کتاب نگرش مذهبی

کتاب الکترونیکی «نگرش مذهبی» نوشتهٔ معصومه کاشف اثری پژوهشی در حوزهٔ روان‌شناسی دین و معنویت است که نشر رشد فرهنگ آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی ابعاد روان‌شناختی مذهب، معنویت و تأثیر آن‌ها بر سلامت روان و کیفیت زندگی انسان می‌پردازد و با نگاهی تحلیلی، مفاهیم بنیادین دین، معنویت و تجربه‌های دینی را از منظر روان‌شناسی و علوم رفتاری واکاوی می‌کند. «نگرش مذهبی» با بهره‌گیری از منابع علمی و پژوهش‌های میدانی، تلاش دارد رابطهٔ میان ویژگی‌های شخصیتی، نگرش‌های مذهبی و سلامت روان را روشن کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نگرش مذهبی

این کتاب در قالب ناداستان و با رویکردی پژوهشی، به موضوع روان‌شناسی مذهبی و معنویت می‌پردازد. «نگرش مذهبی» نوشتهٔ معصومه کاشف، در سال‌های اخیر و در بستری از توجه روزافزون به نقش دین و معنویت در سلامت روان، نگاشته شده است. ساختار کتاب شامل مقدمه‌ای دربارهٔ اهمیت مذهب در زندگی انسان، تعریف مفاهیم کلیدی مانند دین، معنویت و تجربه‌های دینی، و بررسی ابعاد معنویت و نیازهای معنوی انسان است. همچنین، کتاب به تحلیل دیدگاه‌های روان‌شناسان برجسته‌ای چون فروید، یونگ و اریکسون دربارهٔ دین و معنویت می‌پردازد و تفاوت‌ها و اشتراکات میان دین و معنویت را بررسی می‌کند. بخش‌هایی از کتاب به پژوهش‌های تجربی و مطالعات میدانی اختصاص یافته که رابطهٔ نگرش مذهبی با ویژگی‌های شخصیتی، سلامت روان، شادکامی و کیفیت زندگی را در گروه‌های مختلف جمعیتی مورد بررسی قرار داده‌اند. در مجموع، «نگرش مذهبی» تصویری جامع از جایگاه دین و معنویت در روان انسان و تأثیر آن بر جنبه‌های مختلف زندگی ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب نگرش مذهبی

این کتاب با طرح این پرسش آغاز می‌شود که مذهب و معنویت چه جایگاهی در زندگی انسان دارند و چگونه بر سلامت روان و کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارند. نویسنده ابتدا به تعریف مذهب و معنویت از منظر لغوی و علمی می‌پردازد و تفاوت‌ها و همپوشانی‌های این دو مفهوم را با استناد به دیدگاه‌های مختلف روشن می‌کند. سپس، ابعاد معنویت و نیازهای معنوی انسان را برمی‌شمارد و نشان می‌دهد که این نیازها در کنار نیازهای زیستی و روانی، بخشی اساسی از وجود انسان را تشکیل می‌دهند. در ادامه، کتاب به بررسی دیدگاه روان‌شناسان بزرگی مانند فروید، یونگ و اریکسون دربارهٔ دین و معنویت می‌پردازد و نقش این مفاهیم را در رشد شخصیت و مقابله با بحران‌های زندگی تحلیل می‌کند. نویسنده با مرور پژوهش‌های تجربی، رابطهٔ میان نگرش مذهبی و ویژگی‌های شخصیتی مانند برون‌گرایی، روان‌رنجوری و مسئولیت‌پذیری را بررسی کرده و تأثیر نگرش مذهبی بر شادکامی، امید به زندگی، سلامت روان و مقابله با استرس را با شواهد علمی نشان می‌دهد. در بخش‌هایی از کتاب، به تجربه‌های دینی، معنوی و عرفانی و نقش آن‌ها در ایجاد معنا و هدف در زندگی پرداخته شده است. همچنین، نویسنده به تعامل میان دین و علم روان‌شناسی اشاره دارد و نشان می‌دهد که چگونه آموزه‌های دینی می‌توانند به عنوان راهبردهای مقابله‌ای در مواجهه با مشکلات و بحران‌های زندگی به کار گرفته شوند. در نهایت، کتاب با جمع‌بندی پژوهش‌های انجام‌شده، بر اهمیت توجه به ابعاد معنوی و مذهبی در سلامت روان و رشد فردی تأکید دارد.

چرا باید کتاب نگرش مذهبی را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی برای آشنایی با پیوند میان روان‌شناسی و دین فراهم می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه نگرش مذهبی و معنویت می‌توانند بر سلامت روان، امید به زندگی و کیفیت روابط فردی و اجتماعی تأثیرگذار باشند. «نگرش مذهبی» با ارائهٔ تعاریف دقیق، تحلیل دیدگاه‌های نظری و مرور پژوهش‌های میدانی، به مخاطب کمک می‌کند تا نقش باورهای دینی و معنوی را در مقابله با استرس، افزایش تاب‌آوری و ارتقای شادکامی بهتر درک کند. این کتاب همچنین به تبیین تفاوت‌ها و اشتراکات دین و معنویت می‌پردازد و راه‌هایی برای بهره‌گیری از آموزه‌های مذهبی در زندگی روزمره ارائه می‌دهد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حوزهٔ روان‌شناسی، علوم تربیتی و مطالعات دینی، مشاوران و روان‌درمانگران، و همچنین افرادی که به دنبال درک عمیق‌تری از نقش دین و معنویت در سلامت روان و کیفیت زندگی هستند، مناسب است. همچنین برای کسانی که دغدغهٔ مقابله با استرس، افزایش امید به زندگی یا ارتقای شادکامی دارند، مطالعهٔ این اثر می‌تواند مفید باشد.

بخشی از کتاب نگرش مذهبی

«مذهب یکی از نیازهای عالی درونی انسان است. به اعتقاد مزلو (۱۹۷۰) مذهب یکی از والاترین نیازهای انسان است و نقشی بنیادی و محوری در سلسله‌مراتب نیازهای انسان بازی می‌کند. مزلو از این نیاز تحت عنوان خودشکوفایی یاد می‌کند (به نقل از مهرابی طالقانی، ۱۳۸۷). مذهب به‌عنوان یکی از ابعاد انسانیت، شامل آگاهی خودشناسی می‌شود. مذهب نیاز فراتر رفتن از خود در زندگی روزمره و یکپارچه شدن با کسی غیر از خودمان است. این آگاهی ممکن است منجر به تجربه‌ای شود که فراتر از خودمان است (غباری بناب و همکاران، ۱۳۸۶). دانشمندان زیادی مانند مالتبی، آزاد مرزآبادی و همکاران، نصیحت‌کن و همکاران، گارتنر (۱۹۹۶) به تأثیر مذهب و معنویت در برخورد افراد با موقعیت‌های متفاوت زندگی تأکید داشته‌اند. کوئینگ (۲۰۰۴) نیز معتقد است که مذهب باعث ایجاد دیدگاه مثبت در فرد نسبت به دنیا می‌شود و او را در مقابل رویدادهای ناگوار زندگی مثل فقدان یا بیماری یاری می‌رساند و با ایجاد انگیزه و انرژی در فرد باعث امیدواری فرد نسبت به بهبود شرایط زندگی می‌شود. این امر موجب افزایش تحمل و پذیرش موقعیت‌های غیرقابل تغییر می‌شود. از طرفی در بسیاری از موارد اضطراری که علم و دانش به فرد کمکی نمی‌کند، اهمیت این مسئله بیشتر خواهد بود. معنویت به همراه نیروهای مذهبی نقش مهمی در پذیرش بیماری توسط فرد دارد. درواقع راهبردهای مقابله مذهبی سبب حفظ و ارتقای عزت‌نفس بیمار، ایجاد حس هدفمندی و معناداری زندگی و افزایش آسایش خاطر روانی و امیدواری می‌شوند (هربرت و همکاران، بوئینگ و همکاران، بوسینگ و همکاران، ۲۰۰۸).»