کتاب تعهد دولت ها در مقابله با کرونا ویروس مطابق اسناد بین المللی و حقوق داخلی

کتاب تعهد دولت‌ها در مقابله با کرونا ویروس مطابق اسناد بین‌المللی و حقوق داخلی نوشته دکتر احمدرضا رضایی است و نشر بید آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب تعهد دولت ها در مقابله با کرونا ویروس مطابق اسناد بین المللی و حقوق داخلی

بسیاری از علمای علم سیاست در مورد چگونگی تأسیس نهاد دولت توسط بشر، بر این باورند که اساساً انسان‌ها به محدود شدن آزادی خود رضایت داده و نهاد دولت را تأسیس کردند و قوه قهریه را در انحصار آن گذاشتند تا امنیتشان بهتر تأمین شود.

 امنیت شامل حوزه‌های گوناگون مانند «امنیت روانی»، «امنیت اقتصادی»، «امنیت فرهنگی» و «امنیت بهداشتی» می‌شود که در ذیل «امنیت داخلی» قرار می‌گیرد. هر تهدیدی از داخل یا خارج از مرزها آنها را تهدید کند در واقع امنیت ملی کشور را با تهدید روبرو ساخته است.

از این رو امروزه خطر شیوع بیماری‌های مسری نوین و یا یک نوع از آنفلوانزای فراگیر به عنوان یک تهدید امنیتی مورد بحث قرار گرفته است. گسترش فزاینده سارس در سال ۲۰۰۳ م اگرچه به مرگ افراد نسبتاً اندکی منجر شد، ولی به جامعه جهانی اخطار داد که یک بیماری چقدر سریع می‌تواند گسترش یابد و امنیت انسانی را به خطر اندازد. بعد از ابولا و سارس، اخیرا نیز شیوع بیماره کرونا صدمات جانی و مالی سنگینی بر کشورهای مختلف وارد کرد و قسمت اقتصاد جهانی را برای مدت چندین ماه به تعطیلی کشاند. گستردگی و اپیدمی جهانی کرونا ویروس فرصتی را ایجاد کرد که بنحوه مدیریت بحران از سوی کشورهای مختلف با نظام‌های سیاسی متفاوت محل بحث و نظر قرار گیرد. زیرا واکنش مناسب تر، با کاهش آسیب‌ها و کاهش میزان مبتلایان و قربانیان این ویرس همراه بوده است. از کارویژه‌های اصلی دولت‌ها «تأمین امنیت» است

در این میان شیوع ویروس کرونا یک محک جدی برای دولت‌ها به حساب می‌آید؛ دشمنی که توهم توطئه نیست و امنیت کشورها در ابعاد مختلف را به چالش می‌کشد و توان واقعی رهبران سیاسی و میزان کارآیی آن‌ها را می‌سنجد. دولت‌ها همه جا درحال رقابت در برابر چالشی یکسان هستند و روش‌های مختلفی از قرنطینه کامل و تعطیلی کسب و کارها تا ایمن سازی گله‌ای را در پیش گرفته‌اند. ضعف و سستی آنها در مقابله با ویروس کرونا می‌تواند وجدان عمومی جامعه را دستخوش تغییرات جدی کرده و بحران بی اعتمادی و شکاف بی سابقه میان دولت و ملت‌ها پدید آورد. بنابراین از پیامدهای ماندگار کرونا در سطح داخلی و جهانی، سنجش کارآمدی و اثر گذاری حکومت‌ها در حفظ بهداشت، سلامت عمومی و اثبات کیفیت حکمرانی دولتها است. ویروس کرونا آزمونی برای اعتماد عمومی به توانایی دولت‌ها بوده و شکست دولتها در این آزمون می‌تواند منجر به هرج و مرج یا بحران مشروعیت سیاسی برای حکومت‌ها شود. به عبارتی، مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا حتی اگر موقتی باشد اما آشفتگی سیاسی و اقتصادی ناشی از آن ممکن است مدتها ادامه یابد و زمینه بی ثباتی، تزلزل مشروعیت خیلی از دولت ملت‌هایی را فراهم سازد که استقامت و برنامه مشخص برای مهار بحران نداشته‌اند.

مبحث اساسی که در کتاب حاضر مطرح و مورد بررسی قرار گرفته، این است که تعهدات دولت‌ها در قبال شهروندان در مواجهه با ویروس کرونا و مبنای این تعهدات چیست، اسناد بین‌المللی حاکم بر این تعهدات کدام است و رویکرد کشورهای مختلف با نظام‌های سیاسی متفاوت در این خصوص چگونه بوده است؟ کتاب حاضر درصدد بررسی و پاسخ به مباحث مورد اشاره است و بر همین اساس از سه فصل تشکیل شده است. فصل اول به کلیات اختصاص داد. در فصل دوم به بررسی تعهدات دولت‌ها در قبال بیماری‌های واگیردار و همه گیر مانند کرونا ویروس پرداخته شده و در فصل سوم، ضمن تعهدات دولت ایران در مقابله با کروناویروس مطابق قوانین داخلی، رویکرد کشورهای دموکراتیک و اقتدارگرا در مواجه با کرونا ویروس پرداخته شده است.

خواندن کتاب تعهد دولت ها در مقابله با کرونا ویروس مطابق اسناد بین المللی و حقوق داخلی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام فعالان حوزه قانون پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب تعهد دولت ها در مقابله با کرونا ویروس مطابق اسناد بین المللی و حقوق داخلی

کرونا ویروس‌ها ابتدائا در دهه ۱۹۶۰ کشف شدند. این بیماری «نخستین بار در شهر ووهان چین کشف شد. در تاریخ ۳۱ دسامبر سال ۲۰۱۹، دفتر امور خارجه سازمان بهداشت جهانی در چین از موارد بیماری پنیومونیا ناشناخته (علت ناشناخته) کشف شده در شهر ووهان، استان هوبی چین مطلع شد و از ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ تا ۳ ژانویه سال ۲۰۲۰، در مجموع ۴۴ بیمار مبتلا به ذات الریه با علت ناشناخته توسط مقامات ملی چین به این دفتر گزارش شدند و اعلام شد که عامل ایجاد کننده بیماری شناسایی نشده است. در ۱۱ و ۱۲ ژانویه سال ۲۰۲۰، سازمان بهداشت جهانی اطلاعات دقیق‌تری از کمیسیون بهداشت ملی چین دریافت کرد که نشان می‌دهد منشأ شیوع این بیماری در یک بازار دریایی در شهر ووهان بوده است، لذا مقامات چینی در ۷ ژانویه سال ۲۰۲۰ نوع جدیدی از «کروناویروس» را شناسایی کردند. و «در تاریخ ۱۲ ژانویه ۲۰۲۰ این ویروس به طور رسمی توسط کمیسیون سلامت ملی چین به سازمان بهداشت جهانی گزارش شد». و پس از مدت کوتاهی به سراسر جهان سرایت نمود که سازمان بهداشت جهانی در ۱۱ مارس ۲۰۲۰ از آن به عنوان «پاندمیک یا همه گیری جهانی» یاد نمود. با شیوع این بیماری چالش‌های جدیدی فراروی زندگی بشریت اعم از فلسفه زندگی، جهان بینی بشر، قدرت نیروهای طبیعت، کارآمدی علم، دانش و توان دولتها، تعاملات افراد، زیست جمعی، ارتباطات جهانی، اقتصاد، رفاه عمومی، حقوق بشر و غیره قرار گرفت. به طوری که دولت‌ها برای پیشگیری از شیوع بیشتر آن و تأمین سلامت عمومی، امنیت انسانی، دست به وضع قوانین خاص، جرم انگاری، قرنطینه مردم، اعمال نظارت ها، محدودیت در حقها و آزادی‌های مردم، فاصله گذاری فیریکی، اجتماعی و هوشمند، سازوکارهای حمایتی و از همه مهمتر اعلام وضعیت اضطراری دولتی نمودند. برای پی بردن به جدیت و مهلک بودن این بیماری باید به آمار گسترده بیماران و فوتشدگان در جهان نگریست که باعث شد سازمان بهداشت جهانی این بیماری را «پاندمیک یا همه گیر» نامد.