کتاب اندیشه سیاسی استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری

کتاب اندیشه سیاسی استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری نوشتهٔ ملیحه رمضانی و روح الله صفریان گرمه خانی است و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب اندیشه سیاسی استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری

از جمله جنبه‌های ممتاز انقلاب‌های بزرگ جهان، اندیشه‌پردازی در وجوه مختلف آنهاست. این موضوع باعث می‌شود تا اندیشه‌پردازان انقلابی نقش عمده‌ای در استحکام و صیانت مبانی انقلاب‌ها داشته باشند. انقلاب اسلامی نیز با ویژگی‌های ممتاز و بی‌بدیل فکری و تأثیرگذاری در عرصه‌های گوناگون اجتماعی و سیاسی از این موضوع مستثنی نیست. علاوه بر آن، چنان‌که مقام معظم رهبری در گام دوم انقلاب اسلامی اشاره دارند، تکیه بر مبانی فکری و اصول بنیادین انقلاب اسلامی از ضرورت‌های مهم حفظ، استمرار و پویایی انقلاب اسلامی محسوب می‌شود. از این رو مراجعه به افکار و اندیشه‌های بنیانگذاران آن اقدامی مهم به شمار می‌آید.

شهید مرتضی مطهری از شخصیت‌های ماندگار و تأثیرگذار در تاریخ انقلاب ایران محسوب می‌شود که با افکار و اندیشه‌های خود نقش مهمی در تحولات فکری و سیاسی جامعه ایران به‌ویژه در سال‌های قبل از پیروزی انقلاب و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران داشته است. ایشان در سال‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به فضای انقلابی حاکم بر جامعهٔ ایران در کنار امام خمینی (ره) و دیگر علمای روحانی به مبارزه با رژیم پهلوی و طراحی ایدئولوژی و ساختار نظام سیاسی جدید پرداختند تا جایی که نمی‌توان نقش شهید مطهری را به‌عنوان یک نظریه‌پرداز و ایدئولوگ در جریان انقلاب اسلامی ایران و استقرار آن نادیده گرفت.

بهره‌مندی شهید مطهری از محضر بزرگانی چون امام خمینی (ره)، علامه سید محمدحسین طباطبایی نقش مهمی در شکل‌گیری مبانی فکری و فلسفی وی داشته است. از ایشان آثار و کتاب‌های متعددی در حوزه‌های گوناگون سیاسی، اقتصادی، دینی، فرهنگی، اجتماعی برجای مانده که نشان از اِشراف علمی او در حوزه‌های گوناگون دارد. وی به‌عنوان یک اندیشمند دینی و با بهره‌گیری از مبانی و اصول دین اسلام به بیان دیدگاه‌های خود در حوزهٔ سیاست و حکومت نیز پرداخته است. از این رو دیدگاه‌ها و اندیشه‌های وی مرجعی قابل‌تأمل برای ادارهٔ امور کشور است.

با توجه به نکاتِ پیش‌گفته در اهمیت و جایگاه شهید مطهری در تاریخ معاصر ایران، کتاب اندیشه سیاسی استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری به بررسی اندیشهٔ سیاسی ایشان می‌پردازد. بر این اساس، ابتدا مهم‌ترین مبانی و مبادی اثرگذار بر شکل‌گیری اندیشهٔ سیاسی و در ادامه سیاست و حکومت از دیدگاه وی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

خواندن کتاب اندیشه سیاسی استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران آثار و نظریات آیت الله مرتضی مطهری پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب اندیشه سیاسی استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری

«مرتضی مطهری فرزند شیخ محمدحسین مطهری در ۱۳ بهمن سال ۱۲۹۸ در روستای فریمان به‌دنیا آمد. پدر او از روحانیون برجستهٔ فریمان بود که تحصیلات خود را در نجف اشرف گذرانده بود. ایشان دروس اولیه و مقدماتی مانند آشنایی با قرآن مجید و دیگر دروس را در فریمان فراگرفت و در دوازده سالگی در سال ۱۳۱۱ برای تحصیل علوم دینی عازم مشهد مقدس شد. این زمان مقارن با سال‌های اختناق رضاشاهی خصوصاً فشار بر دین و نیز علمای دینی بود، تا آنجا که گروهی از علما مجبور شدند لباس روحانیت را کنار بگذارند.

استاد مطهری پنج‌سال از عمر خود را در شهر مشهد گذراند. در این دوره با توجه به دغدغه‌های فکری دربارهٔ جهان‌بینی و ایدئولوژی اسلامی ضمن آموختن مقدمات زبان عربی، فقهی، اصولی و منطقی، خود را برای آموختن علوم فلسفی، عرفانی و کلامی آماده کرد. لذا در میان علمای حوزهٔ مشهد نسبت به مرحوم آقامیرزا مهدی شهید رضوی، مدرس فلسفهٔ الهی حوزهٔ مشهد، بیشترین ارادت را داشت که به‌علت رحلت وی نتوانست از محضر او استفاده زیادی کند. البته شهید مطهری دربارهٔ علت توجه‌ش به فیلسوفان، عارفان و متکلمان در این مرحله چنین می‌گوید: «... مقدمات عربی یا فقهی و اصولی و منطقی را از آن جهت می‌آموختم که تدریجاً آمادهٔ بررسی اندیشهٔ فیلسوفان بزرگ در این مسئله بشوم. به یاد دارم که از همان آغاز طلبگی که در مشهد مقدمات عربی می‌خواندم، فیلسوفان و عارفان و متکلمان هرچند با اندیشه‌هایشان آشنا نبودم، از سایر علما و دانشمندان و از مخترعان و مکتشفان در نظرم عظیم‌تر و فخیم‌تر می‌نمود». شهید مطهری با توجه به عدم کفایت حوزهٔ مشهد در اقناع خواست‌های درونی‌اش، در سال ۱۳۱۶ برای تحصیل در حوزهٔ علمیهٔ قم به این شهر عزیمت کرد و به استفاده از محضر علمای برجستهٔ آن زمان مبادرت نمود. البته اندکی پیش از عزیمت ایشان به قم، عبدالکریم حائری بنیان‌گذار حوزهٔ علمیه درگذشته بود و ریاست حوزه را سه تن از علمای بزرگ آن روز حضرات آیات سید محمد حجت کوه‌کمری، سید صدرالدین صدر و سید محمدتقی خوانساری برعهده گرفته بودند.»