کتاب اخلاق محیط زیست

کتاب اخلاق محیط زیست نوشتۀ گرگوری باسشام و ترجمۀ میثاق شایق است و با ویراستاری آروین صداقت کیش در انتشارات دیدگاه کاوش و سازندگی(دُکسا) منتشر شده است. این کتاب در بخش اول به موضوع اخلاق و محیط‌زیست می‌پردازد و در بخش دوم به مسئولیت‌هایی که در برابر آن باید رعایت کنیم. 

درباره کتاب اخلاق محیط زیست

امروزه، با وخیم شدن وضعیت محیط‌‌زیست در جهان و بالاتر رفتن احتمال وقوع تغییرات اقلیمی فاجعه‌بار، افراد بیشتری دست به انتشار کتاب‌ها و مجلات و برگزاری کنفرانس‌ها و دوره‌های آموزشی با موضوع اخلاق زیست‌محیطی زده‌اند. بسیاری از افراد درک کرده‌اند که اگر زودتر کاری انجام ندهیم و آگاهی خود را بالاتر نبریم، وضعیت محیط زیست حتی از چیزی که درحال حاضر هست هم بدتر می‌شود. براساس بسیاری از معیارهای سلامت بوم‌شناختی، سیارۀ ما نسبت به گذشته در وضعیت نگران‌کننده‌تری قرار گرفته است. بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی در جهان، از جمله از بین رفتن تنوع‌زیستی، جنگل‌زدایی، فرسایش خاک‌های سطحی، اسیدی شدن اقیانوس‌ها، دفع زباله، آلودگی‌های پلاستیکی، تخلیۀ منابع، مصرف بی‌رویه، آلودگی‌های شیمیایی، صید بی‌رویه، آلودگی آب‌ها، تولید زباله‌های هسته‌ای، افزایش بیش از حد جمعیت و... به شکل قابل توجهی بدتر شده است. تغییرات اقلیمی ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی وضعیت اضطراری وخیمی در کل سیاره ایجاد کرده است؛ وضعیتی که تهدیدات بسیاری را با خود به همراه دارد.

کتاب اخلاق محیط زیست به دو بخش تقسیم می‌شود. بخش اول، یعنی از فصل ۱ تا ۷، به مسائل نظری فلسفۀ زیست‌محیطی می‌پردازد. در این بخش نظریه‌های اخلاقی و زیست‌محیطی موردبررسی قرار می‌گیرد. در بخش دوم به مسائل فعلی محیط‌زیست پرداخته می‌شود که شامل مسئولیت‌های زیست‌محیطی نسبت به نسل‌های آینده، جمعیت و مصرف، اخلاق غذا، حفاظت از سرزمین وحش، بحران انقراض، تغییرات اقلیمی و نافرمانی زیست‌محیطی می‌شود. گرگوری باسشام در این کتاب چشم‌اندازی ارائه می‌دهد که بر پایه احترام به طبیعت، داشتن رفتاری منعطف‌تر نسبت به محیط‌زیست و موجودات زنده و تلاش بیشتر نسبت به حال برای زندگی در تعادلی پایدار با طبیعت قرار دارد.  

خواندن کتاب اخلاق محیط زیست را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

با مطالعه این کتاب اطلاعات بیشتری دربارۀ محیط‌زیست و وضعیت بحرانی‌ای که در آن قرار دارد کسب می‌کنیم و یاد می‌گیریم که چطور از محیط‌زیست بهتر محافظت کنیم. خواندن این کتاب را به تمامی افراد پیشنهاد می‌کنیم. 

بخشی از کتاب اخلاق محیط زیست

«دومین مشکل ذهن‌باوری این است که براساس آن هیچ‌کس اعتقادات اخلاقی نادرستی ندارد. همان‌طور که دیدیم برخی افراد آن را از جذابیت‌های ذهن‌باوری می‌دانند، زیرا قابلیت همۀ افراد برای قضاوت اخلاقی را برابر می‌داند. براساس ذهن‌باوری دیدگاه‌های اخلاقی هر فرد به اندازۀ دیگری درست و معتبر است، بنابراین هر نوع سرآمدباوری یا حق‌به‌جانب بودن اخلاقی را رد می‌کند. چنین دیدگاهی قطعا از جذابیت‌هایی برخوردار است، اما نقاط ضعفی هم دارد. اول، این دیدگاه مستلزم آن است که هیچ‌کس از نظر اخلاقی خردمندتر یا پخته‌تر از فرد دیگری نیست. مثلا والدین نمی‌توانند ادعا کنند بیش از فرزند کوچکشان دربارۀ درستی و نادرستی می‌دانند. دوم، ذهن‌باوری مانع انتقاد از دیدگاه‌های اخلاقی که کاملا غیرقابل‌ پذیرش می‌دانیم، می‌شود. مثلا فرض کنید به‌طور جدی مخالف هر شکل از نژادپرستی هستید. اگر ذهن‌باور باشید حتی به افراطی‌ترین شکل‌های نژادپرستی هم نمی‌توانید انتقاد کنید چون براساس نظریۀ ذهن‌باوری‌تان دیدگاه‌های نژادپرستانه به اندازۀ دیدگاه‌های خودتان درست‌اند.»