کتاب کاربرد تحلیل محتوی در پژوهش های پرستاری

کتاب الکترونیکی «کاربرد تحلیل محتوی در پژوهش‌های پرستاری» نوشتهٔ «هلوی کینگاس»، «کریستینا میکانن» و «ماریا کاریانن» با ترجمهٔ «محمد طاهری» توسط نشر رشد فرهنگ منتشر شده است. این اثر به بررسی روش تحلیل محتوی در پژوهش‌های کیفی پرستاری می‌پردازد و راهنمایی برای پژوهشگران و دانشجویان این حوزه فراهم می‌کند. کتاب حاضر به دسته‌بندی و مقایسهٔ روش‌های پژوهش، اهمیت تحلیل محتوی و کاربردهای آن در مطالعات پرستاری می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کاربرد تحلیل محتوی در پژوهش های پرستاری

«کاربرد تحلیل محتوی در پژوهش‌های پرستاری» اثری تخصصی در حوزهٔ ناداستان و پژوهش دانشگاهی است که به بررسی روش‌های کیفی در تحقیقات پرستاری می‌پردازد. نویسندگان کتاب با تکیه‌بر تجربه و دانش خود، ساختار پژوهش کیفی را تشریح کرده‌اند و جایگاه تحلیل محتوی را در میان سایر روش‌های تحقیق توضیح داده‌اند. این کتاب در قالبی آموزشی و تحلیلی، ابتدا به تفاوت‌های پژوهش کمّی و کیفی اشاره دارد و سپس به‌صورت گام‌به‌گام، تحلیل محتوی را در پژوهش‌های پرستاری معرفی می‌کند. ساختار کتاب شامل فصل‌هایی دربارهٔ مبانی فلسفی پژوهش، انواع تحلیل محتوی (استنتاجی و مقایسه‌ای)، قابلیت اعتماد نتایج، اصول اخلاقی پژوهش و کاربردهای عملی تحلیل محتوی در طراحی پرسشنامه و نظریه‌پردازی است. اثر حاضر با مثال‌های کاربردی و توضیح فرایندهای پژوهشی، تصویری جامع از روند انجام پژوهش کیفی در پرستاری ارائه می‌دهد و به دغدغه‌های رایج پژوهشگران این حوزه پاسخ می‌دهد.

خلاصه کتاب کاربرد تحلیل محتوی در پژوهش های پرستاری

این کتاب با تمرکز بر تحلیل محتوی به‌عنوان یکی از روش‌های کلیدی پژوهش کیفی در پرستاری، ابتدا اهمیت تنوع روش‌های پژوهشی را در این رشته شرح می‌دهد. نویسندگان با مقایسهٔ پژوهش کمّی و کیفی، تفاوت‌های فلسفی، روش‌شناختی و عملی این دو رویکرد را برجسته کرده‌اند. تحلیل محتوی به‌عنوان روشی انعطاف‌پذیر برای بررسی داده‌های متنی، مصاحبه‌ها و اسناد مکتوب معرفی شده است. در ادامه، کتاب به دو نوع اصلی تحلیل محتوی یعنی استنتاجی و مقایسه‌ای می‌پردازد. تحلیل محتوی استنتاجی زمانی به کار می‌رود که دانش پیشین دربارهٔ موضوع محدود یا پراکنده باشد و پژوهشگر با داده‌های باز و بدون ساختار مشخص مواجه است. در این روش، داده‌ها به کدهای باز تقسیم و سپس گروه‌بندی می‌شوند تا مفاهیم اصلی استخراج گردد. مثال‌هایی از کاربرد این روش در پژوهش‌های پرستاری، مانند بررسی تجارب نوجوانان مبتلا به دیابت، روند تحلیل را به‌صورت عملی نشان می‌دهد. تحلیل محتوی مقایسه‌ای، برعکس، زمانی استفاده می‌شود که پژوهشگر دانش نظری قبلی دارد و می‌خواهد ساختارهای مفهومی یا نظریه‌های موجود را در داده‌های جدید آزمایش کند. این روش با ساخت ماتریکس تحلیل و مقایسهٔ داده‌های جدید با مفاهیم پیشین، امکان بررسی صحت و کاربردپذیری نظریه‌ها را فراهم می‌کند. کتاب همچنین به موضوع قابلیت اعتماد نتایج تحلیل محتوی می‌پردازد و معیارهایی مانند اعتبار، وابستگی‌پذیری، تأییدپذیری و انتقال‌پذیری را شرح می‌دهد. اصول اخلاقی پژوهش، چالش‌های آیندهٔ تحلیل محتوی و نقش این روش در نظریه‌پردازی و طراحی پرسشنامه‌های سنجش نیز از دیگر محورهای مهم کتاب هستند. در نهایت، نویسندگان با ارائهٔ مثال‌های عملی و بحث دربارهٔ کاربرد تحلیل محتوی در مرورهای سیستماتیک، راهنمایی جامعی برای پژوهشگران پرستاری فراهم کرده‌اند.

چرا باید کتاب کاربرد تحلیل محتوی در پژوهش های پرستاری را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر تحلیل محتوی به‌عنوان یکی از روش‌های مهم پژوهش کیفی، به پژوهشگران پرستاری کمک می‌کند تا داده‌های متنی و تجربی را به‌صورت نظام‌مند تحلیل کنند. اثر حاضر نه‌تنها به تشریح مبانی نظری و فلسفی تحلیل محتوی می‌پردازد، بلکه با مثال‌های عملی و کاربردی، فرایند تحلیل را برای خواننده قابل لمس می‌کند. از ویژگی‌های شاخص کتاب می‌توان به توضیح گام‌به‌گام تحلیل محتوی، بررسی تفاوت‌های رویکردهای استنتاجی و مقایسه‌ای، و پرداختن به چالش‌های عملی پژوهش کیفی اشاره کرد. همچنین، توجه به اصول اخلاقی و قابلیت اعتماد نتایج، این اثر را به منبعی قابل اتکا برای پژوهشگران و دانشجویان پرستاری تبدیل کرده است. مطالعهٔ این کتاب می‌تواند دیدگاه پژوهشگران را نسبت به روش‌های کیفی گسترش دهد و آن‌ها را در طراحی و اجرای پژوهش‌های علمی یاری کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران پرستاری، اعضای هیئت علمی رشته‌های علوم پزشکی و علاقه‌مندان به پژوهش‌های کیفی مناسب است. همچنین برای افرادی که در حوزهٔ علوم اجتماعی یا سلامت به دنبال یادگیری روش‌های تحلیل داده‌های متنی و تجربی هستند، مطالعهٔ این اثر توصیه می‌شود. پژوهشگرانی که قصد دارند پژوهش‌های کیفی انجام دهند یا به دنبال ارتقاء کیفیت تحلیل داده‌های خود هستند، می‌توانند از مطالب این کتاب بهره‌مند شوند.

بخشی از کتاب کاربرد تحلیل محتوی در پژوهش های پرستاری

«پژوهش کیفی با هدف مطالعه و درک پدیده‌ها در محیط طبیعی آن‌ها انجام می‌شود به همین دلیل بر تجارب و دیدگاه افراد تمرکز می‌کند که هیچ یک از آن‌ها از طریق اندازه‌گیری‌های عینی یا اعداد قابل شرح نیستند. در واقع پژوهش کیفی فرایندی جهت درک پیامدهای اجتماعی و انسانی یک موضوع خاص است و در صورت انجام صحیح می‌تواند درک معناداری از تجارب و دیدگاه افراد در زمینه‌های زندگی شخصی آن‌ها ارائه کند. فرایند مطالعه‌ی کیفی به صورت استنتاجی است از این رو روش‌های جمع‌آوری داده‌ای که در این نوع پژوهش استفاده می‌شوند به صورت غیرساختاریافته بوده و نمی‌توانند داده‌های عددی جهت تجزیه و تحلیل آماری ارائه کنند. با این وجود سؤال مهمی که در زمینه‌ی پژوهش‌های کیفی طرح شده آن است که آیا پژوهش کیفی مقایسه‌ای می‌تواند معیارهای پژوهش کمّی را برآورده کند یا خیر زیرا تعریف دقیقی از مرز بین پژوهش استنتاجی (پژوهش کیفی) و مقایسه‌ای (پژوهش کمّی) وجود ندارد. این امر را می‌توان با خطی نشان داد که هر دو سمت آن نشانگر رویکردهای استنتاجی و مقایسه‌ای هستند و میانه‌ی آن با «۲۶» نشان داده می‌شود.»