کتاب مدیریت مشارکتی؛ مشارکت بخش خصوصی - دولتی در مدیریت مدارس امروز

کتاب مدیریت مشارکتی؛ مشارکت بخش خصوصی - دولتی در مدیریت مدارس امروز نوشته محمدحسن حسنی شلمانی است که در انتشارات آوای نور به چاپ رسیده است.

درباره کتاب مدیریت مشارکتی؛ مشارکت بخش خصوصی - دولتی در مدیریت مدارس امروز

مشارکت بخش خصوصی- دولتی در آموزش و پرورش در دهه اخیر توسط دانشمندان، صاحبنظران و مجامع بین المللی مورد توجه قرار گرفته است. نیاز به مشارکت بخش خصوصی در آموزش و پرورش از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چون آموزش و پرورش با حجم وسیعی از جمعیت جامعه بصورت مستقیم و غیر مستقیم در ارتباط است؛ چون مدیریت بخش دولتی به تنهایی نمی تواند نیازهای این حجم وسیع از جامعه را برآورده سازد. لذا اهمیت بخش خصوصی با مشارکت بخش دولتی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. نیاز به مشارکت بخش خصوصی- دولتی در آموزش و پرورش تا حدی است که برخی از صاحبنظران محور اصلی توسعه در آموزش و پرورش را برپایه آن استوار می‌دانند.

با توجه به اهمیتی که از نقش مشارکت بخش خصوصی- دولتی در آموزش و پرورش و اجزاء آن در مدارس برای توسعه بیان گردید ایجاد خصوصی‌سازی در مدارس بمنظور رقابت‌پذیری مدارس؛ بدون در نظر گرفتن تقاضای آموزشی و افزایش حق دسترسی والدین به مدارس خصوصی ممکن نیست. افزایش دسترسی والدین نیز مستلزم کاهش شهریه مدارس خصوصی برای دسترسی بیشتر خانوار می‌باشد. بدین منظور نیازمند ورود بخش خصوصی با شرایطی هستیم که مورد حمایت بخش دولتی باشد. بطوریکه کاهش شهریه‌ها امکان دسترسی از طرف تقاضای آموزشی را فراهم نماید. بدین شکل شاهد رونق بازار آموزشی در فضای رقابتی خواهیم بود.

هدف کتاب حاضر، ارائه مفهومی از مشارکت است که بتواند مشارکت چندگانه ذینفعان آموزشی ازجمله دولت، کارکنان مدرسه و والدین را بطور پایدار در مدارس نشان دهد. آرایش ساختار مشارکت بخش خصوصی- دولتی در آموزش و پرورش می‌تواند گامی برای توسعه آموزش و پرورش کشور شناخته شود.

لذا با استفاده از آراء و اندیشه‌های فیلسوفان در زمینه آموزش و پرورش، دو بعد مدیریتی و مالکیتی مشارکت برای ورود در رویکرد مشارکت بخش خصوصی- دولتی۱ آموزش و پرورش مورد شناسایی قرار گرفت. برای بعد مالکیت از دیدگاه نهادی در حوزه اقتصاداستفاده گردید؛ سپس رویکرد مشارکتی و نهادی در حوزه مدیریت مورد بررسی قرار گرفتند.

همچنین با استفاده از تئوریها و مبانی نظری؛ مولفه‌های نظری مشارکت بخش خصوصی-دولتی در مدارس مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین آموزش و پرورش نیازمند بستری است که بطور پایدار بتواند ارتباط والدین را بعنوان بهترین ناظر، با مدرسه بعنوان بهترین پاسخگو، حفظ نماید؛ بدین ترتیب با استفاده از نظرات اندیشمندان در زمینه آموزش و پرورش و بهره‌مندی از فعالیتهای موفق نهادهای بین‌المللی‌چون بانک‌جهانی، یونسکو، یونیسف و سایر نهادهای معتبر بین المللی در جهان و با الگوبرداری از کشورهایی که از بافت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مشابهی برخوردار هستند و با استفاده از عملکرد کشورهای موفق بدنبال ارائه مولفه‌هایی هستیم که با ترکیب مفاهیم مربوط به آن بتوان مولفه‌هایی را استخراج کرد که بیانگر تاثیرگذاری مشارکت بخش خصوصی- دولتی در مدارس باشد. این کتاب شامل پنج فصل می‌شود: در فصل اول، موارد مربوط به فلسفه آموزش و پرورش و دیدگاه فیلسوفانی که در زمینه آموزش و پرورش از دیدگاه جهان‌شمولی در زمینه مشارکت برخوردار بوده‌اند؛ با استفاده از زیربنای فکری فیلسوفان در زمینه آموزش و پرورش مورد استفاده قرار گرفت. بدین ترتیب ابعاد مشارکت بخش خصوصی- دولتی شناسایی شد. در فصل دوم و سوم، تئوری‌های مرتبط با ابعاد شناسایی شده براساس نظر فیلسوفان در دو حوزه مدیریت و اقتصاد مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از تئوری‌های مورد بررسی مفاهیمی از تئوریها بعنوان مولفه‌های مشارکت بخش خصوصی- دولتی مورد بررسی قرار گرفت. در فصل چهارم تجارب نهادهای بین المللی و کشورهای موفق در زمینه مشارکت بخش خصوصی- دولتی در جهان مورد بررسی قرار گرفته است و در فصل پنجم با استفاده از مطالعات انجام شده در ارتباط با مبانی مشارکت بخش خصوصی-دولتی، روایی و اعتبار مولفه‌های استخراج شده در آموزش و پرورش مورد بررسی قرارگرفته است. 

خواندن کتاب مدیریت مشارکتی؛ مشارکت بخش خصوصی - دولتی در مدیریت مدارس امروز را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان در رشته‌های مدیریت آموزشی، علوم تربیتی، روانشناسی صنعتی سازمانی و دروس مرتبط با روش تحقیق، رفتارسازمانی، تعاون و بازرگانی و اقتصاد آموزش و پرورش و مشارکتهای مردمی قابل استفاده است.

 بخشی از کتاب مدیریت مشارکتی؛ مشارکت بخش خصوصی - دولتی در مدیریت مدارس امروز

ارسطو (۳۲۲-۳۸۴ ق.م) برای تبیین هستی به علل چهارگانه (مادی، فاعلی، صوری و غایی) اعتقاددارد و در توضیح علت صوری معتقد است که علت صوری هرچیز ذاتی شئ آن است و نمی‌تواند مجزا از آن باشد. ارسطو جوهر واقعی هر شئ را نه در ماده سازنده آن بلکه در کارکرد آن می‌دانست. به عقیده او خصلت بارز هر چیز آن کاری است که می‌کند، کاری که برای آن هستی یافته است و از راه فهم این کارکرد است که به فهم چیزها نایل می‌شویم و از این طریق به مفاهیم ارسطویی روح، صورت و علت غایی نیز پی می‌بریم. از نظر وی هرچیز دارای روح می‌باشد برای مثال اگر چشم روح داشت روحش بینایی بود یا اگر تبر روح داشت روحش برندگی بود (مک‌گی، ۱۳۸۹، ص ۳۷). با توجه به دیدگاه ارسطو در باره اینکه هر چیزی دارای روح است آیا می‌توان گفت که آموزش و پرورش و سازمان مدرسه نیز از روح برخوردار است؟ اگر آموزش و پرورش و سازمان مدرسه دارای روح است ساختار آن باید دارای چه ویژگیهایی باشد. پیش از پاسخ به این سوالات باید روشن کنیم که هدف آموزش و پرورش چیست تا بتوانیم برای این هدف ویژگیهایی را ترسیم نماییم.

برای اینکه هدف آموزش و پرورش را ترسیم نماییم از نظرات جان‌لاک۱۵ و دیدگاه‌رئالیستی (واقع‌گرایی) بمنظور تعیین هدف و رسیدن به ویژگیهای آموزش و پرورش بهره برده می‌شود. جان لاک می‌گوید حواس ما یگانه قدر مشترک بی‌واسطه میان ما و هستی خارج از مااست. تنها از راه حواس است که آنچه بدان آگاهی می‌یابیم می‌تواند از خارج به درونمان راه یابد (پیشین، ص ۱۰۴). از نظر وی هر چیز از کیفیات اولیه برخوردار است که سنجش‌پذیر هستند. این خواص چون مستقل از ناظرند، می‌توان به طور عینی معرف یک شیء شمرد به همین سبب لاک آنرا کیفیات اولیه۱۶ خواند.

از نظر وی کیفیاتی که از قلمرو علم خارج‌اند آنهایی هستند که از تاثیر متقابل شیء و فاعل مشاهده کننده حاصل می‌شوند و حاوی عنصری ذهنی‌اند که ممکن است از مشاهده‌کننده‌ای به مشاهده کننده دیگر فرق کند. این خصایص مبهم و متعلق به شیء هستند. مبهم‌اند یعنی منوط به آنند که نزد فاعل چگونه به تجربه درآیند، لاک به این خواص کیفیات ثانویه۱۷ می‌نامد. براین اساس لاک معتقد بود که هر قدر در بنای شناخت، دقت به خرج دهیم شناخت ناشی از مشاهده صددرصد مطمئن نیست بلکه فقط محتمل است. بنابراین درهر صورت باید این آمادگی را داشته باشیم که اگر تغییر اتفاق افتاد شواهد باورمان را تغییر دهیم. لازمه اینکار رهیافتی است بر مبنای عقل سلیم نسبت به چگونگی اعتقادورزی مان (پیشین، ص ۷~۱۰۶). اکنون با توجه به نظرات ارسطو مبنی براینکه هر چیزی از روح برخورداراست و دیدگاه لاک مبنی بر وجوه خواص سنجش‌پذیر و ذهنی در جهان، هدف آموزش و پرورش را مورد تبیین قرار می‌دهیم.