که وظایف فرهنگی بر عهده دارند، استفاده کنند..»

فصل اول این کتاب به خاطرات اکران‌کنندگان مردمی جشنواره عمار اختصاص دارد، در فصل دوم نیز برخی از آثار و فیلم‌های شاخص در اکران‌های مردمی این جشنواره، معرفی شدند. در قسمت پیوست این کتاب هم سعید مستغاثی در یادداشتی مفصل با عنوان «مفهوم واقعی سینما» به اکران‌های مردمی عمار پرداخته است. بخش دیگر پیوست کتاب، گزیده‌ای از تصاویر اکران‌های ادوار جشنواره در شهرها و روستاهای مختلف است.

 خواندن کتاب لذت سادگی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

علاقه‌مندان به سینما را به خواندن این کتاب دعوت می‌کنیم.