بریده‌هایی از کتاب جنوب بدون شمال

با ولگردها راحت‌ترم، چون خودم هم سرگردانم. از قانون، اخلاقیات، ادیان و قواعد دل خوشی ندارم. دوست ندارم همرنگ جماعت باشم.

بوی گند بشریت عالم رو برداشته، مگه نه؟

دنیا جای عشّاق نیست و هیچ‌وقت هم نمی‌شود.

آدم در آمریکا باید برنده باشد، هیچ راه فراری نیست، باید به خاطر هیچ هم جنگید.

«معنی زندگی دردسر است.»

در سال ۱۹۶۹، در چهل و نه‌سالگی، پیشنهاد جان مارتین، ناشر معروف بلَک اسپارو را پذیرفت و شغل خود را در ادارهٔ پست رها کرد تا تمام‌وقت به کار نویسندگی بپردازد. او آن زمان در نامه‌ای نوشت: «من دو انتخاب دارم ـ در ادارهٔ پست بمانم و دیوانه شوم یا آنجا را ترک کنم و بنویسم و از گرسنگی هلاک شوم. من تصمیم گرفته‌ام از گرسنگی هلاک شوم.»

بوکوفسکی سال ۱۹۹۴ در هفتاد و سه‌سالگی در سن پدرو، کمی پس از اتمام آخرین رمانش عامه‌پسند درگذشت. روی سنگ قبر او نوشته شده: "سعی نکن"، عبارتی که بوکوفسکی در یکی از اشعارش به کار برد که نصیحتی است به نویسندگان و شعرای تازه‌کار دربارهٔ الهام و خلاقیت. او در یکی از نامه‌هایش به جان ویلیام کورینگتون این عبارت را بدین‌گونه توضیح داد: «کسی در جایی از من پرسید: تو چه کار می‌کنی؟ چطور می‌نویسی و خلق می‌کنی؟ من به او جواب دادم: کاری نمی‌کنی. سعی نمی‌کنی. این مورد خیلی مهم است: سعی نکن، نه برای پول، نه خلق هنر یا جاودانگی. فقط صبر کن و اگر هیچ اتفاقی نیفتاد باز هم صبر کن. خلاقیت مثل یک سوسک بالای دیوار می‌ماند. صبر می‌کنی بیاید پایین دم دستت. وقتی به اندازهٔ کافی نزدیک شد، دست دراز می‌کنی می‌زنی توی سرش و می‌کشی یا اگر خوشت آمد، آن را حیوان دست‌آموز خود می‌کنی.»

ساختمان‌های قدیمی آجری را یادم هست، پرستارهای بی‌خیال و سرحال، دکترهایی که می‌خندیدند و همه چیز برایشان آماده بود. آنجا بود که فهمیدم بیمارستان‌ها محل کلاه‌برداری‌اند، دکترها در آنجا مثل پادشاهان‌اند و مریض‌ها اندازهٔ گه هم ارزش ندارند و بیمارستان‌ها را درست کرده‌اند تا دکترهای پرمدعا با لباس‌های سفید آهاردار و اتوکشیده به همه ریاست کنند. آن‌ها به پرستارها هم دستور می‌دادند: دکتر، دکتر، دکتر.

بوکوفسکی می‌گوید از شش تا یازده‌سالگی پدرش سه بار در هفته او را با شلاق می‌زد. به گفتهٔ او چنین شرایطی ذوق نویسندگی را در او بیدار کرد، زیرا توانست زجری را که شایسته‌اش نبود درک کند. همان‌طور که بوکوفسکی بزرگ‌تر می‌شد، افسردگی سبب شد نافرمان‌تر شود و با چنان لحنی دربارهٔ چنین موضوعاتی بنویسد. دوست صمیمی بوکوفسکی، ویلیام بالدی مولیناکس، که در رمان ساندویچ ژامبون به اسم الی لاکراس، پسر یک جراح دائم‌الخمر، تصویر شده است در اوایل بیست‌سالگی او را با الکل آشنا کرد. بوکوفسکی بعدها نوشت: «این (الکل) تا مدت‌ها به من کمک کرد.»

به هر حال، هر از گاهی آدم به کسی نیاز دارد، حتی اگر دلیلش صرفاً تنها نبودن باشد.

اما نمی‌توانستیم از قانون حرف بزنیم، چون وقتی آدم پول ندارد قانون به کار نمی‌آید.

طرف خودش هم قیافه نداشت، هیچ‌چیز خوبی نداشت، اما گاهی که آدم‌های حقیر مدت زیادی در جایی می‌مانند برای خودشان شأن و مرتبه‌ای کسب می‌کنند.

نمی‌توانستیم از قانون حرف بزنیم، چون وقتی آدم پول ندارد قانون به کار نمی‌آید.

یک یخچال پر از نوشیدنی پشت من است. دست دراز می‌کنم و یک نوشیدنی برمی‌دارم. می‌نشینم و شعرخوانی را شروع می‌کنم. هر کدام از حاضران دو دلار پرداخته‌اند. آن‌ها آدم‌های خوبی‌اند. ظاهر بعضی از آن‌ها خصمانه است. یک‌سومشان از من متنفرند، یک‌سوم دوستم دارند و یک‌سوم دیگر از همه جا بی‌خبرند. چند شعر دارم که می‌دانم نفرتشان را زیاد می‌کند. مخالف داشتن خوب است، آدم را سرحال می‌آورد.

پرل هاربر یادن هست؟

در سال ۱۹۶۹، در چهل و نه‌سالگی، پیشنهاد جان مارتین، ناشر معروف بلَک اسپارو را پذیرفت و شغل خود را در ادارهٔ پست رها کرد تا تمام‌وقت به کار نویسندگی بپردازد. او آن زمان در نامه‌ای نوشت: «من دو انتخاب دارم ـ در ادارهٔ پست بمانم و دیوانه شوم یا آنجا را ترک کنم و بنویسم و از گرسنگی هلاک شوم. من تصمیم گرفته‌ام از گرسنگی هلاک شوم.»

من پیش روانشناس نمی‌روم. آن‌ها به درد نمی‌خورند و خیلی ازخودراضی‌اند،

«من دو انتخاب دارم ـ در ادارهٔ پست بمانم و دیوانه شوم یا آنجا را ترک کنم و بنویسم و از گرسنگی هلاک شوم. من تصمیم گرفته‌ام از گرسنگی هلاک شوم.»

"بیشتر از اونکه عاشق تنفر باشم از عشق متنفرم."

هیچ مشکلی نداشت: فقط مادرش را می‌خواست که او هم مرده بود.

اما چند شعر خوب یا چند شعر بد تحت تأثیر مستی شدید نوشته‌ام، وقتی نمی‌دانستم یک لیوان دیگر بهتر بود یا یک تیغ که به زندگی‌ام خاتمه بدهم.

خدا در این‌جور جاها خیلی پرطرفدار می‌شود. وقتی آدم‌ها به خیطی می‌خورند، بدجوری یاد خدا می‌افتند.

ترسو بودیم چون نمی‌خواستیم زندگی کنیم. آن‌قدرها هم عاشق زندگی نبودیم، ولی در هر حال می‌خواستیم زنده بمانیم.

نمی‌توانستیم از قانون حرف بزنیم، چون وقتی آدم پول ندارد قانون به کار نمی‌آید.

تلویزیون را روشن کردم و یک مشت دکتر و پرستار را دیدم که مزخرف می‌گفتند. هرگز به هم نزدیک نمی‌شدند. بیخود نبود که دردسر داشتند. فقط حرف می‌زدند، بحث می‌کردند، مزخرف می‌گفتند و تحقیق می‌کردند. خوابم برد.

«وقتی آدم تمام عمرش را در یک شهر زندگی کند، همه را می‌شناسد. تمام اطراف را چشم‌بسته تشخیص می‌دهد. آدم می‌داند که کجاست...

خب بگذارید برایتان بگویم، من مردی‌ام با مشکلات فراوان و بیشترشان را خودم به وجود آورده‌ام. منظورم در زمینهٔ جنس مخالف و تفریح و خصومت با هر گروهی است و هر چه گروه بزرگ‌تر باشد، حس دشمنی من هم بیشتر می‌شود. پشت سرم می‌گویند منفی، عبوس و افسرده‌ام. همیشه کسانی را به یاد می‌آورم که سرم داد زدند: «لعنتی تو خیلی منفی هستی! زندگی زیبا هم می‌شود!» به گمانم درست می‌گویند، به‌خصوص اگر بقیه آرام‌تر صحبت کنند این‌طور می‌شود، اما می‌خواهم راجع به پزشکم برایتان تعریف کنم. من پیش روانشناس نمی‌روم. آن‌ها به درد نمی‌خورند و خیلی ازخودراضی‌اند، اما یک پزشک خوب اغلب از آدم چندشش می‌شود یا دیوانه است که به این ترتیب خیلی جالب‌تر هم است.

همه بی‌وقفه در عذاب‌اند، حتی آن‌هایی که وانمود می‌کنند مشکلی ندارند.

می‌دانید، گاهی اگر آدم به آنچه انجام می‌دهد اعتقادی نداشته باشد می‌تواند خیلی بهتر عمل کند،

همینگوی گفت: «اما آدم‌ها روشنفکر می‌شن تا مستأصل نشن.»