کتاب مبانی و فراگرد بودجه ریزی دولتی

کتاب الکترونیکی «مبانی و فراگرد بودجه‌ریزی دولتی» نوشتهٔ نبی امیدی و با ویرایش علمی مهدی یدالهی، اثری تخصصی در حوزهٔ مدیریت و اقتصاد است که نشر دانشگاه پیام نور آن را منتشر کرده است. این کتاب به‌عنوان منبع درسی برای دانشجویان رشته‌های مدیریت، اقتصاد و حسابداری تدوین شده و به بررسی مفاهیم، اصول و فرایندهای بودجه‌ریزی دولتی در ایران می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مبانی و فراگرد بودجه ریزی دولتی

«مبانی و فراگرد بودجه‌ریزی دولتی» اثری دانشگاهی و آموزشی است که به‌صورت ناداستان و با ساختاری نظام‌مند، مفاهیم پایه و کاربردی بودجه‌ریزی در بخش عمومی را بررسی می‌کند. این کتاب با توجه به سرفصل‌های مصوب وزارت علوم و بر اساس آخرین تغییرات نظام بودجه‌ریزی کشور تدوین شده است. نویسنده، نبی امیدی، تلاش کرده تا با زبانی دقیق و مستند، هم به مبانی نظری و هم به جنبه‌های عملی بودجه‌ریزی دولتی بپردازد. ساختار کتاب شامل فصل‌هایی دربارهٔ تعاریف و سیر تحول بودجه، اصول بودجه‌ریزی، روش‌های برآورد درآمد و هزینه، طبقه‌بندی بودجه و فراگرد بودجه‌ریزی در ایران است. در هر فصل، علاوه‌بر ارائهٔ مباحث نظری، نمونه‌هایی از قوانین و مقررات مرتبط و همچنین تمرین‌ها و آزمون‌هایی برای خودآزمایی دانشجویان گنجانده شده است. این کتاب نه‌تنها برای دانشجویان، بلکه برای مدیران و علاقه‌مندان به حوزهٔ بودجه‌ریزی دولتی نیز قابل استفاده است و تصویری جامع از روندها و تحولات بودجه‌ریزی در ایران ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب مبانی و فراگرد بودجه ریزی دولتی

کتاب «مبانی و فراگرد بودجه‌ریزی دولتی» با پرداختن به مفاهیم پایه‌ای بودجه و بودجه‌ریزی، ابتدا به تعریف واژهٔ بودجه و سیر تحول آن در جهان و ایران می‌پردازد. نویسنده توضیح می‌دهد که بودجه، سند مالی دولت برای پیش‌بینی و تصویب دخل‌وخرج یک‌ساله است و نقش کلیدی در برنامه‌ریزی و کنترل منابع کشور دارد. در ادامه، کتاب به بررسی اصول بودجه‌ریزی دولتی می‌پردازد؛ اصولی مانند سالانه‌بودن، تعادل، وحدت، کاملیت، شاملیت (تفصیل)، تخصیص و انعطاف‌پذیری بودجه. هر یک از این اصول با مثال‌ها و استدلال‌های تاریخی و اقتصادی تشریح شده‌اند و استثناهای آن‌ها مانند کسری بودجه یا بودجه‌های چنددوازدهم نیز مورد بحث قرار گرفته است. در بخش‌های بعدی، روش‌های مختلف برآورد و پیش‌بینی درآمدها و هزینه‌های دولت، اهمیت فناوری‌های نوین در بودجه‌ریزی و نقش نرم‌افزارها و سامانه‌های بودجه‌ریزی دولتی مطرح می‌شود. طبقه‌بندی بودجه‌ای در ایران، انواع طبقه‌بندی درآمدی، هزینه‌ای، سازمانی، عملیاتی و اقتصادی را شامل می‌شود که هرکدام با هدف شفافیت و کارآمدی بیشتر در مدیریت منابع عمومی بررسی شده‌اند. در نهایت، کتاب به فراگرد بودجه‌ریزی دولتی در ایران می‌پردازد و مراحل مختلف آن را از سیاست‌گذاری و تدوین تا تصویب، اجرا و کنترل بودجه تشریح می‌کند. نویسنده با استناد به قوانین و مقررات جاری، تلاش کرده است تا دانشجویان و مخاطبان را با روندهای عملی و چالش‌های اجرایی بودجه‌ریزی در ایران آشنا کند. پیام اصلی کتاب، اهمیت بودجه به‌عنوان ابزار برنامه‌ریزی، مدیریت مالی و راهبردی دولت است که باید با رعایت اصول علمی و قانونی تدوین و اجرا شود.

چرا باید کتاب مبانی و فراگرد بودجه ریزی دولتی را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر مبانی نظری و کاربردی بودجه‌ریزی دولتی، به خواننده امکان می‌دهد تا با ساختار، اصول و فرایندهای بودجه‌ریزی در ایران آشنا شود. ویژگی شاخص اثر، ارائهٔ هم‌زمان مباحث نظری و نمونه‌های عملی از قوانین و مقررات است که فهم عمیق‌تری از موضوع را فراهم می‌کند. همچنین، تمرین‌ها و آزمون‌های پایان فصل به تثبیت یادگیری کمک می‌کنند و کتاب را به منبعی مناسب برای آموزش و خودآموزی تبدیل کرده‌اند. آشنایی با تحولات تاریخی بودجه‌ریزی و بررسی چالش‌های اجرایی آن، مخاطب را برای تحلیل مسائل روز بودجه‌ریزی در کشور آماده می‌سازد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای دانشجویان رشته‌های مدیریت، اقتصاد و حسابداری در مقطع کارشناسی مناسب است. همچنین مدیران، کارشناسان و علاقه‌مندان به حوزهٔ بودجه‌ریزی دولتی که به‌دنبال درک عمیق‌تر از ساختار و فرایندهای بودجه‌ریزی در ایران هستند، می‌توانند از محتوای آن بهره‌مند شوند. این کتاب به‌ویژه برای کسانی که با مسائل مالی و برنامه‌ریزی در بخش عمومی سروکار دارند، مفید است.

بخشی از کتاب مبانی و فراگرد بودجه ریزی دولتی

«بودجه مجموعه‌ای از جهت‌گیری‌های سیاسی، هدف‌گذاری‌های اقتصادی، سازمان‌دهی‌های مدیریتی، گرایش‌های بخشی و منطقه‌ای و حتی آرمان‌ها و آرزوهای حکومتی در صحنه بین‌الملل در قالب هزینه‌ها و درآمدهای دولت است. در واقع بودجه مهم‌ترین سند مالی کشورهاست. در این کتاب که براساس سرفصل‌های مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای دروس مربوط به بودجه‌ریزی دولتی تهیه گردیده، تلاش شده است ضمن بیان مبانی و اصول بودجه‌ریزی دولتی، به تشریح فراگرد بودجه‌ریزی دولتی در ایران پرداخته شود. مطالب کتاب براساس آخرین تغییرات و اصلاحات انجام گرفته در نظام بودجه‌ریزی و نیز روش‌ها و فرایندهای مختلف آن بوده است. باتوجه به ماهیت چندبعدی بودجه‌ریزی دولتی و ارتباط فرایند بودجه با قوانین متعدد و متنوع دیگر، در هر جای کتاب که به قوانین دیگری اشاره شده است مستند قانونی آن مطلب بلافاصله ذکر شده تا علاوه بر تعمیق بخشی به مطالب و یادگیری دانشجو نیاز به جست‌وجو برای یافتن مواد قانونی برطرف شود. برای جنبه آموزشی و یادگیری کتاب تلاش شده است تا سرحد امکان مطالب برای دانشجویان تشریح شود. مطالب، قوانین و کادرهایی که با رنگ تیره در کتاب مشخص شده صرفاً برای مطالعه دانشجو بوده و جنبه آزمونی ندارد. در پایان هر فصل نیز به‌منظور خودآزمایی دانشجویان، سوالاتی طرح شده که به‌مرور نظام‌مند مطالب فصول کمک خواهد کرد. این کتاب برای دانشجویان رشته‌های مدیریت، اقتصاد و حسابداری در گرایش‌های مختلف در مقطع کارشناسی می‌باشد که علاوه بر آن می‌تواند برای سایر علاقه‌مندان و مدیران حوزه بودجه‌ریزی دولتی مناسب باشد.»