کتاب اخلاق معلمی نزد مولانا، سعدی و شهیدثانی

معرفی کتاب اخلاق معلمی نزد مولانا، سعدی و شهیدثانی

کتاب الکترونیکی «اخلاق معلمی نزد مولاناه سعدی و شهیدثانی» (بررسی تطبیقی دیدگاه‌های تربیتی سه متفکر بزرگ) نوشتهٔ محمدجواد خرد و زهرا مرادی، اثری پژوهشی در حوزهٔ تعلیم و تربیت اسلامی است که با نگاهی تطبیقی، آموزه‌های تربیتی و اخلاقی «مولانا»، «سعدی» و «شهیدثانی» را دربارهٔ معلمی و آموزش بررسی می‌کند. این کتاب توسط موسسه مهراد منتشر شده است. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اخلاق معلمی نزد مولانا، سعدی و شهیدثانی

این کتاب به بررسی تطبیقی دیدگاه‌های سه چهرهٔ برجستهٔ فرهنگ و اندیشهٔ ایرانی-اسلامی دربارهٔ اخلاق معلمی می‌پردازد. نویسندگان با رجوع به آثار «مولانا»، «سعدی» و «شهیدثانی»، مفاهیم بنیادینی مانند نیت، انگیزه، بینش، شادی، بازخواست خویشتن، و شیوه‌های تربیتی را در بستر آموزش و پرورش تحلیل می‌کنند. اثر حاضر در فضایی پژوهشی و تحلیلی، تلاش دارد تا نقاط اشتراک و تفاوت رویکردهای این سه متفکر را در زمینهٔ تربیت و اخلاق معلمی آشکار کند. کتاب در قالب فصل‌های موضوعی، هر یک از این مفاهیم را با استناد به متون اصلی و اشعار و آثار این بزرگان بررسی می‌کند و به نقش معلم، اهمیت نیت و انگیزه، جایگاه شادی و نشاط، و روش‌های تربیتی در نگاه آنان می‌پردازد. این اثر در دوره‌ای نوشته شده که توجه به اخلاق حرفه‌ای معلمی و بازخوانی میراث فکری گذشتگان، دغدغهٔ مهمی در حوزهٔ آموزش و پرورش به شمار می‌رود.

خلاصه کتاب اخلاق معلمی نزد مولانا، سعدی و شهیدثانی

این کتاب با تمرکز بر اخلاق معلمی، ابتدا به اهمیت نیت در عمل معلم می‌پردازد و نشان می‌دهد که در نگاه «مولانا»، «سعدی» و «شهیدثانی»، نیت و انگیزهٔ درونی معلم، ارزش و اعتبار عمل او را تعیین می‌کند. نویسندگان با نقل سخنان و اشعار این بزرگان، تأکید می‌کنند که نیت خیر و اخلاص، معلم را از آسیب‌های ریا و خودنمایی دور می‌سازد و او را به حقیقت‌جویی و خدمت به دانش‌آموزان سوق می‌دهد.در ادامه، جایگاه انگیزه و طلب در فرآیند تعلیم و تربیت بررسی می‌شود. کتاب بیان می‌کند که معلم باید در دانش‌آموزان شوق و طلب دانایی ایجاد کند و صرفاً به انتقال اطلاعات اکتفا نکند. «مولانا» و «سعدی» بر اهمیت ایجاد عطش و انگیزهٔ درونی برای یادگیری تأکید دارند و معتقدند که بدون این طلب، آموزش بی‌ثمر خواهد بود.در بخش دیگری، نقش بینش و غایت‌نگری در تربیت مطرح می‌شود. کتاب توضیح می‌دهد که معلم باید فراتر از موفقیت‌های دنیوی، به سعادت و رشد معنوی دانش‌آموزان بیندیشد و با نگاهی کل‌نگر و عاقبت‌بین، آنان را به سوی حقیقت و کمال رهنمون سازد.همچنین، اهمیت شادی و نشاط در محیط آموزشی و تأثیر آن بر یادگیری و انگیزهٔ دانش‌آموزان مورد توجه قرار می‌گیرد. نویسندگان با استناد به آثار «مولانا» و «سعدی»، شادی را امری درونی و وابسته به بینش انسان می‌دانند و بر نقش معلم در ایجاد فضای شاد و انگیزشی تأکید می‌کنند.در فصل‌های پایانی، موضوعاتی مانند بازخواست خویشتن، شیوه‌های حذف بدی‌ها و ترغیب به نیکی‌ها، و نقش مصاحبت و هم‌نشینی در تربیت بررسی می‌شود. کتاب نشان می‌دهد که خودانتقادی، مدارا، نصیحت و الگوسازی از بزرگان، از جمله روش‌هایی است که این سه متفکر برای اصلاح رفتار و رشد اخلاقی دانش‌آموزان توصیه می‌کنند.

چرا باید کتاب اخلاق معلمی نزد مولانا، سعدی و شهیدثانی را خواند؟

این کتاب با گردآوری و تحلیل دیدگاه‌های سه متفکر برجسته دربارهٔ اخلاق معلمی، فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با ریشه‌های تربیت اخلاقی در سنت ایرانی-اسلامی آشنا شود. اثر حاضر با رویکردی تطبیقی، تفاوت‌ها و شباهت‌های نگاه عرفانی، ادبی و فقهی به آموزش را روشن می‌سازد و به پرسش‌های بنیادین دربارهٔ نقش معلم، اهمیت نیت، انگیزه و روش‌های تربیتی پاسخ می‌دهد. مطالعهٔ این کتاب می‌تواند به معلمان، دانشجویان علوم تربیتی و علاقه‌مندان به اندیشهٔ تربیتی کمک کند تا با الهام از آموزه‌های «مولانا»، «سعدی» و «شهیدثانی»، نگاهی عمیق‌تر و انسانی‌تر به حرفهٔ معلمی داشته باشند.

خواندن کتاب اخلاق معلمی نزد مولانا، سعدی و شهیدثانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای معلمان، دانشجویان رشته‌های علوم تربیتی، علاقه‌مندان به فلسفهٔ تعلیم و تربیت، پژوهشگران حوزهٔ اخلاق حرفه‌ای و کسانی که دغدغهٔ رشد معنوی و اخلاقی در آموزش دارند، مناسب است. همچنین برای افرادی که به دنبال شناخت ریشه‌های تربیت اخلاقی در فرهنگ ایرانی-اسلامی هستند، مفید خواهد بود.

فهرست کتاب اخلاق معلمی نزد مولانا، سعدی و شهیدثانی

- نقش نیت در تعلیم و تربیت: بررسی اهمیت نیت و اخلاص در عمل معلم و تأثیر آن بر ارزش اخلاقی رفتار آموزشی.- جایگاه انگیزه و طلب در تعلیم و تربیت: تحلیل نقش انگیزهٔ درونی و ایجاد شوق یادگیری در دانش‌آموزان از منظر سه متفکر.- نقش بینش و غایت‌نگری در تربیت: تبیین ضرورت داشتن نگاه کل‌نگر و عاقبت‌بین در آموزش و پرورش و توجه به سعادت معنوی دانش‌آموزان.- شادی و تأثیر آن در تعلیم و تربیت: بررسی اهمیت نشاط و شادی در محیط آموزشی و نقش آن در انگیزش و یادگیری.- بازخواست خویشتن: تأکید بر خودانتقادی و مسئولیت‌پذیری معلم در مواجهه با مشکلات آموزشی.- عکس‌العمل در برابر بدی دیگران: بررسی شیوه‌های مدارا، نصیحت و الگوسازی برای اصلاح رفتار دانش‌آموزان.- شیوه‌های حذف بدی‌ها و ترغیب به نیکی‌ها: معرفی روش‌های تربیتی مانند نصیحت، مدارا، الگوسازی و توجه به عزت نفس دانش‌آموزان.- مصاحبت و هم‌نشینی و نقش آن در تربیت: تحلیل اهمیت انتخاب هم‌نشینان و تأثیر آن بر رشد اخلاقی.- تأثیر لقمه در تعلیم و تربیت: اشاره به نقش تغذیه و تأثیر آن بر تربیت اخلاقی.- نقش قصه‌ها و مثل‌ها در تعلیم و تربیت: بررسی اهمیت داستان و مثل در انتقال مفاهیم تربیتی.- تفاوت‌های فردی در دانش‌آموزان: توجه به منشأ و پیامدهای تفاوت‌های فردی و ضرورت پذیرش آن‌ها در فرآیند آموزش.

بخشی از کتاب اخلاق معلمی نزد مولانا، سعدی و شهیدثانی

«یک معلّم در تعلیم و تربیت باید بسیار مراقب نیت خود باشد. معلّمی که به قصد خیر و کشف حقیقت به علم‌آموزی می‌پردازد، از بسیاری از آفات علم‌آموزی مصون می‌ماند. چنین فردی حقیقت را گمشدهٔ خود می‌داند و در پی کشف حقیقت است. اگر حقیقت به زبان خود یا از زبان دیگری آشکار شود، فرقی نمی‌نهد و دیگری را یاور خود می‌داند نه دشمن خود. و اگر دیگری او را از اشتباهش با خبر سازد، شادمان می‌شود و از او تشکر می‌کند. اما اخلاص در نیت امری دشواریاب است. اغلب انسان‌ها سراغ دانشگاه و مدرسه رفتن را برای شناخت حقیقت نمی‌خواهند بلکه برای شناساندن خود می‌خواهند تا فرد مهمی شوند و در اجتماع خود مشهور شوند یا علم را برای ستیز و جدال با دیگران می‌طلبند.با دف و نی، دوش آن مرد عرب وه! چه خوش می‌گفت، از روی طرب:آب ها لقوم اذی فی المدرسه کل ما حصلتموها وسوسهفکرگم ان کان فی غیر الحبیب مالکم فی الشاه الاخری تصیب(شیخ بهایی، ۱۳۸۴ ص ۱۲۴)شهیدثانی در منیه‌المرید با نقل حدیثی از پیامبر(ص) ما را از داشتن نیت بد در علم‌آموزی بر حذر می‌دارد. «پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: نخستین کسانی که در روز قیامت بر آن‌ها حکم رانده می‌شود [یکی] شهیدی می‌فرماید: با این نعمت‌ها چه کردی؟ او می‌گوید در راه تو جنگیدم تا به شهادت رسیدم. خداوند می‌فرماید: دروغ گفتی؛ بلکه تو جنگیدی تا بگویند مرد شجاع و جسوری است و مردم نیز چنین گفتند، پس فرمان می‌رسد و او را با صورت بر روی زمین می‌کشند تا در آتش در افتد. و [دیگری] مردی است که دانش می‌آموخته و آن را به دیگران یاد می‌داده و قرآن می‌خوانده است. او را می‌آورند، پس خدا نعمت‌هایش را به او می‌نمایاند و او آن‌ها را باز می‌شناسد. خداوند به او می‌فرماید: با این نعمت‌ها چه کردی؟ او می‌گوید دانش آموختم و آن را به دیگران یاد دادم و در راه تو قرآن می‌خواندم، می‌فرماید: دروغ گفتی؛ بلکه تو می‌آموختی تا بگویند مرد عالمی هستی و قرآن را خواندی تا بگویند قاری قرآن هستی و مردم نیز چنین گفتند. پس فرمان می‌رسد و او...»