کتاب فقه حکومتی

کتاب فقه حکومتی (درآمدی بر ماهیت، اصول و منطق نظری) نوشته‌ی بهنام طالبی طادی اثری پژوهشی در حوزه‌ی فقه و علوم سیاسی است که به بررسی ابعاد نظری و روش‌شناختی فقه حکومتی می‌پردازد. این کتاب توسط انتشارات دانشگاه امام صادق منتشر شده است و تلاش دارد با رویکردی تحلیلی، جایگاه و کارکرد فقه در عرصه‌ی حکمرانی و نظام‌سازی اجتماعی را تبیین کند. نویسنده با تمرکز بر مفاهیم بنیادین، ساختارهای دانشی و نسبت فقه با علوم انسانی، به دنبال ارائه‌ی تصویری روشن از چیستی و چرایی فقه حکومتی و تفاوت آن با دیگر شاخه‌های فقه است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب فقه حکومتی

کتاب فقه حکومتی نوشته‌ی بهنام طالبی طادی اثری است که در مرز میان فقه اسلامی و علوم سیاسی حرکت می‌کند و به‌طور خاص به تبیین ماهیت، اصول و منطق نظری فقه حکومتی می‌پردازد. این کتاب در سه فصل اصلی تنظیم شده است: مفاهیم و چارچوب نظری، ساختار و منطق نظری فقه حکومتی، و اصول فقه حکومتی و سنتی؛ تفارق و تشابه. نویسنده در مقدمه، با اشاره به ضرورت ورود دین به عرصه‌های اجتماعی و حکومتی، جایگاه فقه را به‌عنوان دانشی نظام‌مند و کارآمد در مدیریت جامعه بررسی کرده است. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا به مفهوم‌شناسی و روش‌شناسی فقه حکومتی می‌پردازد، سپس نسبت آن را با علوم انسانی و نظام‌سازی اجتماعی تحلیل می‌کند و در نهایت تفاوت‌ها و شباهت‌های فقه حکومتی با فقه سنتی را مورد واکاوی قرار می‌دهد. این اثر با رویکردی میان‌رشته‌ای، تلاش دارد پیوندهای فقه با دیگر دانش‌ها را برجسته کند و به پرسش‌هایی درباره‌ی امکان‌سنجی، قلمرو و کارکردهای فقه حکومتی پاسخ دهد. در این مسیر، نویسنده از مثال‌ها و مقایسه‌های تاریخی بهره گرفته و به نقد و بررسی رویکردهای نوین در تحلیل مبانی و اصول فقه حکومتی پرداخته است.

خلاصه کتاب فقه حکومتی

کتاب فقه حکومتی اثری غیرداستانی است و در این بخش به پیام‌ها و ایده‌های اصلی آن پرداخته می‌شود. در این کتاب، بهنام طالبی طادی با طرح پرسش‌هایی بنیادین درباره‌ی نسبت دین و حکومت، تلاش کرده است تا فقه حکومتی را به‌عنوان شاخه‌ای تکاملی از فقه جواهری معرفی کند. او ابتدا به مفهوم‌شناسی فقه حکومتی می‌پردازد و تفاوت آن را با مفاهیمی چون فقه سیاسی، حکم حکومتی و فقه نظام‌ساز روشن می‌سازد. نویسنده تأکید کرده است که فقه حکومتی نه صرفاً مجموعه‌ای از احکام اجرایی، بلکه دانشی است که باید بتواند پاسخگوی نیازهای کلان جامعه و نظام‌سازی اجتماعی باشد. در ادامه، کتاب به بررسی روش‌شناسی فقه حکومتی می‌پردازد و نشان می‌دهد که این شاخه از فقه، نیازمند نظام روشی منسجم و مدون است تا بتواند در تعامل با علوم انسانی و اجتماعی، به تولید دانش میان‌رشته‌ای بپردازد. نویسنده با تحلیل تاریخی و مفهومی، جایگاه فقه حکومتی را در میان علوم مرتبط با حکمرانی و سیاست تبیین می‌کند و به نقش آن در نظام‌سازی و تمدن‌سازی اسلامی اشاره دارد. در بخش‌های بعدی، کتاب به بررسی مولفه‌های حکمرانی در علوم کلاسیک و نسبت آن‌ها با فقه حکومتی می‌پردازد. موضوعاتی چون مشروعیت قدرت، ساختارهای حقوقی و سیاسی، و ارتباط مردم و حکومت، از منظر فقهی مورد واکاوی قرار می‌گیرند. نویسنده همچنین به چالش‌های استفاده از دستاوردهای علوم انسانی غربی در نظام‌سازی اسلامی اشاره می‌کند و بر ضرورت استخراج نظام‌واره‌های بومی از دل معارف دینی تأکید دارد. در نهایت، کتاب با بررسی اقتضائات ذاتی و بیرونی فقه حکومتی، نقش آن را در پاسخ به نیازهای جامعه معاصر و ارائه‌ی الگوهای نوین حکمرانی اسلامی برجسته می‌سازد. نویسنده تلاش کرده است تا با رویکردی تحلیلی و انتقادی، افق‌های جدیدی را برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به فقه و علوم سیاسی بگشاید.

چرا باید کتاب فقه حکومتی را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر تبیین مفهومی و روش‌شناختی فقه حکومتی، فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با یکی از مهم‌ترین مباحث روز در حوزه‌ی فقه و علوم سیاسی آشنا شود. ویژگی شاخص این اثر، پرداختن به نسبت فقه با نظام‌سازی اجتماعی و تمدن‌سازی اسلامی است؛ موضوعی که کمتر به‌صورت نظام‌مند و تحلیلی در آثار مشابه دیده می‌شود. نویسنده با رویکردی میان‌رشته‌ای، تلاش کرده است تا پیوندهای فقه با علوم انسانی را برجسته کند و به پرسش‌هایی درباره‌ی امکان‌سنجی و کارکردهای فقه حکومتی پاسخ دهد. این کتاب برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر از جایگاه فقه در حکمرانی و سیاست‌گذاری دینی هستند، منبعی قابل توجه به‌شمار می‌آید. همچنین، با بررسی چالش‌ها و ظرفیت‌های فقه حکومتی در مواجهه با مسائل معاصر، زمینه‌ای برای گفت‌وگو و پژوهش بیشتر در این حوزه فراهم می‌شود.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌های فقه، علوم سیاسی، حقوق و مطالعات اسلامی پیشنهاد می‌شود. همچنین برای علاقه‌مندان به مباحث نظام‌سازی دینی، سیاست‌گذاری اسلامی و کسانی که دغدغه‌ی نسبت دین و حکومت را دارند، مطالعه‌ی این اثر مفید خواهد بود.