کتاب وظیفه ادبیات

کتاب وظیفه ادبیات مجموعه مقالاتی نوشتهٔ آلن روب‌گری‌یه، ایلیا ارنبورگ و...، گزیده و ترجمهٔ ابوالحسن نجفی است و انتشارات نیلوفر آن را منتشر کرده است.

بحث دربارهٔ وظیفه یا رسالت ادبیات، بحثی تازه نیست. اینکه ادبیات باید وامدار یک ایدئولوژی باشد یا خیر، در خدمت تفکر و بشریت باشد یا صرف خلق ادبی بسنده است و... این قبیل بحث‌ها، همواره موضوعی مجادله‌آمیز میان روشنفکران و نویسندگان بوده است. شاید اوج این بحث‌ها به زمان پس از جنگ جهانی دوم در اروپا برمی‌گردد که دسته‌بندی‌های سیاسی بین نویسندگان و روشنفکران، آنها را از هم متمایز می‌کرد و برخی خود را نسبت به دیگری برتر می‌دانستند. مقالات این کتاب را ابوالحسن نجفی، مترجم و زبان‌شناس چیره دست کشورمان، انتخاب و ترجمه کرده است و می‌‌  توان جان کلام را در این باره از زبان این افراد شنید: آلبر کامو، رولان بارت،اوژن یونسکو، کلود سیمون، سیمون دوبوار، ژان ریکاردو، ژان پل سارتر، دانیل گراتین، ناتالی ساروت، آلن روب گری‌یه، برنار پنگو، ایلیا ارنبورگ، واسیلی آکسینوف، لئونید لئونوفو … .

درباره کتاب وظیفه ادبیات

کتاب وظیفه‌ ادبیات گردآوری و ترجمه‌ای از ابوالحسن نجفی است که نخستین بار در سال ۱۳۵۶ به چاپ رسید. ابوالحسن نجفی زبا‌ن‌شناس و مترجم توانمند و برجسته‌ٔ ایرانی است که در زمان حیات خود، عضو پیوسته‌ٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود و از محضر فرهیختگان و استادان بنامی علم‌آموزی می‌کرد. فعالیت‌های علمی و ادبی نجفی بیشتر در حوزه‌ٔ ترجمه‌ٔ متون ادبی، ویراستاری، زبان‌شناسی و وزن شعر فارسی بوده است. کتاب‌های «فرهنگ فارسی عامیانه» و «غلط ننویسیم» از تألیف‌های این اندیشمند و بازگردان فارسی کتاب «خانواده‌ٔ تیبو» از ترجمه‌های اوست.

کتاب «وظیفه‌ ادبیات» مشتمل بر ۲۴ مقاله از بیست نویسنده‌ٔ مشهور و صاحب‌اندیشه‌ٔ خارجی است که با کوشش ابوالحسن نجفی انتخاب و ترجمه شده و زمانی‌ که این اثر در ایران به چاپ رسیده، از کتاب‌های بسیار بحث‌برانگیز نظری درباره‌ٔ جایگاه ادبیات بوده است. ازآنجاکه نگارنده‌ٔ کتاب معتقد بوده حقیقت فقط از مواجهه و تقابل آرای گوناگون و گاه مخالف پدیدار می‌شود، در این کتاب آرای موافق و مخالف را درخصوص جایگاه و وظیفه‌ٔ ادبیات در کنار هم آورده است. او در این اثر چهار بحث را در باب ادبیات مطرح کرده و مقاله‌های نویسندگان غربی را برای تکمیل این اثر ترجمه کرده است. این مقاله‌ها و سخنرانی‌ها به‌جهت آشنایی ادبیات شرق و غرب در انجمن اروپایی نویسندگان نوشته و انجام شده است. نخستین گردهمایی در لینگراد تحت عنوان «ادبیات و واقعیت» شکل گرفته است. یک سال پس از آن، گردهمایی دیگری در پاریس برای بحث و تبادل نظر درباره‌ٔ اینکه «ادبیات چه می‌تواند بکند؟» صورت گرفت. نویسندگان در نشست سوم که در فنلاند بود، به موضوع «ادبیات و سیاست» پرداختند. نگارنده در بخش پایانی کتاب، موضوع «وظیفه‌ ادبیات» را مطرح کرده است.

خواندن کتاب وظیفه ادبیات را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران فلسفه، نقد ادبی، ادبیات و جامعه‌شناسی پیشنهاد می‌کنیم.