کتاب درباره انسان‌شناسی دین: سه مقدمه

«انسان‌شناسی دین: سه مقدمه»، مقالاتی از سه متخصص حوزه انسان‌شناسی است که هر یک به جنبه‌ای از این رشته پرتو افکنده است.

ابراهیم موسی‌پور، متخصص ادیان و عرفان تطبیقی، که این سه مقاله را از آنماری دوال مالفییت(۱۹۴۱- )، استفن دگلیزیر(۱۹۴۹- ) و مایکل لمبک(۱۹۵۰- ) ترجمه کرده، کوشیده به سیری تاریخی در این گزینش پایبند باشد.

انسان‌شناسی دین، مطالعه نهادهای دینی و روابط آنها با نهادهای اجتماعی و مقایسه اعتقادات دینی و اعمال دینی میان فرهنگ‌های مختلف است.

مالفییت در مقاله نخست پس از شرح رویکرد فرهنگی به دین، به این اشاره می‌کند که دین مانند فرهنگ شامل قالب‌های نظام‌مندی از باورها و ارزش‌ها و رفتارهایی است که بشر به عنوان عضوی از جامعه آنها را کسب کرده است.

مالفییت معتقد است که انسان‌شناسان دین را به عنوان یک نهاد فرهنگی مورد بررسی قرار می ‌دهند و مطالعه خود را با ثبت نظام‌ها و ترکیب‌هایی آغاز می‌کنند که جلوه‌های بیرونی آن دین در درون یک فرهنگ معین پدید آورده است.

گلیزیر نیز در بحث انسان‌شناسی دین، با ارائه شرح مختصری از تاریخچه این رشته، به این اشاره دارد که مرکز توجه مطالعات انسان‌شناختی دین، امروزه از ادیان قبایلی به ادیان مدرن انتقال یافته است.

مقاله سوم، پیرامون گفتمان انسان‌شناسی دین، شرحی مختصر و موجز از رویکردها و مولفه‌های اصلی و زیربنایی گفتمان انسان‌شناختی مطالعه دین است.

لمبک در این مقاله معتقد است که انسان‌شناسی دین همان ویژگی اصلی رشته انسان‌شناسی را در بطن خود دارد.

به هر حال، انسان‌شناسی دین علی‌رغم همه دشواری‌های نظری، موضوعی و روشی، همچنان پویاست و می‌تواند در فضای علمی جامعه ایران نیز مباحث جدی‌ای را دامن بزند.