کتاب نقش رسانه های مجازی در بحران سازی اجتماعی

کتاب نقش رسانه های مجازی در بحران سازی اجتماعی نوشتهٔ مجتبی نیک رهی و منوچهر سرائی و نرگس نیک رهی در انتشارات نظری چاپ شده است. بحران‌سازی اجتماعی توسط رسانه‌ها ظاهراً میان رادیو و تلویزیون‌ها، مفسران مطبوعاتی، خبرنگاران خبرگزاری‌ها، شبکه‌های خبری و سایت‌های اینترنتی جریان دارد اما واقعیت آن است که در پشت این جدال ژورنالیستی، چیزی به نام سیاست رسانه‌ای یک کشور نهفته است که به‌طور مستقیم توسط بودجه‌های رسمی مصوب پارلمان‌ها یا بودجه‌های سری سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی و سرویس‌های جاسوسی تغذیه می‌شود.

درباره کتاب نقش رسانه های مجازی در بحران سازی اجتماعی

پیچیدگی‌های ابعاد مختلف بحران‌سازی اجتماعی توسط رسانه‌‌های مجازی موجب شده تا تصمیم‌گیری درباره طراحی، تدوین استراتژی، چارچوب‌ها، تکنیک‌های کاربردی، نحوه عملیاتی کردن اهداف و مأموریت‌های تعریف شده، استفاده از حداکثر توان هر رسانه با توجه به امکانات انتشار مکتوب، چاپی، صوتی، تصویری، چندرسانه‌ای، اینترنتی و سرانجام انتشار آنلاین تنها به ژنرال‌های نظامی واگذار نشود. مقابله با بحران‌سازی اجتماعی رسانه‌‌های مجازی مقوله‌ای است که همکاری هماهنگ و نزدیک بخش‌های نظامی، سیاسی، اطلاعاتی، امنیتی، رسانه‌ای و تبلیغاتی یک کشور را می‌طلبد. طراحان بحران‌سازی رسانه‌‌های مجازی نه لزوماً ژنرال‌های پادگان‌نشین، بلکه ممکن است پروفسورهای کالج‌ها و دپارتمان‌های رسانه‌ای در دانشگاه‌های معتبر هر کشور باشند.

جنگ رسانه‌ ای برخلاف جنگ نظامی که عمدتاً میان دو یا چند کشور به عنوان ائتلاف با یک کشور جریان می‌یابند، می‌تواند میان یک گروه از کشورها با گروه بزرگ دیگری از کشورها با ویژگی‌های مشخص جریان یابد. بحران سازی اجتماعی رسانه‌ های مجازی غرب علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و علیه کشورهای جهان سوم، دو نمونه بارز از موضوعی هستند که می‌توانیم آن را به جنگ جهانی رسانه‌ای تعبیر کنیم.

بهره‌برداری چندمنظوره از فناوری جدید ارتباطاتی، یکی از شیوه‌های بحران سازی اجتماعی رسانه‌ ها غرب علیه ایران است. از سویی شبکه تلویزیون ماهواره‌ای مخصوص رایانه و اینترنت راه‌اندازی می‌کنند و از سوی دیگر با استفاده از اینترنت، سایت‌ها و وبلاگ‌ها، به تشریح روش استفاده از آنتن‌ها و رسیورهای ماهواره‌ای و نحوه عبور از پارازیت‌ها می‌پردازند.

در تعدادی از سایت‌ها و وبلاگ‌های مخصوص ماهواره آنچنان از جزئیات فنی کانال‌ها، فرکانس‌ها، سیگنال‌ها و مشخصات آنتن‌ها و ان‌ال‌پی سخن به میان آمده که هر مخاطبی با داشتن سطح اطلاعات اندکی می‌تواند تشخیص دهد که در پشت چنین سایت یا وبلاگی یک طراح حرفه‌ای و یک برنامه از پیش تعیین شده برای گسترش فرهنگ استفاده از ماهواره در ایران و حل مسائل و مشکلات فنی استفاده‌کنندگان وجود دارد.

تا حدود ۲۵۰ سال پیش در جهان مفهومی به نام رسانه وجود خارجی نداشت. اولین رسانه گروهی همان روزنامه هایی بود که تولد وانتشاریافت. آن زمان فاکتوری که در استعمارمورد استفاده قرارمی گرفت فریب حکام با رشوه ومسائلی ازاین دست بود .اما بعدازتولد رسانه که درغرب زودتر ودرشرق به تبع آن دیرتربه وقوع پیوست فاکتوردیگری به فاکتورهای عوامل استعماری اضافه شد وآن فریب مردم بود.

برخلاف تصور اولیه، ارتباطات انسانی به هیچ وجه منحصر به ارتباط چهره به چهره انسان‌ها نیست. بیش از دویست سال است که هنر ارتباط جمعی به صورت واقعیت فراگیر جامعه انسانی در آمده و موجب پیشرفت عظیم ارتباطات شده است. وسایل ارتباط جمعی، با در دسترس قرار دادن برنامه‌ها، فرهنگ جدیدی را به وجود می‌آورند. در کشورهای در حال توسعه، فرهنگ جدید با القاء فرهنگی دولتهای صاحب فناوری ارتباطات همراه است و کشورها را در معرض تهاجم فرهنگی قرار می‌دهد.

این امر به تعارض در فرهنگ و هویت اجتماعی، فرهنگی و قومی منجر می‌شود. هدف از دیپلماسی رسانه‌ای در عملیات روانی ایجاد تنفر و دشمنی نسبت به حاکمیت آماج، اعمال فشارهای سیاسی، فرهنگی و نظامی کشورهای دیگر علیه کشور آماج، ایجاد رغبت و علاقه در مخاطبان کشور آماج نسبت به کشور کارگزار و مشروعیت‌بخشی و توجیه اعمال و رفتار کارگزاران عملیات روانی یا دیپلماسی رسانه‌ای است.

کتاب نقش رسانه های مجازی در بحران سازی اجتماعی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه‌مندان به علم رسانه پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب نقش رسانه های مجازی در بحران سازی اجتماعی

از محسنات رسانه‌ها این است که بر افکار مردم تأثیر می‌گذارند و افکار مردم را تغییر می‌دهند. با رشد صنعت چاپ در اروپا و انتشار کتب و روزنامه‌ها در غرب و بعد در شرق، ما شاهد یک جهش فکری درمردم هستیم. مردمی که در اروپا به نظام‌های اشرافی و فئودالی عادت کرده بودند ناگهان با حقوق خود آشنا شدند و برای دست‌یابی به حق خود تلاش کردند. به‌این‌ترتیب،این مسیر برای زمامداران غرب‌ گران تمام می‌شد لذا به فکر استفاده بهتر از فاکتور رسانه افتادند چون دیگر حذف رسانه غیرممکن بود.

درجوامع شرقی هم دقیقاً همین اتفاق افتاد این جوامع هم خواستند تا ازرسانه به نفع خود استفاده ابزاری کنند چراکه درشرق غیر از فاکتور حکام نیازبه فاکتورجدیدی به نام اقبال عمومی بود.. فاکتوراقبال عمومی درکشورهای استعمارزده آرام آرام حالت حادی به خود گرفت. چون منشأ بسیاری ازشورش ها می شد.

شما تاریخ کشور خودمان را نگاه کنید... تمامی انقلاب هایی که قبل از ظهور رسانه‌ها در ایران به وقوع می‌پیوندد و شورش‌هایی که می‌شود منشأ فردی دارد یعنی یک شخص، شاهزاده، اشرافی قیام می‌کند تا موقعیت خود را ارتقاء دهد اما از اوایل دورهٔ ناصرالدین‌شاه یا در زمان میرزاتقی‌خان امیرکبیر یا میرز‌ا صالح شیرازی که روزنامه وارد ایران می‌شود، ماهیت قیام‌ها و شورش‌ها تغییر می‌کند. بعد از آن شاهد انقلاب مشروطه بعد نهضت ملی‌شدن صنعت نفت و شاهد انقلاب اسلامی ایران هستیم... درواقع فاکتور مردمی به فاکتورهای دیگر اضافه می‌شود. بنابراین غربی‌ها بالاخص سرمایه‌دارهای غرب و کارتل‌های نفتی و شرکت‌های قدرتمند و مطرح در غرب از مدت‌ها قبل به این نتیجه رسیدند که اگر رسانه در کنترلشان نباشد نخواهند توانست اهداف استعماری خود را به‌نتیجه برسانند به‌همین دلیل سرمایه‌دارها شروع به کار در رسانه کردند و اغلب رسانه‌های گروهی یا وابسته به دولت‌ها را از حمایت مالی خود بهره‌مند می‌ساختند برای نمونه شرکت فیات در ایتالیا با اینکه یکی از غول‌های سرمایه‌داری غرب محسوب می‌شود شاید بیشتر از ۱۰،۱۲ مجله و روزنامه و بسیاری ازشبکه‌های تلویزیونی را حمایت مالی می‌کند.

یکی از سیستم‌های قدرتمند صهیونیست‌ها از بدو پیدایش (حدود ۱۰۰ سال پیش)، همین حمایت مالی آن‌ها از رسانه‌ها بوده است.

نقش رسانه‌های مجازی در بحران‌سازی اجتماعی تا آنجا است که بعضی آن را به جنگ رسانه‌ای (media war) تعریف کرده‌اند. ظهور اینترنت، ماهواره‌ها، بنگاه‌های بزرگ خبری، روزنامه‌ها، شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی، ایمیل، موبایل زمینهٔ ارتباط مستقیم، تأثیرگذار، سریع و تقریباً غیرقابل کنترل با عموم مخاطبان را فراهم کرده است.

این ابزار و ادوات اقتداری به غربیان، به عنوان مبتکران و طراحان آن‌ها، داده است که بتوانند افکار عمومی مردم در سراسر دنیا را تحت تأثیر خود قرار دهند. از طریق تولید نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای خاصی که فن‌آوریهای بالای آنها را در اختیار دارند به راحتی می‌توانند در نهان‌خانهٔ افکار و ارتباطات اجتماعی و نگاه‌های سیاسی تک تک افراد نفوذ کنند.

بنگاه‌های خبری رویترز، اسوشیتدپرس، یونایتدپرس و فرانس پرس بیش از ۵۵ هزار دفتر در سراسر جهان دارند و روزانه بیش از ۵۵ میلیون کلمه به ۱۹۲ کشور جهان مخابره می‌کنند و بیش از ۸۵ درصد اطلاعات و اخباری که در دنیا پخش می‌شود ساخته و پرداخته همین چهار غول خبری است.

و بیش از دوازده هزار روزنامه و مجله در سراسر دنیا از همین چهار غول خبری تغذیه می‌شوند. بخش برون‌مرزی بی. بی. سی در حال حاضر به ۳۸ زبان دنیا روزانه برنامه پخش می‌کند. بخش برون مرزی صدای آمریکا نیز در ۱۷۵ کشور و به ۴۵ زبان دنیا برنامه پخش می‌کند.