کتاب زیگموند فروید

کتاب زیگموند فروید (تاریخچه‌ای از آغاز تا پایان)، نوشته گروه مؤلفان تاریخ در یک ساعت با ترجمه مهسا ندری، در سال ۱۴۰۴ از سوی انتشارات سخن گستر منتشر شده است. این کتاب به زندگی و اندیشه‌های زیگموند فروید می‌پردازد و با روایتی زندگی‌نامه‌ای، مسیر زندگی فروید را از کودکی تا سال‌های پایانی عمرش دنبال می‌کند. نویسندگان به‌شکل موجز، تحولات فکری و شخصی او را مرور می‌کنند. کتاب در دسته‌ی زندگی‌نامه و تاریخ علم روانکاوی قرار می‌گیرد و برای علاقه‌مندان به روان‌شناسی و تاریخ اندیشه مناسب است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب زیگموند فروید

کتاب زیگموند فروید تصویری کلی از زندگی و آثار زیگموند فروید ارائه می‌دهد و به‌عنوان بخشی از مجموعه‌ی تاریخ در یک ساعت، تلاش می‌کند مهم‌ترین نقاط عطف زندگی و نظریات فروید را در قالبی مختصر و قابل‌فهم روایت کند. کتاب از تولد فروید در خانواده‌ای یهودی در امپراتوری اتریش آغاز می‌شود و با عبور از دوران تحصیل، ورود به حرفه‌ی پزشکی، ازدواج، شکل‌گیری نظریه‌های روانکاوی و تأسیس انجمن روانکاوی وین، تا سال‌های دشوار پایانی عمر او را دنبال می‌کند. 

نویسندگان با نگاهی تاریخی، فروید را در بستر تحولات اجتماعی و سیاسی اروپا قرار می‌دهند و به تأثیر رویدادهایی مانند جنگ جهانی اول و دوم، ظهور فاشیسم و نازیسم و مهاجرت فروید به لندن می‌پردازند. کتاب زیگموند فروید به‌جای تمرکز صرف بر نظریات علمی، چالش‌های زندگی شخصی و روابط خانوادگی فروید را نیز برجسته می‌کند و تصویری چندوجهی از او ارائه می‌دهد. این روایتْ فروید را نه‌فقط به‌عنوان بنیان‌گذار روانکاوی، بلکه به‌عنوان انسانی با دغدغه‌ها، اشتباهات و موفقیت‌هایش نشان می‌دهد.

درباره زیگموند فروید

زیگموند فروید عصب‌شناس برجسته‌‌ی اتریشی بود که در سراسر جهان به‌عنوان پدر علم روان‌شناسی نوین شناخته می‌شود. او با بنیان‌گذاری روان‌کاوی به‌عنوان روشی علمی برای درمانِ اختلال‌های روانی، گامی بزرگ در شناخت و درمان آسیب‌های روان برداشت.

زیگموند شلومو فروید در ششم مه ۱۸۵۶ در جمهوری چک و در خانواده‌ای یهودی به‌ دنیا آمد. هنگام تولد غشایی نازک بدنِ او را پوشانده بود؛ پدیده‌ای نادر که مادرش آن را نشانه‌ی خوش‌اقبالی دانست. پدرش یاکوب فروید تاجری در زمینه‌ی پشم بود، اما در زمان تولد زیگموند وضع مالی چندان خوبی نداشت. پدرش از ازدواج نخست، دو پسر داشت که در کودکی هم‌بازی‌های زیگموند بودند. پس از مهاجرت خانواده به آلمان، آن دو برادر ناتنی به منچستر رفتند و زیگموند از آن‌ها جدا شد. خانواده‌ی فروید در وین ساکن شد و با گذشت زمان بزرگ‌تر شد. پدر و مادرش صاحب چند فرزند دیگر شدند، اما توجه ویژه‌ای به زیگموند داشتند و او نیز این تفاوت را حس می‌کرد. او در نُه‌سالگی وارد مدرسه‌ای ممتاز شد و به‌زودی استعدادِ درخشان خود را نشان داد.

فروید علاقه‌ی زیادی به ادبیات داشت و آثار شکسپیر را به زبان انگلیسی مطالعه کرده بود. بسیاری باور دارند که درک ژرف او از روان انسان ریشه در همین مطالعه‌ها دارد. او علاوه‌بر زبان مادری، به انگلیسی، ایتالیایی، فرانسوی، اسپانیایی، یونانی، عبری و لاتین نیز مسلط بود. در ۱۷سالگی وارد دانشگاه وین شد. در آغاز تصمیم داشت حقوق بخواند اما به رشته‌ی پزشکی تغییر مسیر داد و در سالِ ۱۸۸۱ دکترای خود را دریافت کرد. در همین سال با مارتا برنیز آشنا شد و پس‌ از نامزدی‌ای طولانی، در سال ۱۸۸۶ با او ازدواج کرد. حاصل این ازدواج شش فرزند بود.

فروید پس‌ از پایان تحصیل، در بیمارستان وین مشغول‌ به‌ کار شد، اما در سال ۱۸۸۶ استعفا داد تا مطالعات خود را در زمینه‌ی اختلال‌های عصبی ادامه دهد. او کلینیک خصوصی خود را راه‌اندازی کرد و در دوره‌هایی درباره‌ی خواب و هیپنوتیزم آموزش دید. نتیجه‌ی تجربه‌هایش در هیپنوتیزم او را به این نتیجه رساند که تأثیرِ این روش موقتی است، اما وقتی بیماران را تشویق می‌کند تا آزادانه درباره‌ی افکار و احساساتشان حرف بزنند، علائم بیماری کاهش می‌یابد. این روش که امروزه نیز در روان‌درمانی به‌ کار می‌رود، تداعی آزاد نام دارد.

فروید نظریه‌های متعددی ارائه کرد که پایه‌ی علم روان‌شناسی مدرن شدند؛ از جمله‌ی آن‌ها کشف پدیده‌ی انتقال است، حالتی که در آن مراجع احساس‌ها و خاطره‌های دوران کودکی خود را در ارتباط با درمانگر بازسازی می‌کند و از این راه به شناخت عمیق‌تری از خود می‌رسد. او همچنین نظریه‌ی معروف عقده‌ی ادیپ را مطرح کرد که از تراژدی یونانی ادیپوس شهریار الهام گرفته بود و به میل‌های سرکوب‌شده‌ی کودک به والد جنس مخالف اشاره داشت. فروید در آثارش بر اهمیت ناخودآگاه تأکید کرد و باور داشت که بخش ناخودآگاه ذهنْ کنترل بسیاری از رفتارها و انگیزه‌های ما را در دست دارد.

فروید نویسنده‌ای پرکار بود. در سال ۱۹۳۰ جایزه‌ی ادبی گوته، معتبرترین جایزه‌ی ادبی آلمان را دریافت کرد. از میان آثار مهم او می‌توان به تعبیر خواب (۱۹۰۰)، آسیب‌شناسی روانی زندگی روزمره (۱۹۰۱)، ایگو و اید (۱۹۲۳)، تمدن و ملالت‌های آن (۱۹۳۰) و موسی و یکتاپرستی (۱۹۳۷) اشاره کرد. کتاب فراسوی اصل لذت نیز از آثار ماندگار اوست.

فروید سال‌ها با سرطان دهان مبارزه کرد و چندین بار تحت عمل جراحی قرار گرفت. پزشکان از او خواستند سیگار را کنار بگذارد، اما نپذیرفت. هنگامی‌ که دریافت ادامه‌ی درمان سودی ندارد، تصمیم گرفت به زندگی خود پایان دهد.

او در طول زندگی خود افتخارات بسیاری به‌ دست آورد. دانشگاه کلارک در وورستر ماساچوست، جایی‌ که فروید پنج سخنرانی درباره‌ی روان‌کاوی در آن ایراد کرد، دکترای افتخاری به او اعطا کرد. این رویداد نخستین تقدیر رسمی از کار فروید بود و توجه جهانیان را به آثار و نظریه‌های او جلب کرد.

خلاصه کتاب زیگموند فروید

کتاب زیگموند فروید با معرفی خانواده‌ی فروید و فضای فرهنگی و اجتماعی وین آغاز می‌شود؛ جایی که فروید در کودکی با تبعیض‌های نژادی و چالش‌های اقتصادی روبه‌رو بود. او ابتدا به تحصیل حقوق علاقه‌مند می‌شود، اما تحت‌تأثیر سخنرانی‌های علمی، مسیر پزشکی را انتخاب می‌کند. فروید در بیمارستان عمومی وین با روان‌پزشکی آشنا می‌شود و تحت‌تأثیر اساتیدی چون جوزف بروئر و همکاری با ویلهلم فلیس، به‌تدریج به‌سمت روانکاوی گرایش پیدا می‌کند. کتاب به شکل‌گیری نظریه‌های مهم فروید مانند ساختار شخصیت (اید، ایگو، سوپرایگو)، سطوح آگاهی و مکانیسم‌های دفاعی اشاره می‌کند و روند آزمون و خطاهای او در درمان بیماران را شرح می‌دهد. 

در این کتاب، روابط خانوادگی فروید، ازدواج با مارتا، تولد فرزندان و نقش خواهر همسرش، مینا، بررسی می‌شود. در ادامه، به تأسیس انجمن روانی و همکاری با چهره‌هایی چون آلفرد آدلر و کارل گوستاو یونگ پرداخته شده است. کتاب به چالش‌های فروید با بیماری سرطان، فشارهای سیاسی ناشی از ظهور نازیسم، مهاجرت به لندن و نگارش آثار پایانی‌اش مانند موسی و یکتاپرستی می‌پردازد. در نهایت، سال‌های پایانی زندگی فروید ـ بیماری، مهاجرت و مرگش ـ به تصویر کشیده شده است.

چرا باید کتاب زیگموند فروید را خواند؟

این کتاب با زبانی موجز و روایتی خطی، زندگی و اندیشه‌های زیگموند فروید را برای کسانی که به‌دنبال آشنایی سریع و کلی با او هستند، جمع‌بندی می‌کند. خواننده با مطالعه‌ی این اثر، نه‌تنها با سیر تحول نظریات روانکاوی و تأثیر فروید بر روان‌شناسی آشنا می‌شود، بلکه با فرازونشیب‌های زندگی شخصی و اجتماعی او نیز آشنا خواهد شد. کتاب به‌خوبی نشان می‌دهد که چگونه شرایط تاریخی، خانوادگی و اجتماعی بر شکل‌گیری اندیشه‌های فروید اثر گذاشته‌اند و چه چالش‌هایی در مسیر او وجود داشته است.

خواندن کتاب زیگموند فروید را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به روان‌شناسی، تاریخ علم، دانشجویان رشته‌های علوم انسانی و کسانی که به‌دنبال آشنایی مقدماتی با زندگی و نظریات زیگموند فروید هستند، مناسب است. همچنین برای افرادی که دغدغه‌ی شناخت ریشه‌های روانکاوی یا تأثیر تحولات اجتماعی بر اندیشه‌های علمی را دارند، مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب زیگموند فروید

«فروید فرزند اول یاکوب و آمالیا بود. او همیشه در قلب مادرش جایگاه ویژه‌ای داشت. اما تنها فرزند خانواده باقی نماند. درواقع مادر جوانش آمالیا در ۱۰ سال ابتدای ازدواجش تقریبا هرسال باردار می‌شد. در دنیای امروزی با وجود کنترل جمعیت و پیشگیری از بارداری، درک چنین مسائلی برای بسیاری از ما دشوار است. اما در آن زمان اگر زوجی مانند خانم و آقای فروید، قدرت باروری ویژه‌ای داشتند چنین موردی طبیعی به نظر می‌رسید. اولین برادر فروید یولیوس نام داشت که متاسفانه تنها شش ماه پس از تولد درگذشت. بعد از مرگ یولیوس مادرش آمالیا دختری به اسم آنا به دنیا آورد. چند سال پس از آن فروید صاحب چهار خواهر- به ترتیب به نام‌های ژزا، ماری، آذلفین و پائولا - شد و درنهایت برادر خوشبختش که به گفته‌ی فروید خودش او را الکساندر نامید، متولد شد. فروید که همیشه شیفته‌ی مردان سرافراز و بزرگ‌منش بود، اسم برادرش را از روی اسم قهرمان دوران کودکی‌اش، اسکندر بزرگ کشورگشای مقدونیه انتخاب کرد. عضوی از خاندان فروید به‌راستی روزی فرد بزرگی خواهد شد اما نه به بزرگی اسکندر.»