دانلود و خرید کتاب آثار باستانی پارسه (تاریخ تمدن ایران: جلد نخست)

جان کرتیس( -۱۹۶۴)،پژوهشگر باستان‌شناسی است و در این کتاب مجموعه اشیای باستانی کشف شده از دوره هخامنشی را که در موزه لندن نگهداری می‌شود گردآوری و چگونگی یافت و جایگاه تاریخی آنها را تشریح کرده است.

در بخشی از کتاب به نام «گنجینۀ آمودریا» می‌خوانیم:

«مجموعه اشیاء و سکه‌های نقره‌ای و طلایی به نام گنجینۀ آمودریا مهمترین دفینه، اشیاء فلزی هخامنشیان است که تاکنون کشف شده است . از قرار معلوم این گنجینه بین ۱۸۷۷و۱۸۸۰ در ساحل شمالی آمودریا پیدا شده است. آمودریا رودخانۀ بزرگی است که از پامیر تا دریای آرال جریان دارد و در بالاترین قسمت خود افغانستان را از جمهوری آسیای مرکزی تاجیکستان کنونی جدا می‌سازد.

قسمت اعظم این گنجینه درحدود سال ۱۸۸۰ گم شد و فقط با کمی شانس و در شرایطی عجیب و باور نکردنی دوباره پیدا شد. طبق گزارشات دالتون که فهرست کامل وی ازگنجینۀ آمودریا در ۱۹۰۵ همچنان برجای مانده است، در ماه می‌همان سال سه بازرگان از بخارا که ظاهراً این گنجینه را از روستاییان محلی خریداری کرده بودند قصد بردن آن از کابل به پیشاور را داشتند. آنها در شرق کابل مورد حملۀ قبیله نشینان قرارگرفتند و بدین وسیله اموالشان وگنجینه غارت شد. در این میان مستخدم شان توانست بگریزد و آژیر اردوگاه کاپیتان برتون را به صدا درآورد. برتون افسر سیاسی انگلستان در افغانستان بود، وی با دوگماشته‌اش عازم شد و به طور اتفاقی توانست دزدان را کمی بعد از نیمه شب در غاری پیدا کند. آنها در مرحلۀ تقسیم غنایم دزدی بین خود بودند و بر سرآن بگومگو می‌کردند. چهارتای آنها مجروح افتاده بودند. گفته می‌شود که «مذاکره صورت گرفت» و در نتیجه بخشی ازگنجینه به برتون داده شد. روز بعد برتون دستور داد تا نیروها به دنبال دزدان بروند و بدین وسیله توانستند دزدان را متقاعد کنند که بخش کثیرگنجینه را باز پس دهند.»