کتاب تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی

کتاب «تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی» نوشتهٔ محمدعلی طیبی سورکی اثری پژوهشی در حوزهٔ حقوق کیفری است که نشر یافته آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی جایگاه، اختیارات و نقش بازپرس در مرحلهٔ حساس تحقیقات مقدماتی می‌پردازد و با رویکرد تطبیقی، نظام حقوقی ایران را در کنار نظام‌های حقوقی فرانسه، آلمان و کشورهای آنگلوساکسون تحلیل می‌کند. تمرکز کتاب بر مبانی نظری، تحولات تاریخی، چالش‌های عملی و راهکارهای بهبود عملکرد بازپرس است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی

«تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی» اثری دانشگاهی و پژوهشی است که به‌صورت ناداستان و با ساختاری تحلیلی تدوین شده است. نویسنده، محمدعلی طیبی سورکی، در این کتاب به بررسی جایگاه بازپرس در نظام دادرسی کیفری ایران و مقایسهٔ آن با نظام‌های حقوقی دیگر پرداخته است. کتاب با نگاهی جامع، ابتدا مبانی نظری و تاریخی نهاد بازپرس را شرح می‌دهد و سپس به ساختار قانونی، اختیارات، وظایف و چالش‌های عملی این نهاد در ایران می‌پردازد. در ادامه، با تحلیل تطبیقی، تفاوت‌ها و شباهت‌های جایگاه بازپرس در نظام‌های حقوقی فرانسه، آلمان و کشورهای آنگلوساکسون بررسی می‌شود. ساختار کتاب شامل فصل‌هایی دربارهٔ حقوق متهم و شاکی، فناوری‌های نوین در تحقیقات مقدماتی، اخلاق حرفه‌ای، اصل برائت، نظارت مردمی و نقش بازپرس در حمایت از قربانیان است. این اثر با بهره‌گیری از منابع داخلی و خارجی، تلاش کرده تصویری روشن از وضعیت موجود و راهکارهای ارتقاء جایگاه بازپرس ارائه دهد.

خلاصه کتاب تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی

کتاب «تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی» با تمرکز بر مرحلهٔ تحقیقات مقدماتی در فرایند دادرسی کیفری، جایگاه و اختیارات بازپرس را در نظام حقوقی ایران و سایر نظام‌های حقوقی مورد بررسی قرار داده است. نویسنده ابتدا به مبانی نظری و فلسفی نهاد بازپرس می‌پردازد و نقش آن را در تضمین عدالت کیفری، حمایت از حقوق متهم و شاکی و کشف حقیقت تبیین می‌کند. سپس تحولات تاریخی این نهاد در ایران و کشورهای فرانسه، آلمان و نظام‌های آنگلوساکسون را مرور می‌کند تا تفاوت‌های ساختاری و کارکردی آن‌ها را نشان دهد. در بخش‌های بعدی، کتاب به ساختار قانونی بازپرس در ایران، اختیارات و وظایف او، و چالش‌های عملی و حقوقی این نهاد می‌پردازد. موضوعاتی مانند صدور قرارهای قضایی، نظارت بر پلیس و ضابطان دادگستری، حفظ حقوق متهم و شاکی، و تعامل بازپرس با دادستان و دادیار به‌تفصیل بررسی شده‌اند. نویسنده با رویکرد تطبیقی، نقاط قوت و ضعف نظام ایران را در مقایسه با نظام‌های دیگر تحلیل کرده و راهکارهایی برای بهبود کارایی و شفافیت عملکرد بازپرس ارائه داده است. کتاب همچنین به موضوعات روز مانند نقش فناوری‌های نوین در تحقیقات مقدماتی، اهمیت آموزش تخصصی بازپرس‌ها، اخلاق حرفه‌ای، اصل برائت، نظارت مردمی و حمایت از حقوق قربانیان پرداخته است. در نهایت، نویسنده بر ضرورت اصلاحات ساختاری، آموزش مستمر و تقویت نظارت تأکید کرده تا جایگاه بازپرس در تحقق عدالت کیفری ارتقاء یابد.

چرا باید کتاب تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تطبیقی و تحلیلی، به یکی از مهم‌ترین و کمتر بررسی‌شده‌ترین موضوعات حقوق کیفری می‌پردازد. «تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی» نه‌تنها ساختار و اختیارات بازپرس را در نظام حقوقی ایران به‌دقت واکاوی کرده، بلکه با مقایسهٔ تطبیقی با نظام‌های حقوقی دیگر، نقاط ضعف و قوت هر مدل را روشن ساخته است. این اثر برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از فرآیند تحقیقات مقدماتی، چالش‌های عملی و حقوقی بازپرس و راهکارهای بهبود عدالت کیفری هستند، منبعی ارزشمند به‌شمار می‌آید. همچنین، پرداختن به موضوعاتی مانند فناوری‌های نوین، اخلاق حرفه‌ای و حمایت از حقوق متهم و قربانی، کتاب را به اثری جامع و به‌روز تبدیل کرده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حقوق، وکلا، قضات، بازپرس‌ها و فعالان حوزهٔ عدالت کیفری مفید است. همچنین، برای افرادی که دغدغهٔ اصلاح نظام دادرسی کیفری، ارتقاء حقوق متهم و قربانی یا آشنایی با ساختار و چالش‌های عملی بازپرس را دارند، این اثر راهگشا خواهد بود.

بخشی از کتاب تحلیل تطبیقی جایگاه و اختیارات بازپرس در مرحله تحقیقات مقدماتی

«در نظام‌های حقوقی مدرن، مرحله تحقیقات مقدماتی یکی از حساس‌ترین و بنیادین‌ترین مراحل فرایند دادرسی کیفری به‌شمار می‌آید. این مرحله، نه‌تنها نقطه آغازین تعقیب کیفری است بلکه بسترساز تصمیمات قضایی بعدی و تضمین‌گر اصول بنیادینی همچون اصل برائت، حق دفاع و دادرسی منصفانه است. در این میان، یکی از مهم‌ترین ارکان این مرحله، نهاد بازپرس است؛ نهادی که در نظام‌های حقوقی مختلف، جایگاه، اختیارات و حدود مسئولیت‌های متفاوتی یافته و تطور آن، بازتابی از تحولات نگرشی به عدالت کیفری در هر کشور است. در نظام حقوقی ایران به‌ویژه پس از تصویب قانون آیین دادرسی کیفری سال ۱۳۹۲، بازپرس جایگاه قانونی شفاف‌تر و اختیارات گسترده‌تری نسبت به گذشته یافته است. با این حال، پرسش‌های مهمی در خصوص حدود استقلال بازپرس، رابطه‌اش با دادستان، نحوه استفاده از اختیارات قانونی و تعامل آن با حقوق متهم و شاکی مطرح است که نیازمند بررسی‌های عمیق نظری و تجربی است. از سوی دیگر، در نظام‌های حقوقی تطبیقی، نهاد بازپرس یا قاضی تحقیق، مسیرها و نقش‌های گوناگونی را طی کرده است. در حقوق فرانسه، بازپرس همچنان یکی از ارکان سنتی تحقیقات مقدماتی است که با استقلال قابل‌توجهی عمل می‌کند. در مقابل، در نظام‌های آنگلوساکسون، نهاد بازپرس جایگاهی ندارد و مرحله تحقیقات کاملاً تحت نظارت دادستان و پلیس صورت می‌گیرد. در نظام‌هایی چون آلمان نیز، گرچه دادستان نقش برجسته‌ای دارد، اما نظارت قضایی در قالب قاضی تحقیق همچنان باقی است. این تفاوت‌های ساختاری، بستری مناسب برای تحلیل تطبیقی و بهره‌گیری از تجارب مفید است.»