بریده‌هایی از کتاب گرگ بیابان

امکان نداشت بتوانم زنی را که کتاب نخوانده و نمی‌داند شیوه مطالعه چگونه است، یا نمی‌تواند تمایز میان چایکوفسکی و بتهوون را بفهمد، بیشتر از یک ساعت تحمل کنم.

چگونه انتظار دارید در دنیایی که با اهداف آن هیچ اشتراکی ندارم و شادیها و لذات آن، هرگز به من احساس رضایت نمی‌بخشد، گرگ بیابان و فردی گوشه‌گیر نباشم؟

در دوران جوانی و فقر که برای معاش می‌کوشید، ترجیح می‌داد گرسنه بماند و لباس ژنده بپوشد تا بتواند اندکی از استقلال خویش را تأمین کند. هرگز خود را با پول و زندگی آسوده، به زنان یا زورمداران معاوضه نکرد و هزار بار در زندگی آنچه را از نظر مردم دنیا سود و خوشبختی به حساب می‌آمد، دور ریخت و از بین برد تا آزادی را نگه‌دارد.

تنهایی همان فقدان تعلق است. من که همواره در جستجوی استقلال بوده‌ام، توانسته‌ام در طول سالها آن را تجربه کنم. تنهایی، پدیده‌ای سرد و افسرده، و در عین حال، ساکت، آرام و باعظمت و همانند فضایی سرد و خاموش است که ستارگان در آن گردش می‌کنند.

چگونه انتظار دارید در دنیایی که با اهداف آن هیچ اشتراکی ندارم و شادیها و لذات آن، هرگز به من احساس رضایت نمی‌بخشد، گرگ بیابان و فردی گوشه‌گیر نباشم؟

برای شنیدن ندای آن‌جهانی، باید از این پس، «دیوانه» باشم و هرچه بیشتر از افراد «متفرقه» دور شوم.

کاش به وضعیت کنونی وطن و حتی دنیای ما تأسف می‌خوردید که تعدادی از افراد دارای قدرت اندیشه، از عقل و صلح و دوستی سخن می‌گویند تا کورکورانه، آتش جنگی تازه را شعله‌ور کنند!

اگر انسان آمادگی دستیابی به معنا و مفهوم مستتر در خاطرات، رویدادها، کارها، تفکرات، و آثار نادر خویش که هرج و مرج و بی‌نظمی زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد نداشته باشد، زندگی در نظر او بسیار مهوع و فاقد مفهوم خواهد شد

امکان نداشت بتوانم زنی را که کتاب نخوانده و نمی‌داند شیوه مطالعه چگونه است، یا نمی‌تواند تمایز میان چایکوفسکی و بتهوون را بفهمد، بیشتر از یک ساعت تحمل کنم.

دیگر این زندگی معتدل، ریاکارانه و مؤدبانه برایم تحمل‌پذیر نبود. تصور می‌کردم دیگر قادر به تحمل سنگینی بار تنهایی و عزلت نیستم، زندگی با خویشتن، بسیار منفور و تهوع‌آور است، و در آن فضای دوزخی و فاقد هوایی که برای خود ساخته‌ام، تلاشی مذبوحانه برای جلوگیری از خفه شدن می‌کنم، و راه رهایی برایم موجود نیست! هیچ راهی نیست.

بدون تردید! زندگی همیشه وحشتناک است. انسان گناهی ندارد، ولی مسؤول است. به دنیا می‌آید و از پیش، گناهکار محسوب می‌شود. اگر این واقعیت را نمی‌دانی، به احتمال زیاد، تعلیمات دینی را به شیوه‌ای متفاوت یاد گرفته‌ای.

هرگز قادر نیستند خشونت و ابتذال زندگی را بپذیرند.

همه تلاشها، عقاید، و شادیهای زندگی ما نیز که تا این اندازه بیمار است به زودی به همین شیوه دفن خواهند شد. جهان فرهنگ ما نیز باید همچون گورستانی باشد که در آن، مسیح، سقراط، موتزارت، هایدن، دانته و گوته تبدیل به نامهایی پوچ و بر لوحه‌ای زنگزده، حک شده‌اند

وجود هیچ پدیده‌ای نمی‌توان بی‌گناهی و سادگی یافت. همه موجودات عالم، حتی ساده‌ترین آنها، گناهکار

گرگهای ناراضی بیابان، افرادی که پیوسته به گونه‌ای هراس‌آور رنج می‌برند، شجاعت و اقتدار لازم برای از میان برداشتن موانع به منظور نیل به آنچه به نظر محتوم و مصیبت‌بار می‌آید ندارند و احساس می‌کنند برای درک آنچه فاقد قید و بند است، فراخوانده شده‌اند ولی توانایی زندگی کردن در آن عرصه را در خویشتن نمی‌یابند، تنها به این شرط که روح و فکر خود را در کوره مصیبتهای و رنجها آبدیده کنند و ویژگی مبارزه داشته باشند،

تنهایی همان فقدان تعلق است.

زندگی همیشه وحشتناک است. انسان گناهی ندارد، ولی مسؤول است. به دنیا می‌آید و از پیش، گناهکار محسوب می‌شود. اگر این واقعیت را نمی‌دانی، به احتمال زیاد، تعلیمات دینی را به شیوه‌ای متفاوت یاد گرفته‌ای.

صبر کن! یعنی شیوه رقصیدن را نمی‌دانی؟ هیچ نمی‌دانی؟ حتی یک گام برداشتن را؟ پس چرا ادعا می‌کنی زحمت زیادی برای زندگی کردن کشیده‌ای! یعنی دروغ گفته‌ای؟ پسر، چنین دروغهایی از سن و سال تو بعید است. اگر نی توانی برقصی، چگونه به خودت جرأت می‌دهی بگویی برای زندگی زحمت کشیده‌ای؟

انسان قدرتمند، با انگیزه‌های شخصی و درونی، می‌تواند به آنچه آرزو دارد، دست یابد.

انسان نباید این همه با فشار بر عقل خود، تلاش کند کارهایی را با فهم و شعور انجام دهد که که با فهم و شعور خودش سازگاری ندارد، وگرنه کمال مطلوبی نظیر آرزوهای آمریکاییها یا بلشویکها پدید می‌آید که هر دو هرچند بسیار دارای فهم و شعور هستند، ولی زندگی را به دلیل اینکه ساده و سطحی دانسته، تحت فشار گذاشته و غارت کرده‌اند، از بین برده‌اند. تصویر انسان که زمانی آرمان بزرگی بود، به تدریج، تبدیل به کلیشه می‌شود. شاید ما دیوانگان بتوانیم بار دیگر اصالت والای آن را بازگردانیم.