کتاب شهید دکتر مصطفی چمران

کتاب شهید دکتر مصطفی چمران (کردستان) نوشتهٔ نرگس اثمری هریس توسط انتشارات نظری منتشر شده است. این اثر دربردارندهٔ روایتی مستند از وقایع کردستان در سال‌های آغازین انقلاب ایران است. این اثر با تمرکز بر نقش و حضور «مصطفی چمران» در بحران پاوه و مناطق غربی کشور، به روایت حوادث، درگیری‌ها و مقاومت‌ها می‌پردازد. کتاب در دسته‌بندی داستان‌های فارسی معاصر قرار می‌گیرد و با نگاهی به اسناد، خاطرات و دست‌نوشته‌های چمران، تصویری از فضای پرتنش آن روزها ارائه می‌دهد. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب شهید دکتر مصطفی چمران

کتاب شهید دکتر مصطفی چمران به بازخوانی یکی از مقاطع حساس تاریخ معاصر ایران می‌پردازد؛ زمانی که کردستان درگیر بحران‌های امنیتی و سیاسی بود و نیروهای مختلف با اهداف متفاوت در این منطقه فعال بودند. روایت کتاب از زاویهٔ نگاه «مصطفی چمران» و همراهانش شکل می‌گیرد و به‌ویژه بر ماجرای محاصرهٔ پاوه و نقش‌آفرینی چمران در مدیریت بحران تمرکز دارد. اثر حاضر با بهره‌گیری از خاطرات، نامه‌ها و دل‌نوشته‌های چمران، فضای پراضطراب و پرحادثهٔ آن روزها را بازسازی می‌کند. 

علاوه بر روایت رویدادهای نظامی و سیاسی، کتاب به تحلیل زمینه‌های اجتماعی و تاریخی بحران کردستان نیز می‌پردازد و تلاش می‌کند تصویری چندلایه از مقاومت، فداکاری و پیچیدگی‌های آن دوره ارائه دهد. انتشار کتاب شهید دکتر مصطفی چمران در دوره‌ای صورت گرفته که بازخوانی وقایع انقلاب و جنگ داخلی برای نسل‌های جدید اهمیت یافته است.

خلاصه کتاب شهید دکتر مصطفی چمران

کتاب شهید دکتر مصطفی چمران داستان با شرح وضعیت پرتنش پاوه در جنوب کردستان آغاز می‌شود؛ جایی که نیروهای انقلابی و مردم محلی در برابر موج حملات احزاب مخالف و گروه‌های مسلح مقاومت می‌کنند. روایت، ورود «مصطفی چمران» به منطقه را به تصویر می‌کشد؛ او مأموریت می‌یابد تا بحران را مدیریت کند و از سقوط شهر جلوگیری نماید. در جریان محاصرهٔ پاوه، چمران و همراهانش با کمبود نیرو، مهمات و امکانات روبه‌رو هستند و درعین‌حال باید روحیهٔ مدافعان را حفظ کنند. 

سقوط هلیکوپتر، شهادت دوستان و هم‌رزمان، و فجایع انسانی از جمله قتل‌عام مجروحان بیمارستان، فضای تلخ و سنگینی بر روایت حاکم می‌کند. با صدور فرمان تاریخی امام خمینی و ورود نیروهای کمکی، ورق نبرد برمی‌گردد و شهر از سقوط نجات می‌یابد. کتاب علاوه بر روایت نبردها، به تحلیل علل بحران کردستان، نقش نیروهای خارجی، فقر، اختلافات مذهبی و قومی نیز می‌پردازد و در بخش‌هایی با دل‌نوشته‌ها و نیایش‌های چمران، لایه‌ای احساسی و شخصی به روایت افزوده می‌شود.

چرا باید کتاب شهید دکتر مصطفی چمران را خواند؟

کتاب شهید دکتر مصطفی چمران با ترکیب روایت مستند و داستانی، فرصتی فراهم می‌کند تا مخاطب با یکی از مهم‌ترین بحران‌های سال‌های ابتدایی انقلاب ایران و نقش‌آفرینی «مصطفی چمران» از نزدیک آشنا شود. اثر حاضر نه‌تنها به بازسازی وقایع تاریخی می‌پردازد، بلکه با استفاده از خاطرات و دل‌نوشته‌های شخصیت اصلی، ابعاد انسانی و عاطفی ماجرا را نیز برجسته می‌کند. مطالعهٔ این کتاب به درک بهتر زمینه‌های اجتماعی، سیاسی و نظامی بحران کردستان و چالش‌های مدیریت بحران در شرایط بحرانی کمک می‌کند.

خواندن کتاب شهید دکتر مصطفی چمران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

کتاب شهید دکتر مصطفی چمران برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران، پژوهشگران حوزهٔ انقلاب اسلامی، دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی و تاریخ، و کسانی که دغدغهٔ شناخت وقایع کردستان و نقش شخصیت‌هایی چون «مصطفی چمران» را دارند، مناسب است. همچنین برای افرادی که به روایت‌های مستند و داستانی از جنگ و مقاومت علاقه‌مندند، خواندن این اثر توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب شهید دکتر مصطفی چمران

«در تاریخ بیستم مرداد ماه ۱۳۵۸ عده‌ای از چپ‌گرایان و طرفداران حزب دموکرات در قریه «قوری قلعه» متحصن شده بودند. قطعنامه‌ای پاسداران پاوه، حق خودمختاری کردستان و... انتشار دادند. روز بعد بین دو نفر از منطقه، یکی از پاوه و دیگری از عشایر «باینگان» مشاجره‌ای درگرفت. در این منطقه اکثر عشایر، مردم پاوه شد و به عنوان شایعه در شهر پاوه منتشر گردید و سبب شد مردم پاوه نیز از ترس به فرمانداری ریختند و خواستار تأمین امنیت شهر توسط ارتش و پاسداران آن شهر شدند. نهایتاً شهر را تعطیل کردند. برای پشتیبانی از انقلاب و رهبرمان دست به تظاهرات زدند. عشایر مسلح اطراف نیز به تحریک حزب دموکرات راه‌هایی برای تصرف خود درآورده و پاوه را محاصره کردند و چند کامیون خواربار را که از کرمانشاه «باختران» به پاوه می‌رفت تصرف نمودند. برای خودشان قطعنامه‌ای در ۵ ماده انتشار دادند. سرهنگ کریمی فرمانده هنگ ژاندارمری کرمانشاه باختران به قوری قلعه رفت و خواستار حل مشکلات از راه مذاکره شد. از نمایندگان آنها دعوت کرد که به کرمانشاه همان «باختران» بروند و خود آنها به خانه‌های خود بازگردند و از طرفی دیگر «محمد سیهری‌پور» استاندار کرمانشاه به اتفاق دو تن از علما و نماینده لشکر ۱ زرهی و چند تن از نمایندگان اقشار مردم با هلیکوپتر به پاوه رفتند و وعدهٔ کمک و مساعدت کرد و از مردم خواستند دست از تحصن بردارند و سپس شصت پاسدار به فرماندهی «اصغر وصالی» در روز عاشورای سال ۱۳۵۹ در جنگ علیه صدامیان به شهادت رسید. از کرمانشاه «باختران» به پاوه رفتند تا به پاسداران محلی دویست و پنجاه نفر در حفظ امنیت کمک کنند.»