کتاب توسعه فناوری در صنعت نفت از منظر قراردادهای بالادستی

کتاب توسعه فناوری در صنعت نفت از منظر قراردادهای بالادستی نوشته محمد نورورزی است. این کتاب را انتشارات دانشگاه امام صادق منتشر کرده است.

درباره کتاب توسعه فناوری در صنعت نفت از منظر قراردادهای بالادستی

توفیقات ما در انتقال و توسعه فناوری صنعت نفت رضایت بخش نیست؛ طبعاً آسیب‌شناسی قراردادهای بالادستی از منظر ظرفیت انتقال و توسعه فناوری با نگاه فقهی و اقتصادی لازم و ضروری است. اثر حاضر با در نظر گرفتن این مساله، شاخص‌هایی برای ارزیابی موفقیت در خصوص انتقال فناوری قراردادهای بالادستی صنعت نفت را تحت عنوان «زنجیره‌ نتایج» پیشنهاد داده است.

دکتر محمد نوروزی نویسنده این کتاب (که محصول رساله دکتری ایشان است)، در قسمت‌های مختلف به راهبردهای برخی کشورها جهت انتقال و توسعه فناوری و افزایش ظرفیت و توان داخلی، و بررسی عوامل حیاتی موفقیت و تطبیق راهبردهای مختلف با عوامل حیاتی در صنعت نفت پرداخته و بیان کرده که قرارداد فقط نقش تثبیت‌کنندگی، مشروعیت‌بخشی و قانونی سازی‌ را در کارکردهای هفت گانه نظام ملی نوآوری بازی می‌کند.

در بخشی از کتاب به موردکاوی قرارداد فاز ۱۱ پارس جنوبی پرداخته شده است که نتایج پژوهش حاضر را تایید می‌کند. در پایان نیز راهبردهای توسعه در بخش انتقال و توسعه فناوری ارائه شده است. به اشاره می‌توان برخی راهبردهای پیشنهادی را برشمرد:

تغییر رویکرد از تک قرارداد به نظام قراردادی

معاوضه بازار در مقابل انتقال فناوری

ایجاد تمایز بین رویکرد توسعه تجهیزات با ابعاد نرم افزاری فناوری های نفتی

اخذ تضمین‌های لازم از انتقال دهنده فناوری

تسهیم ریسک بین انتقال دهنده و گیرنده فناوری در قراردادها

و ...

اثر حاضر در ۳۹۲صفحه و نسخه چاپی آن به بهای ۹۲  هزار تومان تنظیم و منتشر شده، و از طریق مجموعه فروشگاه های انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام و شبکه نمایندگی‌ها، در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. 

خواندن کتاب توسعه فناوری در صنعت نفت از منظر قراردادهای بالادستی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام دانشجویان صنایع پیشنهاد می‌کنیم

بخشی از کتاب توسعه فناوری در صنعت نفت از منظر قراردادهای بالادستی

صنعت نفت‌و‌گاز به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع جهانی، دارای ملاحظات بسیاری در تمامی شئونات زندگی بشر است. مطرح‌ شدن مسائلی نظیر جنگ‌های نفتی، تئوری‌های اقتصادی مبتنی بر مسائل نفت، نفرین منابع، بیماری هلندی و مسائلی از این دست دلیلی بر این مدعاست. صنعت نفت یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های اقتصاد ایران به‌شمار می‌رود به‌طوری که بخش عمده‌ای از بودجه کل کشور از بخش نفت تأمین می‌شود. با توجه به میزان ذخائر و جایگاه خاص جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه (و نقطه تلاقی سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا)، صنعت نفت دارای جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد ایران است که نقشی اساسی در تحقق اهداف کلان اقتصاد ملی در افق چشم‌انداز ۲۰ ساله به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد ملی ایفا می‌کند.

 معمولاً به‌سبب ضعف‌هایی که کشورهای در‌حال‌توسعه نفتی در سرمایه و دانش فنی لازم در اجرا و توسعه میادین نفتی دارند، این کشورها از ظرفیت شرکت‌های بین‌المللی نفتی در جهت توسعه و بهره‌برداری از میادین خویش استفاده می‌کنند که این امر در قالب و چارچوب یک «قرارداد» رخ می‌دهد. به عبارت دیگر، تبلور تعاملات و تبادلات نفتی در قالب قرارداد است. قرارداد نفتی عبارت است از: حقوق و تعهداتی که بین وزارت نفت با یک واحد عملیاتی یا هر شخص حقیقی یا حقوقی برای اجرای پروژه نفتی یا گازی در قالب یک قرارداد پیمانکاری منعقد می‌شود (صابر، ۱۳۹۲ : ۲۲)‌.

صنعت نفت تاکنون سه نوع قرارداد بین‌المللی را در حوزه اکتشاف و توسعه میادین نفتی تجربه کرده است. منظور از قراردادهای بین‌المللی، قراردادهایی است که متضمن حرکت سرمایه از نقطه‌ای از دنیا به نقطه دیگر باشد؛ به بیان دیگر، این قراردادها، چارچوب حقوقی سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت بوده است (امانی، ۱۳۸۹: ۷). این چارچوب‌های قراردادی عبارتند از قراردادهای حق‌الامتیازی، مشارکت در تولید و قراردادهای خدمت‌. البته طی سال‌های اخیر، قراردادهای ترکیبی (هیبریدی) نیز وارد قراردادهای نفتی شده‌اند و در برخی از کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرند....