بریده‌هایی از کتاب بیگانه

مامان بیش‌تر وقت‌ها می‌گفت آدم هرگز به‌طور کامل بدبخت نیست. من این را در زندان، موقعی که آسمان رنگ می‌گرفت و روز جدیدی در سلولم رخنه می‌کرد، به خوبی درک کردم.

در هر صورت آدم همیشه در هر موضوعی کمی مقصر هست.

سرنوشتم را بی‌آن‌که نظرم را بپرسند داشتند رقم می‌زدند.

آدم به همه چیز عادت می‌کند.

آدم به همه چیز عادت می‌کند.

برای اولین بار پس از سال‌ها احساس کردم دلم می‌خواهد گریه کنم، چون دریافتم چه‌قدر همهٔ این آدم‌ها از من متنفرند.

بیش‌تر وقت‌ها به این فکر می‌افتادم که اگر مرا درون تنهٔ درختی توخالی چپانده بودند که کار دیگری نداشتم جز این‌که فقط گوشه‌ای از آسمان را بالای سرم تماشا کنم، می‌توانستم رفته رفته به آن وضع هم عادت کنم. در آن صورت می‌توانستم منتظر گذشتن پرنده‌ها بمانم، یا رسیدن ابرها به هم، همان‌طور که این‌جا منتظر دیدن کراوات‌های عجیب و غریب وکیلم می‌ماندم، یا این‌که انگار در دنیای دیگری باشم منتظر رسیدن شنبه و در آغوش گرفتن ماری.

در واقع این‌را می‌دانستم که مردن در سی سالگی یا هفتاد سالگی فرق چندانی باهم ندارد، چون طبعآ در هر دو صورت، مردها و زنان دیگری به زندگی‌شان ادامه خواهند داد، آن‌هم طی میلیون‌ها سال.

آدم هیچ وقت زندگی‌اش را عوض نمی‌کند، چون هرگونه زندگی می‌تواند مورد دلخواهش باشد،

گفتم: چه چیزی را؟ ـ از شما بخواهند ببینید. ـ چی را ببینم؟

یک‌بار دیگر دغدغهٔ اصلی‌ام کشتن وقت بود. ولی از موقعی که یاد گرفتم به خاطراتم پناه ببرم، این مسئله هم دیگر اذیتم نمی‌کرد.

«آقایان قضات، این مرد فردای روز درگذشت مادرش می‌رود در دریا شنا می‌کند، روابط نامشروعی با دوست دخترش به‌هم می‌زند و بعد هم می‌رود به دیدن فیلمی خنده‌دار و می‌خندد. دیگر حرفی ندارم به شما بزنم.»

چه‌گونه نفهمیده بودم که اعدام مهم‌ترین چیز و یا به‌طور خلاصه، تنها مسئلهٔ مهم در زندگی یک انسان می‌تواند باشد!

همهٔ آدم‌های سالم کم و بیش آرزوی مرگ افراد مورد علاقه‌شان را دارند.

مردن در سی سالگی یا هفتاد سالگی فرق چندانی باهم ندارد، چون طبعآ در هر دو صورت، مردها و زنان دیگری به زندگی‌شان ادامه خواهند داد، آن‌هم طی میلیون‌ها سال. در واقع هیچ چیز روشن‌تر از این نبود. در هر حال، من باید می‌مردم، حالا می‌خواست امروز باشد، یا بیست سال دیگر.

روز اولی که بازداشت شدم، مرا توی اتاقی بردند که چند نفر دیگر هم، که بیش‌ترشان عرب بودند، حضور داشتند. مرا که دیدند زدند زیرخنده. بعد از من پرسیدند چه جرمی مرتکب شده‌ام. گفتم یک عرب را کشته‌ام، آن‌وقت همه ساکت ماندند.

وحشتی که این جنایت در او بر می‌انگیزد، در برابر هراسی که بی‌تفاوتی و بی‌احساسی من در او به وجود می‌آورد، ذره‌ای بیش نیست.

انگار مسیرهای آشنای رسم شده در آسمان تابستان، هم می‌توانستند به زندان ختم شوند، و هم به خواب‌هایی معصومانه.

مردن در سی سالگی یا هفتاد سالگی فرق چندانی باهم ندارد، چون طبعآ در هر دو صورت، مردها و زنان دیگری به زندگی‌شان ادامه خواهند داد، آن‌هم طی میلیون‌ها سال. در واقع هیچ چیز روشن‌تر از این نبود. در هر حال، من باید می‌مردم، حالا می‌خواست امروز باشد، یا بیست سال دیگر.

به نظر او قضاوت آدم‌ها در برابر قضاوت خداوند هیچ اهمیتی نداشت. به او یادآور شدم که قضاوت آدم‌هاست که مرا محکوم کرده است.

دلم می‌خواست صمیمانه، و حتی با لحنی محبت‌آمیز به او توضیح دهم که در عمرم هرگز نتوانسته‌ام واقعآ از کاری احساس پشیمانی کنم. همیشه تسلیم آن‌چه امروز یا فردا پیش می‌آمده بوده‌ام.

همهٔ مردم به خدا اعتقاد دارند، حتی کسانی که از او رو برمی‌گردانند.

آدم هیچ وقت زندگی‌اش را عوض نمی‌کند، چون هرگونه زندگی می‌تواند مورد دلخواهش باشد،

هیچ دلیلی نمی‌دیدم که زندگی‌ام را عوض کنم.

غروب ماری آمد به سراغم و از من پرسید میل دارم با او ازدواج کنم؟ گفتم برایم فرقی نمی‌کند، اگر او واقعآ می‌خواهد این کار را بکند من حرفی ندارم. آن‌وقت خواست بداند دوستش دارم. همان‌طور که پیش از آن به او گفته بودم، جواب دادم این حرف چیزی را ثابت نمی‌کند، ولی مطمئنم که دوستش ندارم.

گفتم: چه چیزی را؟ ـ از شما بخواهند ببینید. ـ چی را ببینم؟ کشیش نگاهی به دور و برش کرد و با صدایی که به نظرم ناگهان خیلی خسته آمد گفت: «از همهٔ این سنگ‌ها درد و رنج می‌تراود، این را می‌دانم. هرگز جز با اضطراب به آن‌ها نگاه نکرده‌ام. ولی از صمیم‌قلب می‌دانم بی‌چاره‌ترین و درمانده‌ترین آدم‌ها میان امثال شما، دیده‌اند که از میان ظلمت این سنگ‌ها، چهره‌ای آسمانی برآن‌ها ظاهر شده است. این همان چهره‌ایست که از شما می‌خواهند ببینیدش.

با تمام قوا شروع کردم به فریاد زدن و توهین کردن به او. گفتم نمی‌خواهم برایم دعا کند. یقهٔ لباده‌اش را گرفتم و آن‌چه در دل داشتم با جهشی‌هایی آمیخته به خشم و شادمانی بیرون ریختم. قیافه‌اش نشان می‌داد خیلی به خودش مطمئن است. با این‌همه هیچ یک از اطمینان خاطرهایش به یک موی زن نمی‌ارزید. حتی مطمئن نبود زنده باشد، چون مانند یک مرده زندگی می‌کرد.

وقت چندانی برایم نمانده و نمی‌خواهم آن‌را با مسئلهٔ خدا تلف کنم.

آدم بعضی وقت‌ها گمان می‌کند از چیزی مطمئن است، حالا آن‌که در حقیقت این‌طور نیست.

«از این‌ها گذشته، اعضای دادگاه به سرعت از آن خواهند گذشت، چون پروندهٔ شما مهم‌ترین مورد برای دادگاه نیست.